Trong thông báo ngày 30-5, Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương (INDOPACOM) cho biết máy bay J-16 của Trung Quốc đã bay tạt qua phía đầu mũi của chiếc máy bay do thám RC-135 của Mỹ.
Ở khoảng cách chỉ 120m, máy bay Trung Quốc gây vùng nhiễu động phía trước máy bay do thám của Mỹ. Hình ảnh ghi lại cho thấy chiếc RC-135 rung lắc sau khi bị máy bay Trung Quốc "tạt đầu".
"RC-135 đang tiến hành các hoạt động an toàn và thường xuyên trên Biển Đông trong không phận quốc tế, phù hợp với luật pháp quốc tế", tuyên bố của INDOPACOM cho biết.
Trong khi đó, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ cho biết số vụ can thiệp và đối đầu nguy hiểm trên biển của máy bay và tàu Trung Quốc đã "gia tăng đáng báo động", gây nguy cơ dẫn đến "tính toán sai lầm hoặc sự việc không an toàn".
"Chúng tôi không tin rằng việc này được thực hiện bởi các phi công hoạt động độc lập. Chúng tôi tin rằng đó là một phần của lối hành xử rộng hơn (của Trung Quốc)", Hãng tin AFP dẫn lời quan chức Mỹ nói.
Phát biểu sau vụ việc, người phát ngôn Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ không đề cập chi tiết nhưng cáo buộc Washington thường xuyên đưa máy bay và tàu do thám sát Trung Quốc, "gây nguy hiểm nghiêm trọng cho an ninh quốc gia của Trung Quốc".
"Trung Quốc kêu gọi Mỹ ngừng các hành động khiêu khích nguy hiểm như vậy và thôi đổ lỗi cho Trung Quốc", người phát ngôn của phái đoàn Trung Quốc nói.
Hồi tháng 12-2022 cũng xảy ra vụ việc tương tự giữa máy bay Trung Quốc và máy bay RC-135 của Mỹ, buộc máy bay Mỹ đổi hướng để tránh va chạm, theo INDOPACOM.
Vụ việc mới đây diễn ra vào thời điểm căng thẳng gia tăng giữa Washington và Bắc Kinh về các vấn đề từ Đài Loan đến việc Mỹ bắn hạ một khinh khí cầu nghi do thám của Trung Quốc.
Ngày 29-5, Lầu Năm Góc cho biết Bắc Kinh đã từ chối lời mời của Mỹ để Bộ trưởng Quốc phòng Lloyd Austin gặp người đồng cấp Trung Quốc Lý Thượng Phúc bên lề Shangri-La 2023 diễn ra ở Singapore từ ngày 2 tới 4-6.
Ông Austin và các quan chức Mỹ khác đang cố gắng củng cố các liên minh và quan hệ đối tác ở châu Á trong nỗ lực đối phó với các động thái ngày càng quyết đoán của Bắc Kinh tại khu vực.
Tuy nhiên, cũng có những dấu hiệu cho thấy hai bên đang nỗ lực hạ nhiệt. Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Jake Sullivan và nhà ngoại giao hàng đầu của Trung Quốc Vương Nghị đã gặp nhau tại Vienna (Áo) vào đầu tháng này, và Tổng thống Mỹ Joe Biden sau đó nói rằng mối quan hệ giữa Washington và Bắc Kinh sẽ sớm tan băng.
TTO - Ngày 28-10, báo South China Morning Post dẫn thông tin từ một nhà phân tích quân sự cho biết các tàu chiến và máy bay của Mỹ đã thực hiện hơn 2.000 hoạt động do thám ở cự ly gần nhằm vào Trung Quốc từ đầu năm đến nay.