Thông tin này được Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu khi kết luận phiên họp thứ 23 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội, sáng 13/5 về bổ sung vốn điều lệ cho Agribank.

Nhưng để đủ điều kiện, Phó chủ tịch Quốc hội đề nghị Chính phủ thuyết minh rõ hơn phương án tăng vốn điều lệ để đảm bảo khả thi nguồn bổ sung và đánh giá tác động tới cân đối ngân sách để xây dựng dự toán năm 2024 trình Quốc hội bố trí số vốn còn lại (hơn 10.300 tỷ đồng).

"Dự thảo các nội dung trình Quốc hội xem xét cần nêu rõ trách nhiệm của Chính phủ, Agribank trong cấp, bổ sung vốn điều lệ sau khi được Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư", Phó chủ tịch Quốc hội nêu.

Trình bày tờ trình Chính phủ trước đó, Phó thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đoàn Thái Sơn cho biết vốn bổ sung cho ngân hàng này sẽ lấy từ dự toán chi ngân sách trung ương 2023 đã được Quốc hội phê duyệt hơn 6.700 tỷ đồng. Phần còn lại hơn 10.300 tỷ đồng bố trí từ ngân sách Nhà nước và thực hiện chuyển cấp trong 2024.

Mức vốn đề nghị bổ sung cho Agribank lần này tương ứng với mức lãi còn lại sau trích lập các quỹ của 3 năm (2021-2023) mà ngân hàng này nộp ngân sách.

Theo Phó thống đốc Đoàn Thái Sơn, 5 năm qua, tốc độ tăng vốn điều lệ của ngân hàng này thấp hơn mức tăng tổng tài sản, khiến tỷ lệ an toàn tối thiểu (CAR) giảm, không đạt mức quy định.

Quy mô vốn điều lệ của Agribank đến cuối năm ngoái là 34.446 tỷ đồng, thấp nhất trong nhóm các ngân hàng thương mại Nhà nước, thậm chí thấp hơn một số ngân hàng thương mại cổ phần khác như Techcombank (gần 35.200 tỷ), MB (hơn 45.300 tỷ), VPBank (hơn 67.400 tỷ đồng). Việc bổ sung vốn lần này giúp Agribank bảo đảm tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu (8%), mở rộng tín dụng, đáp ứng nhu cầu vốn lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn.

"Nếu Agribank không được tăng vốn sẽ không đảm bảo vai trò chủ lực, đặc biệt với ngân hàng hoạt động chủ yếu trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn", ông Sơn thông tin.

Thẩm tra nội dung này, ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế đề nghị Chính phủ báo cáo, làm rõ tính khả thi việc tăng vốn này trong bối cảnh kinh tế và doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn hiện nay. "Thu ngân sách, doanh thu và lợi nhuận của Agribank có thể không đạt được như kỳ vọng", ông Thanh nói.

Bên cạnh đó, Chính phủ cần xác định nguồn bố trí còn lại của ngân sách (hơn 10.300 tỷ đồng), phương án xử lý trong trường hợp số nộp ngân sách của Agribank năm 2023 (trên 7.000 tỷ đồng) không đạt như dự kiến và khả năng đáp ứng các tỷ lệ an toàn vốn 8% sau khi Quốc hội quyết định chủ trương.

Nêu ý kiến, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ yêu cầu làm rõ đề nghị tăng vốn cho Agribank theo Luật Ngân sách Nhà nước hay Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật 69). Việc này nhằm làm rõ Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư vốn bổ sung cho Agribank hay chỉ quyết định phần vốn từ nguồn ngân sách.

Bởi, theo Luật Ngân sách Nhà nước, một đồng chi ra Quốc hội cũng phải có nghị quyết để quyết định và phải có dự toán ngân sách. Còn việc đầu tư bổ sung vốn cho ngân hàng hay tổ chức có vốn nhà nước thì theo Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp.

Giải trình, ông Đỗ Thành Trung, Thứ trưởng Kế hoạch & Đầu tư cho biết việc bổ sung 17.100 tỷ đồng vốn điều lệ cho Agribank là theo Luật Ngân sách Nhà nước, thuộc thẩm quyền của Quốc hội.

Bổ sung thêm, Phó thống đốc Đoàn Thái Sơn cho biết phần tăng vốn cho ngân hàng này đã có nguồn. Nhưng khi tăng vốn như vậy phải xây dựng phương án tăng vốn cho 3 năm (2021-2023) và mức tăng vượt hạn mức, trên 10.000 tỷ đồng, nên phải trình Quốc hội xem xét, cho chủ trương để Chính phủ quyết định.

Ông Sơn cho hay, sau khi có chủ trương từ Quốc hội, Ngân hàng Nhà nước sẽ trình Chính phủ quyết định việc tăng vốn và sẽ tiến hành các bước tiếp theo đúng quy định.

Cho biết "ngân hàng đang rất khát vốn", Chủ tịch Agribank Phạm Đức Ấn đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét việc này để nhà băng có thêm nguồn lực. "Nếu chậm một nhịp nữa, ngân hàng sẽ rất khó khăn trong đảm bảo tỷ lệ an toàn vốn", ông Ấn chia sẻ.

Đồng tình việc bổ sung tăng vốn cho Agribank, nhưng bà Hà Thị Mỹ Dung, Phó tổng Kiểm toán Nhà nước lưu ý Ngân hàng Nhà nước rà soát thực trạng tài chính Agribank để bảo đảm tăng vốn đúng luật. "Ngân hàng Nhà nước rút kinh nghiệm các lần bổ sung vốn trước đây cho các nhà băng có vốn Nhà nước, để làm rõ nguồn bổ sung, phương án phân bổ vốn hiệu quả", bà Dung nêu quan điểm.

Lần gần nhất Agribank được Quốc hội đồng ý bổ sung vốn điều lệ là năm 2020, với mức tăng 3.500 tỷ đồng. Khoản tiền này bằng với lãi sau thuế nhà băng sẽ nộp ngân sách năm 2020, tối đa 3.500 tỷ đồng.

Năm 2022, Agribank báo lợi nhuận trước thuế hơn 22.000 tỷ đồng, thuộc top 5 nhà băng lãi cao nhất hệ thống. Dư nợ tín dụng của ngân hàng đến hết năm ngoái tăng trưởng 9,8% so với đầu năm trong khi huy động vốn chỉ tăng hơn 5%.

Anh Minh