Số liệu do Văn phòng Thống kê quốc gia Anh (ONS) mới công bố cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 4 của nước này ghi nhận tăng 8,7% so với cùng kỳ năm ngoái, giảm từ mức tăng 10,1% trong tháng 3. Tuy vậy, con số trên vẫn cao hơn mức 8,2% được giới chuyên gia dự báo. Mặc dù lạm phát toàn phần hạ nhiệt, chỉ số CPI lõi (không bao gồm giá năng lượng, thực phẩm, rượu và thuốc lá) lại ghi nhận tăng 6,8 %, tăng từ 6,2% trong tháng 3.
Theo ONS, giá điện và khí đốt giảm đóng góp chính vào mức giảm của CPI trong tháng. Vương quốc Anh đã ghi nhận mức lạm phát giảm mạnh nhất kể từ khi cuộc khủng hoảng chi phí sinh hoạt bắt đầu xảy ra, nhưng giá lương thực tiếp tục tăng với tốc độ nhanh nhất trong 45 năm qua. Trước đó, lạm phát của Vương quốc Anh đạt đỉnh 11,1% vào tháng 10/2022.
 |
Lạm phát tại Anh hạ nhiệt xuống dưới 10%. Nguồn: Bloomberg. |
Grant Fitzner, chuyên gia kinh tế trưởng của ONS cho biết: “Giá cả nhìn chung vẫn cao hơn đáng kể so với thời điểm này năm ngoái, với lạm phát giá lương thực hàng năm đạt gần mức cao lịch sử”.
Giá thực phẩm tiếp tục tăng với tốc độ hàng năm nhanh nhất kể từ năm 1977, cũng như tăng chi phí cho giải trí và văn hóa, đồ uống có cồn và thuốc lá, thông tin liên lạc và giao thông. Tỷ lệ lạm phát giá lương thực ở mức 17,2% trong bốn tuần tính đến ngày 14/5, giảm từ mức 17,3% của tháng trước, theo số liệu từ nhóm nghiên cứu thị trường Kantar.
Mức mới nhất vẫn là tốc độ lạm phát thực phẩm nhanh thứ ba mà Kantar từng thấy kể từ năm 2008 và có thể làm việc mua sắm hàng hóa tiêu dùng của một gia đình trung bình tăng thêm 833 bảng Anh (1.035 USD). Fraser McKevitt, người đứng đầu Bộ phận Bán lẻ và Hiểu biết về người tiêu dùng tại Kantar, cho biết, mức giảm nhẹ có nghĩa là giá “vẫn ở mức cực kỳ cao”.
Bộ trưởng Tài chính Anh Jeremy Hunt cho biết: “Ngày hôm qua IMF cho biết chúng tôi đã hành động quyết liệt để giải quyết lạm phát, nhưng mặc dù điều tích cực là hiện lạm phát đang ở mức một con số, giá lương thực vẫn tăng quá nhanh. Chúng ta phải kiên quyết bám sát kế hoạch giảm lạm phát. Lạm phát toàn phần giảm là "tin tức đáng hoan nghênh", nhưng nhiều điều ẩn đằng sau những con số này cho thấy, cuộc chiến còn lâu mới đi đến hồi kết, Chính phủ vẫn còn một chặng đường dài để đi".
Tỷ lệ lạm phát cao dai dẳng khiến nhiều người dự đoán khả năng Ngân hàng Trung ương Anh (BoE) sẽ tăng lãi suất thêm một lần nữa vào tháng 6. Trước đó, BoE đã tiến hành nâng lãi suất 12 lần liên tiếp trong hơn một năm qua. Vào đầu tháng này, BoE đã nâng lãi suất cơ bản lên 4,5%.
Paul Dales, nhà kinh tế trưởng của Anh tại Capital cho biết: “Với việc lạm phát đang trở nên khó giảm hơn so với dự kiến của BoE, giờ đây có vẻ như chắc chắn rằng ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất từ 4,50% lên 4,75% vào tháng 6 và có thể cao hơn một chút trong những tháng sau đó”.
Lạm phát cao là một vấn đề đối với chính phủ Anh cũng như BoE. Thủ tướng Rishi Sunak đã hứa vào đầu năm 2023 sẽ giảm một nửa lạm phát, đồng nghĩa với mức lạm phát sẽ ở vào khoảng 5% vào cuối năm.
Hôm 23/5, Thống đốc BoE Andrew Bailet thừa nhận với các nhà lập pháp rằng, BoE đã nhận được “những bài học đắt giá” do không dự báo đầy đủ tác động và sự dai dẳng của lạm phát.
Lãi suất tăng cao để chống lạm phát đã khiến thâm hụt ngân sách của Anh tăng lên mức kỷ lục mới trong tháng 4, lên 25,56 tỷ bảng Anh (tương đương 32,26 tỷ USD), theo công bố của ONS. Trong đó, riêng khoản lãi trái phiếu chính phủ phải trả tăng thêm tới 9,8 tỷ bảng, ghi nhận mức cao nhất kể từ năm 1993.
Trong khi đó, các hộ gia đình tại Anh vẫn đang phải vật lộn với chi phí sinh hoạt cao ngất ngưởng và những cuộc đình công hàng loạt vẫn diễn ra do những bất mãn về lương và điều kiện làm việc.
Người tiêu dùng Vương quốc Anh đang làm mọi thứ có thể để hạn chế tác động của lạm phát cao ngất ngưởng, mua sắm tại các cửa hàng tạp hóa giảm giá Aldi và Lidl và mua hàng hóa có thương hiệu riêng của siêu thị. Aldi là cửa hàng tạp hóa phát triển nhanh nhất trong 12 tuần tính đến ngày 14/5 với doanh số bán hàng tăng 24% so với cùng kỳ năm ngoái trong khi Lidl theo sát với mức tăng hơn 23%.
Báo cáo của Tổ chức think tank Resolution Foundation công bố tuần trước cho biết, chi tiêu cho thực phẩm chiếm tỷ trọng lớn hơn so với năng lượng trong chi tiêu hộ gia đình Anh và các gia đình có thu nhập thấp đặc biệt bị ảnh hưởng nặng nề bởi giá cả tăng cao.