Hôm thứ Bảy (27/5), các đảng viên Đảng Cộng hòa tại Hạ viện đã đạt được một thỏa thuận dự kiến với Nhà Trắng để nâng trần nợ 31.400 tỷ USD của chính phủ liên bang để ngăn chặn tình trạng vỡ nợ gây bất ổn nền kinh tế.
Nhưng thỏa thuận này vẫn còn phải đối mặt với một con đường khó khăn để thông qua Quốc hội trước khi chính phủ cạn kiệt nguồn tiền để thực hiện các nghĩa vụ thanh toán vào đầu tháng 6.
Mặc dù sự không chắc chắn xung quanh vấn đề vỡ nợ của Mỹ chấm dứt sẽ được hoan nghênh, nhưng điều này lại có thể dẫn tới một lo ngại khác đối với các nhà đầu tư. Đó là bởi vì một khi đạt được thỏa thuận, Bộ Tài chính Mỹ dự kiến sẽ nhanh chóng lấp đầy các kho bạc rỗng của mình bằng việc phát hành trái phiếu, hút hàng trăm tỷ đô la tiền mặt từ thị trường.
Theo ước tính gần đây của JPMorgan, việc tăng trần nợ dự kiến sẽ dẫn đến việc phát hành gần 1.100 tỷ USD tín phiếu Kho bạc (T-bill) mới trong vòng 7 tháng tới.
Việc phát hành trái phiếu này ở mức lãi suất cao hiện nay có thể làm cạn kiệt nguồn dự trữ của các ngân hàng, do các khoản tiền gửi do các công ty tư nhân và những người khác nắm giữ sẽ chuyển sang các khoản nợ chính phủ có mức lãi suất cao hơn và tương đối an toàn hơn.
Điều đó sẽ làm nổi bật xu hướng rút tiền gửi vốn đã diễn ra trong thời gian gần đây, làm gây thêm áp lực đối với thanh khoản hoặc tiền mặt sẵn sàng của các ngân hàng, thúc đẩy lãi suất đối với các khoản vay và trái phiếu ngắn hạn lên cao, đồng thời khiến việc huy động vốn trở nên đắt đỏ hơn đối với các công ty vốn đã quay cuồng với lãi suất cao.
Một chiến lược gia của BNP ước tính rằng, có khoảng 750 - 800 tỷ USD có thể chuyển ra khỏi các công cụ giống như tiền mặt, chẳng hạn như tiền gửi ngân hàng và giao dịch tài trợ qua đêm với Fed. Sự suy giảm tính thanh khoản của đồng đô la sẽ được sử dụng để mua 800 tỷ đô la đến 850 tỷ USD tín phiếu kho bạc vào cuối tháng 9.
Alex Lennard, giám đốc đầu tư của công ty quản lý tài sản toàn cầu Ruffer cho biết: “Mối quan tâm của chúng tôi là nếu thanh khoản bắt đầu rời khỏi hệ thống vì bất kỳ lý do gì, thì điều này sẽ tạo ra một môi trường khiến thị trường dễ bị sụp đổ. Đó là vấn đề liên quan tới trần nợ”.
Mike Wilson, chiến lược gia cổ phiếu tại Morgan Stanley cũng đồng tình với quan điểm này. Ông cho biết, việc phát hành tín phiếu kho bạc "sẽ hút một lượng lớn thanh khoản ra khỏi thị trường một cách hiệu quả và có thể đóng vai trò là chất xúc tác cho sự điều chỉnh của thị trường chứng khoán mà chúng tôi đã dự báo".
Tuy nhiên, sự cạn kiệt về thanh khoản không phải là điều chắc chắn sẽ diễn ra. Việc phát hành tín phiếu kho bạc có thể được hấp thụ một phần bởi các quỹ tương hỗ thị trường tiền tệ. Trong trường hợp đó, "tác động đối với thị trường tài chính rộng lớn hơn có thể sẽ tương đối im lặng", Daniel Krieter, Giám đốc chiến lược thu nhập cố định của BMO Capital Markets cho biết trong một báo cáo.
Ông cho biết, giải pháp thay thế mà sự cạn kiệt thanh khoản đến từ dự trữ của các ngân hàng sẽ "có thể có tác động đo lường được nhiều hơn đối với các tài sản rủi ro, đặc biệt là vào thời điểm bất ổn gia tăng trong lĩnh vực tài chính".
Một số ngân hàng cho biết, họ lo ngại thị trường tài chính có thể không tính đến rủi ro rút cạn thanh khoản từ dự trữ của các ngân hàng.
Scott Schulte, Giám đốc điều hành nhóm thị trường vốn và thị trường nợ của Citigroup cho biết: “Các tài sản rủi ro có thể chưa được định giá đầy đủ trước tác động tiềm tàng của việc thắt chặt thanh khoản trong hệ thống thông qua việc phát hành tín phiếu kho bạc dồi dào”.
Trong khi đó, các ngân hàng đang kỳ vọng rằng sự bế tắc về trần nợ sẽ được giải quyết mà không ảnh hưởng đáng kể đến thị trường, nhưng cảnh báo rằng đó là một chiến lược rủi ro.
Maureen O'Connor, người đứng đầu toàn cầu của hiệp hội nợ tại Wells Fargo cho biết: "Thị trường tín dụng đang định giá một giải pháp ở Washington, vì vậy nếu điều đó không được đưa ra vào đầu tuần tới, chúng ta có thể sẽ thấy một số biến động. Điều đó nói lên rằng, nhiều công ty đã lường trước rủi ro này, đó là lý do tại sao thị trường tín dụng đã hoạt động tích cực trong tháng 5”.