Nhu cầu sụt giảm
SCMP dẫn một cuộc khảo sát mới công bố ngày 4/5 cho biết hoạt động tại các nhà máy Trung Quốc đã bất ngờ giảm trong tháng 4. Nguyên nhân của tình trạng này là nhu cầu tiêu dùng trong nước giảm sút và lĩnh vực sản xuất của Trung Quốc đang mất đà trong bối cảnh phục hồi kinh tế hậu đại dịch còn nhiều vấn đề.
Chỉ số quản lý thu mua (PMI) của Caixin/S&P đã giảm xuống 49,5 trong tháng 4 so với mức 50 của tháng trước.
Kết quả này đã không được như kỳ vọng 50,3 trong một cuộc thăm dò của Reuters và đánh dấu lần sụt giảm đầu tiên kể từ tháng 1 khi Trung Quốc bắt đầu nới lỏng các biện pháp phòng dịch Covid. Mốc chỉ số 50 điểm là nhằm phân biệt giữa tăng trưởng và sụt giảm về kinh tế hàng tháng.
Các dữ liệu đã phản ánh tính chất không đồng đều trong sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc, khi ngành tiêu dùng dịch vụ - động lực tăng trưởng chính trong quý đầu tiên - vượt trội so với sản xuất.
Cùng với thị trường bất động sản trầm lắng và lợi nhuận công nghiệp sụt giảm sâu, các nhà phân tích cho biết nền kinh tế liên tục phải đối mặt với "những cơn gió ngược".
"Điều này cho thấy sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc đã chậm lại đáng kể sau khi số ca nhiễm Covid-19 đạt đỉnh vào đầu năm nay", Wang Zhe, nhà kinh tế tại Caixin Insight Group, cho biết.
"Vẫn còn phải xem liệu sự phục hồi có bền vững hay không sau khi nguồn cung đáp ứng được nhu cầu bị dồn nén trong thời gian qua. Đặc biệt, chỉ số PMI sản xuất của Trung Quốc vào tháng 4 chỉ ra thực tế rằng sự phục hồi kinh tế vẫn chưa có chỗ dựa ổn định".
Cuộc khảo sát cho thấy tốc độ tăng trưởng sản xuất đã chậm lại trong tháng thứ hai liên tiếp do các đơn đặt hàng mới ít hơn dự đoán, qua đó làm giảm sản lượng đầu ra.
Số lượng đơn đặt hàng mới giảm lần đầu tiên sau ba tháng do thị trường trì trệ và chi tiêu của khách hàng yếu hơn dự kiến. Nhu cầu từ khách hàng giảm sút khiến các nhà máy phải cắt giảm nhân sự với tốc độ nhanh nhất kể từ tháng 1. Mặc dù nhiều nơi chỉ giảm lương nhưng nhiều công ty buộc cắt giảm số lượng nhân viên để cắt giảm chi phí.
Theo Reuters, cả chi phí đầu vào và giá bán tại các nhà máy Trung Quốc đều giảm với tốc độ nhanh nhất trong khoảng 7 năm qua. Chi phí thấp hơn đối với một số nguyên liệu thô và nhiên liệu cũng dẫn tới việc giảm giá bán đối với sản phẩm đầu ra khi các công ty tìm cách mở rộng hoạt động kinh doanh mới.
Bất chấp các tin xấu, các nhà sản xuất vẫn lạc quan với việc tung ra sản phẩm mới cũng như nhận được nhiều chính sách hỗ trợ từ chính phủ Trung Quốc . Một số người cho biết đầu tư vào thiết bị mới cũng được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng.
Cần thêm nhiều động lực
Theo truyền thông nhà nước Trung Quốc, tại một cuộc họp thường kỳ hồi tuần trước, các nhà lãnh đạo hàng đầu nước này cho biết nhu cầu trong nước "vẫn chưa đủ" cho sự phục hồi kinh tế.
Đánh giá này được đưa ra sau khi Trung Quốc báo cáo mức tăng trưởng GDP tốt hơn dự kiến là 4,5% trong quý đầu tiên, khiến một số công ty đầu tư nâng dự báo kinh tế của họ trong năm.
"Hiện tại, bước chuyển biến tích cực trong nền kinh tế Trung Quốc chủ yếu là nhờ sự phục hồi sau đại dịch. Các động lực trong nước vẫn chưa mạnh và nhu cầu vẫn chưa đủ", một thông cáo báo chí cho biết.
"Chuyển đổi và nâng cấp nền kinh tế đang đối mặt với lực cản mới, và việc thúc đẩy phát triển chất lượng cao vẫn cần phải vượt qua nhiều khó khăn và thách thức", thông cáo nêu.
Cuộc họp cũng kêu gọi nâng cao nguồn thu nhập của người dân, đồng thời cải thiện việc làm, đặc biệt là cho sinh viên tốt nghiệp đại học.
Tỷ lệ thất nghiệp của những người từ 16 đến 24 tuổi ở Trung Quốc đã tăng lên 19,6% trong tháng 3, gần mức cao kỷ lục được ghi nhận vào tháng 7 năm 2022. Tỷ lệ thất nghiệp của người dân ở các thành phố vẫn thấp hơn nhiều, chỉ hơn 5%.
Bruce Pang, nhà kinh tế trưởng và trưởng bộ phận nghiên cứu Trung Quốc Đại lục tại công ty JLL, cho biết kết quả cuộc họp không cho thấy nhiều thay đổi về chính sách tài khóa và tiền tệ.
Ông cho biết cuộc họp tập trung nhiều hơn vào việc thúc đẩy tiêu dùng và ổn định đầu tư, đồng thời nhận định Trung Quốc muốn nhấn mạnh đầu tư vào khu vực tư nhân và mở rộng các cơ hội để cải thiện khu vực này.