Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM (HoREA), vừa có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Ủy ban Kinh tế Quốc hội, Bộ Tài Nguyên và Môi trường đề nghị quán triệt và thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về chủ trương "Tiếp tục thực hiện cơ chế tự thỏa thuận giữa người dân và doanh nghiệp trong chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện các dự án đô thị, nhà ở thương mại".

Hiệp hội nhận thấy một số điểm ở Luật Nhà ở 2014 đã gây ra một số hệ quả tiêu cực trong giai đoạn 2015 - 2020. Đến ngày 1-1-2021, Luật Đầu tư 2020 có hiệu lực với một số biểu hiện làm cho môi trường đầu tư kinh doanh không công bằng, không bình đẳng do trong giai đoạn này trên thị trường bất động sản chỉ có các dự án nhà ở thương mại đã được công nhận chủ đầu tư trước ngày Luật Nhà ở 2014 có hiệu lực mà hầu như các dự án này cũng sử dụng đất hỗn hợp.

Trong lúc tất cả các dự án sử dụng đất hỗn hợp khác "chậm chân" chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt thì kể từ ngày 1-7-2015 lại không được công nhận chủ đầu tư. Cụ thể, theo số liệu năm 2018 tại TP HCM đã có 158 dự án sử dụng đất hỗn hợp không được công nhận chủ đầu tư do không có 100% đất ở.

Tất cả các doanh nghiệp đã bỏ ra hàng chục, hàng trăm tỉ đồng để nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo giá thị trường mà không được công nhận chủ đầu tư, không được triển khai thực hiện dự án nhà ở thương mại nên rơi vào hoàn cảnh rất khó khăn, có nguy cơ phá sản.

Do "tắc" nguồn cung dự án nhà ở thương mại dẫn đến mất cân đối cung - cầu nhà ở, tình trạng thiếu hụt nhà ở, từ đó một số chủ đầu tư "phù phép" chuyển dự án nhà ở bình thường thành dự án nhà ở cao cấp dẫn đến tình trạng mất cân đối sản phẩm nhà ở, "lệch pha" về phân khúc nhà ở cao cấp, thiếu nhà ở giá vừa túi tiền từ năm 2020 đến nay.

Chưa kể các quy định đã không công nhận chủ đầu tư đối với nhà đầu tư nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất khác không phải là đất ở, có 100% đất nông nghiệp hoặc 100% đất phi nông nghiệp không phải là đất ở để thực hiện dự án nhà ở thương mại như quy định của Luật Đất đai 2013.

Do vậy, rất cần thiết bổ sung trở lại nội dung các quy định của Luật Đất đai 2013 vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi) để tiếp tục cho phép tổ chức kinh tế được thỏa thuận về nhận quyền sử dụng đất đối với đất khác không phải là đất ở để thực hiện dự án nhà ở thương mại, nhưng phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép chuyển mục đích sử dụng đất và tổ chức kinh tế phải thực hiện nghĩa vụ tài chính với nhà nước.