Sáng 13-5, tiếp tục phiên họp 23, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo Nghị quyết về việc giảm thuế giá trị gia tăng (VAT).
Trình bày tờ trình, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho hay Chính phủ đề xuất giảm 2% mức thuế suất thuế VAT đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng áp dụng thuế suất 10% xuống còn 8% đến hết ngày 31-12-2023.
Đồng thời, đề xuất mở rộng diện hàng hóa, dịch vụ giảm thuế VAT đã được áp dụng trong năm 2022 theo Nghị quyết 43 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Chính phủ đề xuất giảm 20% mức tỷ lệ phần trăm để tính thuế VAT đối với cơ sở kinh doanh (bao gồm cả hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh) khi thực hiện xuất hóa đơn đối với tất cả các hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng 10%.
Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Theo Bộ trưởng Tài chính, với mức giảm 2%, dự kiến số giảm thu ngân sách Nhà nước khoảng 5.800 tỉ/tháng, nếu áp dụng trong 6 tháng cuối năm 2023 thì tương đương khoảng 35.000 tỉ đồng.
Thẩm tra sơ bộ, Phó Chủ nhiệm Nguyễn Vân Chi cho biết đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Quốc hội nhất trí sự cần thiết ban hành Nghị quyết về giảm thuế VAT để hỗ trợ cho sản xuất, kinh doanh và người dân gặp rất nhiều khó khăn sau dịch COVID-19, trong bối cảnh tốc độ tăng trưởng bắt đầu thể hiện chiều hướng suy giảm từ quý IV-2022, nhất là trong các tháng đầu năm 2023.
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ báo cáo rõ hơn phương án bù đắp khoản giảm thu 35.000 tỉ đồng khi áp dụng việc giảm thuế, bởi khoản giảm thu này chưa được tính toán trong gói chính sách của Nghị quyết số 43 cũng như trong dự toán ngân sách năm 2023 đã được Quốc hội thông qua.
Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Vân Chi. Ảnh: PHẠM THẮNG |
“Việc giảm thuế VAT sẽ tạo thêm tác động bất lợi cho ngân sách năm 2023, trong điều kiện số thu năm nay được dự kiến là sẽ có nhiều khó khăn, như báo cáo của Chính phủ” - bà Chi nói.
Với đề xuất mở rộng phạm vi giảm thuế giá trị gia tăng 2%, áp dụng cả đối với các sản phẩm hàng hóa, dịch vụ chịu thuế tiêu thụ đặc biệt và các lĩnh vực khác như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, kinh doanh bất động sản, khai khoáng… thì cơ quan thẩm tra cho rằng hồ sơ trình của Chính phủ không giải trình lý do đề xuất mở rộng phạm vi áp dụng đối với một số ngành, lĩnh vực lớn.
Dẫn báo cáo tổng kết đánh giá tình hình thực hiện giảm thuế VAT năm 2022 chỉ đề cập đến một số lý do vướng mắc về kỹ thuật như cách xác định hàng hóa, thời điểm lập hoá đơn, mô tả hàng hóa…, bà Chi cho rằng về cơ bản, các vướng mắc này cũng đã được xử lý trong quá trình thực hiện.
Mặt khác, theo cơ quan thẩm tra, khi ban hành Nghị quyết 43, Quốc hội đã cân nhắc và loại trừ một số lĩnh vực không thật sự cần thiết ra khỏi diện áp dụng giảm thuế VAT.
“Đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách không đồng tình việc mở rộng phạm vi áp dụng và đề nghị chỉ nên tiếp tục giảm thuế VAT với phạm vi như đã thực hiện trong năm 2022 theo Nghị quyết số 43” - dẫn lời bà Chi.
Nhiều thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội bày tỏ tán thành sự cần thiết giảm thuế VAT nhưng không đồng tình với đề xuất mở rộng phạm vi hàng hóa, dịch vụ được giảm thuế như Chính phủ đề xuất.
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ. Ảnh: PHẠM THẮNG |
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho rằng phạm vi áp dụng nên theo Nghị quyết 43 vì Quốc hội đã tính toán kỹ lưỡng.
Cũng theo ông Vương Đình Huệ, thu ngân sách năm 2023 dự kiến sẽ rất khó khăn nên việc mở rộng diện giảm thuế phải rất cân nhắc.
“Giảm thuế để kích cầu nhưng giai đoạn này khác với giai đoạn trước, khác với sau đại dịch. Người dân 'nén' không chi tiêu, không hiểu ban hành ra được kích được cầu không. Đồng ý cần giảm thuế nhưng phạm vi áp dụng nên như cũ vì chúng ta đã tính toán rồi, Chính phủ cũng thực hiện rất nhanh vì hành lang pháp lý đã có” - Chủ tịch Quốc hội nói.
Tiếp thu, Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết sẽ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để hoàn thiện tờ trình. Theo ông, việc giảm thuế VAT chỉ là một trong các giải pháp giải quyết khó khăn hiện nay.
“Bộ Tài chính cũng rất lo vì thu ngân sách quý 1 năm nay chỉ bằng 83% so với cùng kỳ, mà năm ngoái cũng là thời kỳ suy giảm rồi. Năm nay hoàn thành dự toán thu ngân sách cũng vất vả” - Bộ trưởng Tài chính nói và
Ông Phớc cho rằng trong tình hình hiện nay, việc giảm thuế có tác động nhưng không mạnh mẽ, mà phải thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp khác nhau.