Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (thứ 3 bên phải) họp với Thủ tướng Samoa Fiame Naomi Mataafa (thứ 3 bên trái) - Ảnh minh họa: AFP
Trung Quốc cũng sẵn lòng hợp tác với các đảo quốc Thái Bình Dương để xây dựng một cộng đồng với tương lai chia sẻ.
Theo Hãng tin AFP, ngày 30-5, Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã chủ trì cuộc họp với những người đồng cấp từ 10 quốc đảo Thái Bình Dương tại Fiji.
Do dịch COVID, hầu hết các bộ trưởng ngoại giao đều tham dự cuộc họp ở Fiji qua hình thức trực tuyến. Đây cũng được xem là hội nghị thượng đỉnh vì ở một số nước Thái Bình Dương, ngoại trưởng cũng là thủ tướng.
Ngoại trưởng Vương Nghị đang ở thủ đô Suva của Fiji. Theo hãng thông tấn AFP, hội nghị dự kiến thảo luận các đề xuất của Trung Quốc nhằm mở rộng sự tham gia của nước này vào các lĩnh vực an ninh, kinh tế và chính trị ở Nam Thái Bình Dương.
Dự thảo thông cáo chung và kế hoạch hành động 5 năm do Trung Quốc gửi tới các quốc gia gồm Samoa, Tonga, Kiribati, Papua New Guinea, Vanuatu, Quần đảo Solomon, Niue và Vanuatu trước cuộc họp, cho thấy Trung Quốc đang tìm kiếm một quan hệ thương mại sâu rộng và thỏa thuận an ninh khu vực.
Theo đó, Trung Quốc được cho là sẽ tham gia huấn luyện cảnh sát địa phương, đào tạo an ninh mạng, mở rộng quan hệ chính trị, lập bản đồ biển cũng như tiếp cận nhiều hơn với các nguồn tài nguyên thiên nhiên trên đất liền và trên biển trong khu vực.
Bắc Kinh cũng đề nghị hỗ trợ tài chính hàng triệu USD, mở ra triển vọng về một hiệp định thương mại tự do Trung Quốc - Thái Bình Dương và khả năng tiếp cận thị trường rộng lớn 1,4 tỉ dân của Trung Quốc.
Những ngày gần đây, theo các tuyên bố của chính phủ Trung Quốc, một số đảo quốc ở Thái Bình Dương đã ký kết một số thành phần an ninh riêng lẻ mà Trung Quốc tìm kiếm trong thỏa thuận khu vực. Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định thỏa thuận an ninh khu vực khó có thể được sự nhất trí cao từ các lãnh đạo các quốc đảo Thái Bình Dương tại hội nghị.
Richard Herr, học giả làm việc tại Đại học Tasmania, Úc, người có hàng chục năm kinh nghiệm nghiên cứu về các quần đảo Thái Bình Dương, đánh giá "các nước trong khu vực sẽ ngần ngại về việc bị kéo vào cuộc cạnh tranh địa chiến lược".
Samoa đã ký một thỏa thuận để xây dựng một phòng thí nghiệm lấy dấu vân tay cho cảnh sát và học viện đào tạo cảnh sát do Trung Quốc tài trợ.
Trong khi đó, Tổng thống Liên bang Micronesia David Panuelo đã cảnh báo các nhà lãnh đạo Thái Bình Dương về những đề xuất mới nhất của Bắc Kinh.
Nhìn chung, các nước Thái Bình Dương muốn duy trì quan hệ thân thiện với Trung Quốc, cân bằng quan hệ giữa Bắc Kinh và Washington.
Thủ tướng Úc tự tin được các quốc đảo Thái Bình Dương hưởng ứng TTO - Tân Thủ tướng Úc Anthony Albanese cho biết cách tiếp cận của ông đang nhận được phản ứng tích cực từ lãnh đạo các quốc đảo Thái Bình Dương, khu vực có khả năng trở thành điểm nóng cạnh tranh địa chính trị.