Xuất khẩu cá khô, cá hộp tăng trưởng mạnh
Theo Chính Phủ, thời gian qua xuất khẩu các mặt hàng thủy sản chính đều sụt giảm thì cá khô, cá đóng hộp lại tăng trưởng mạnh và mang về hàng chục triệu USD.
Cụ thể Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thông tin, tháng 4/2023, xuất khẩu thủy sản sang thị trường Mỹ, châu Âu (EU), Trung Quốc… đều sụt giảm. Trong đó, xuất khẩu cá tra giảm mạnh nhất, âm 52%, tôm sụt giảm 35%, cá ngừ giảm 38% và mực bạch tuộc giảm 11%. Các sản phẩm từ cá biển khác có xu hướng khả quan hơn vì chỉ giảm nhẹ 6,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Các sản phẩm cá phile tươi/đông lạnh, chả cá đều bị sụt giảm doanh số.
Tuy nhiên, đáng chú ý là cá khô, cá đóng hộp lại có kim ngạch xuất khẩu cao hơn so với cùng kỳ. Riêng trong tháng 4, xuất khẩu cá biển khô các loại tăng 65% đạt gần 26 triệu USD. Lũy kế 4 tháng đầu năm, sản phẩm này thu về gần 78 triệu USD, tăng 33% so với cùng kỳ năm ngoái. Hai loại cá khô Việt Nam được ưa chuộng nhất hiện nay là cá cơm và cá chỉ vàng. Trong đó, cá cơm chiếm 66%, cá chỉ vàng chiếm 14%.
5 thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá khô của Việt Nam là Trung Quốc chiếm 56%, Nga chiếm 17%, Malaysia chiếm 8%, Hồng Kông (Trung Quốc) chiếm 4% và Hàn Quốc chiếm 3%.
Kết quả 4 tháng đầu năm nay cho thấy, chỉ có Malaysia giảm nhu cầu cá khô Việt Nam, 4 thị trường còn lại đều tăng nhập khẩu trong đó Trung Quốc tăng tới 72%, Hồng Kong (Trung Quốc) tăng 59%.
Ngoài ra nhiều thị trường khác cũng tăng nhập khẩu cá khô của Việt Nam trong 4 tháng đầu năm như Đài Loan (Trung Quốc) tăng 45%, Rumani tăng 90%, Australia tăng 10%, Lithuana tăng 61%.
Diễn biến này cho thấy, trong môi trường lạm phát, giá cả chi phối hành vi mua bán và người tiêu dùng đã thay đổi thói quen. Sản phẩm tươi/sống đang dần dần bị thay thế bằng hàng khô và đóng hộp.
Hai loại cá khô Việt Nam được ưa chuộng nhất hiện nay là cá cơm và cá chỉ vàng. Ảnh minh họa.
Vì sao xuất khẩu cá khô, cá hộp thành điểm sáng?
Thông tin trên Công Thương, những ngày qua nhiều doanh nghiệp thủy sản thông báo kết quả kinh doanh và lợi nhuận sụt giảm từ đầu năm tới nay. Theo đó, bức tranh thị trường phần lớn che phủ bởi gam màu xám khi mà kinh tế thế giới còn nhiều bất ổn, lạm phát chưa có dấu hiệu hạ nhiệt ở nhiều nước lớn.
