Mùa hè cũng là thời điểm nhiều gia đình, đơn vị tổ chức các chuyến du lịch tắm biển khiến số lượng bệnh nhân gặp phải tình trạng sứa đốt ngày một gia tăng. Thống kê tại BV Da liễu Trung ương thời gian gần đây hầu như ngày nào cũng có bệnh nhân đến khám với các tổn thương do sứa gây ra, có trường hợp nặng phải nhập viện điều trị.

Tại Khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, BV Da liễu Trung ương, ThS.BS Nguyễn Thị Thảo Nhi cho biết, khoa đang tiến hành điều trị cho một bé trai 10 tuổi, nhập viện trong tình trạng cơ thể có nhiều vết thương sâu, nhiều giả mạc tập trung ở phần ngực và cánh tay trái.

Gia đình trẻ cho hay, khoảng 2 tuần trước khi vào viện, bệnh nhi có nổi bọng nước ở tay nên gia đình đã tự đi mua thuốc về bôi cho con song không đỡ. Tình trạng ngứa mỗi lúc một dữ dội hơn khiến trẻ chà xát, gãi liên tục dẫn đến vỡ bọng nước, lở loét. Bệnh nhân có vào bệnh viện tuyến cơ sở điều trị 7 ngày, sau đó mới lên khám tại BV Da liễu Trung ương.

Tại đây, các bác sĩ thăm khám thấy tình trạng viêm da tiếp xúc thường gặp do sứa gây ra với nhiều vết loét. Điều đáng nói là bệnh nhân không hề biết mình đã chạm vào sứa khi tắm biển và bị nọc độc của chúng tấn công cho đến khi tình trạng bệnh đã nặng hơn. Các bác sĩ đã tiến hành làm sạch, băng bó và chăm sóc vết thương hàng ngày, điều trị tích cực bằng thuốc kháng sinh, thuốc kháng histamin… giúp trẻ đỡ ngứa, sức khỏe cải thiện dần.

Theo BS. Thảo Nhi, nếu không điều trị kịp thời, các tổn thương của bệnh nhân ngày một nghiêm trọng hơn, dễ bội nhiễm, áp xe hóa, nguy cơ thành sẹo xấu , thậm chí có thể rơi vào tình trạng nhiễm khuẩn huyết, đe dọa tính mạng.

Sơ cứu đúng cách khi bị sứa đốt tránh tổn thương lan rộng

BSCK2. Nguyễn Thị Thanh Thùy – Trưởng khoa Điều trị bệnh da phụ nữ và trẻ em, BV Da liễu Trung ương cảnh báo, ngộ độc sứa gây kích ứng da rất mạnh, bởi lẽ các xúc tu của sứa khi tiếp xúc với cơ thể con người có tiết ra chất độc và khi dính phải chất độc này thì cơ thể sẽ có cảm giác ngứa nhiều, bỏng rát da tại vị trí tiếp xúc.

Chính vì vậy, BS. Thùy khuyến cáo, khi gặp phải sứa biển đốt cần nhanh chóng đưa bệnh nhân ra khỏi vùng có sứa, sau đó đánh giá nhanh tình trạng bệnh nhân xem có mệt mỏi , choáng váng, vã mồ hôi hay tim đập nhanh không. Nếu có phải gọi cấp cứu ngay.

Với các trường hợp nhẹ hơn thì có thể sơ cứu bằng cách loại bỏ các xúc tu còn dính trên cơ thể bằng dụng cụ sạch. Rửa sạch vết thương trực tiếp bằng chính nước biển, giấm hoặc baking soda… trong vòng từ 15-30 phút. Tuyệt đối không dùng nước uống, nước ngọt tắm tráng để rửa vết sứa đốt bởi nó có thể làm tăng sự phóng độc, gây rát buốt.

Tiếp theo cần băng bó vết thương lại, lưu ý tránh chà xát, cào gãi lên các tổn thương.

Có thể cho người bị sứa đốt uống thêm thuốc giảm đau, thuốc kháng histamin và bôi kem có chứa corticoid theo hướng dẫn của bác sĩ. Bệnh nhân nên đi khám để được tư vấn, điều trị kịp thời nếu thấy bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.

"Nếu xử lý sớm và đúng cách các vết đốt do sứa gây ra thì bệnh nhân sẽ khỏi trong vài ngày, không cần quá lo lắng. Tuy nhiên, không ít trường hợp tự điều trị sai cách gây hậu quả nghiêm trọng, các vết loét tuy không lớn nhưng sâu, dễ để lại sẹo, hậu quả xấu hơn có thể dẫn đến hoại tử da, viêm xương rất nguy hiểm hoặc các biến chứng nhiễm trùng phải cắt lọc tổn thương…" - BS. Thùy nói.

Khi sứa đốt, nó phóng ra hàng ngàn cái gai cực nhỏ cắm vào da và giải phóng chất độc. Đây là nguyên nhân của tình trạng xuất hiện các nốt mẩn đỏ trên da. Thông thường, vết đốt bị ngứa, rát, phỏng nước nhưng cũng có những vết đốt gây ra những triệu chứng dị ứng nghiêm trọng như khó thở, chóng mặt, choáng váng, buồn nôn, hoặc tim đập nhanh...

Theo khuyến cáo của các chuyên gia, trong mùa hè khi đu du lịch biển, các gia đình nên phòng sẵn một số thuốc giảm ngứa, thuốc kháng sinh, thuốc chữa tiêu chảy và một chai dấm để chủ động xử lý khi bị sứa đốt.

Trước khi xuống tắm biển cần tìm hiểu thêm thông tin từ người dân địa phương để biết những vùng biển nào có nhiều sứa thì nên hạn chế xuống tắm. Khi quan sát thấy sứa biển, tuyệt đối không xuống tắm để tránh bị sứa tấn công.

Nếu xuống tắm biển mà cơ thể bị ngứa cần lên bờ để kiểm tra xem có phải sứa đốt không để sơ cứu kịp thời, tránh những biến chứng không đáng có.

Theo Dương Hải