Mới đây, VKSND Tối cao ra thông báo rút kinh nghiệm về việc cho bị cáo được hưởng án treo của một bản án của TAND Cấp cao tại TP.HCM.
Theo hồ sơ khoảng 1 giờ ngày 2-10-2018, nhóm của Ngô Thanh Phú đang bơm hút cát trên sông Đồng Nai đoạn thuộc phường Bửu Long, TP Biên Hòa thì bị bắt quả tang. Số cát mà nhóm này khai thác trị giá hơn 23 triệu đồng.
Ngày 3-9-2019, TAND tỉnh Đồng Nai xử phạt Phú 1 năm tù về tội vi phạm quy định về khai thác tài nguyên. Sau đó, Phú kháng cáo xin được hưởng án treo.
Ngày 31-12-2019, TAND Cấp cao tại TP.HCM đã chấp nhận kháng cáo, sửa án sơ thẩm, phạt Phú 1 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
Sau đó, chánh án TAND Tối cao đã kháng nghị bản án phúc thẩm về phần hình phạt đối với Phú.
Ngày 3-3-2021, Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao đã xét xử theo thủ tục giám đốc thẩm, hủy án phúc thẩm về phần hình phạt, giữ nguyên quyết định của án sơ thẩm về phần hình phạt đối với Phú.
VKSND Tối cao đã đưa vụ án này ra rút kinh nghiệm toàn ngành nhằm tránh sai sót bị lặp lại. Theo đó, Phú từng 2 lần bị xử phạt hành chính về hành vi khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường.
Hành vi khai thác cát trái phép ngày 2-10-2018 thể hiện sự coi thường, bất chấp pháp luật của Phú, xâm phạm đến chế độ quản lý nhà nước về khai thác tài nguyên.
Cạnh đó, Chính phủ đã có chỉ thị và nhiều thông báo về việc tăng cường thực thi chính sách, pháp luật về khoáng sản, về tình hình vi phạm pháp luật trong hoạt động khai thác cát tại các địa phương nên cần phải xử lý nghiêm minh.
Tòa sơ thẩm đã xem xét đầy đủ tình tiết giảm nhẹ như phạm tội lần đầu và thuộc trường hợp ít nghiêm trọng, người phạm tội thành khẩn khai báo, ăn năn hối cải và xử phạt Phú 1 năm tù là phù hợp, tương xứng với tính chất, mức độ phạm tội của bị cáo và đúng quy định pháp luật.
Tuy nhiên, tòa phúc thẩm cho Phú hưởng án treo là sai lầm nghiêm trọng, không đảm bảo tính răn đe và phòng ngừa chung.