Chia sẻ xoay quanh vấn đề này, bà Lê Hằng, Giám đốc Truyền thông của VASEP, diễn biến xuất khẩu sản phẩm cá khô của Việt Nam đã cho thấy, rõ ràng là trong môi trường lạm phát, người tiêu dùng đã thay đổi thói quen, khi mà giá cả chi phối hành vi mua bán của họ. Bởi vậy, sản phẩm tươi/sống đang dần dần bị thay thế bằng hàng khô và đóng hộp. Do vậy, các nhà cung cấp thủy sản bây giờ ngoài áp lực phải điều chỉnh giá sao cho hấp dẫn thì còn phải quan tâm đến gia tăng dịch vụ cho sản phẩm để kích thích nhu cầu. Ví dụ, với sản phẩm cá, nhiều nhà phân phối trên thế giới đang chú trọng cung cấp cá đã cắt khúc, ướp sẵn gia vị, chế biến ăn liền hoặc đóng gói sẵn kèm gia vị và hướng dẫn chế biến…
Trong giai đoạn khó khăn hiện nay, theo bà Lê Hằng, các doanh nghiệp thủy sản Việt Nam đã rất linh hoạt điều chỉnh kế hoạch sản xuất kinh doanh, điều chỉnh cơ cấu sản phẩm, thị trường xuất khẩu phù hợp với diễn biến của năm 2023. Đặc biệt nhiều doanh nghiệp tích cực tham gia các Hội chợ Thủy sản Quốc tế tại Mỹ, Tây Ban Nha và Nhật Bản trong những tháng qua. Điển hình như Triển lãm thủy sản toàn cầu tại Barrcelona, Tây Ban Nha mới diễn ra cuối tháng 4 vừa qua đã thu hút 38 công ty thủy sản Việt Nam tham gia, gấp đôi con số của năm 2022. Trong khuôn khổ triển lãm, Hiệp hội VASEP tiếp tục tổ chức các hoạt động quảng bá, tuyên truyền, đặc biệt chú trọng đến 2 mặt hàng chủ lực của Việt Nam là tôm và cá tra.
Ngoài hoạt động giao thương, năm nay, VASEP có tổ chức thêm hoạt động trình diễn món ăn được chế biến từ cá tra, tôm, cá ngừ, các mặt hàng giá trị gia tăng khác theo chủ đề “Healthy Convenience” với đầu bếp là người Việt Nam sinh sống và làm việc nhiều năm tại Tây Ban Nha.
Vì vậy, VASEP cho rằng các nhà cung cấp thủy sản bây giờ ngoài áp lực phải điều chỉnh giá sao cho hấp dẫn thì còn phải quan tâm đến gia tăng dịch vụ cho sản phẩm để kích thích nhu cầu. Ví dụ, với sản phẩm cá, nhiều nhà phân phối trên thế giới đang chú trọng cung cấp cá đã cắt khúc, ướp sẵn gia vị, chế biến ăn liền hoặc đóng gói sẵn kèm gia vị và hướng dẫn chế biến…
Dự báo xuất khẩu thủy sản sẽ hồi phục dần từ quý III/2023
Vừa qua, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) thông tin quý I/2023, xuất khẩu thủy sản sang hầu hết các thị trường và khối thị trường chính đều giảm so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, Hiệp hội này cũng dự báo thị trường xuất khẩu thủy sản Việt Nam sẽ hồi phục dần từ quý III/2023
Cụ thể, theo VASEP, Mỹ đã mất vị trí số 1 về nhập khẩu thủy sản Việt Nam, với mức giảm 50%. Các thị trường Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, EU cũng lần lượt giảm 11%, 22%, 13% và 29%.
Bộ Công Thương kỳ vọng những dấu hiệu tích cực của thị trường xuất khẩu sẽ sớm trở lại trong nửa cuối năm, thời điểm cao điểm của các đơn hàng xuất khẩu chủ lực thông thường.
Trước đó trao đổi với VTV, bàNguyễn Thị Cẩm Trang, Phó Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu, Bộ Công Thương, cho biết: "Kỳ vọng hoạt động xuất nhập khẩu sẽ có xu hướng phục hồi từ cuối quý 2 và tăng trở lại trong nửa cuối của năm 2023, vốn cũng là thời điểm mùa vụ xuất khẩu và theo chu kỳ cũng là thời điểm xuất khẩu có thể bật tăng; hướng đến các thị trường tiềm năng ở Trung Đông, Mỹ Latinh; sớm hoàn tất thủ tục phê chuẩn để ký kết, đưa vào thực hiện Hiệp định FTA với Israel. Bắt tay vào triển khai đàm phán FTA với UAE; thúc đẩy đàm phán FTA với các nước khối Mercosur để khai mở thị trường Mỹ La tinh".
Trúc Chi (t/h)