Thị trường chứng khoán Mỹ chứng kiến đà tăng đáng kinh ngạc trong 6 tháng qua. Chỉ số S&P 500 đã tăng tới 28%, liên tục xác lập mức kỷ lục mới mỗi tháng, khi các nhà đầu tư Mỹ lạc quan rằng nền kinh tế sẽ sớm phục hồi trở lại nhờ chiến dịch tiêm ngừa vaccine Covid-19 đang được triển khai trên cả nước. Lợi nhuận trên thị trường chứng khoán đã giúp khối tài sản của các tỷ phú trên toàn cầu tăng thêm tới 5.000 tỷ USD so với tháng 3/2020, thời gian đầu khi đại dịch mới bùng phát.

Nhưng liệu đây có phải là khởi đầu cho sự kết thúc? Một cuộc khảo sát do E-Trade thực hiện với sự tham gia của 957 nhà đầu tư hồi đầu tháng này cho thấy, 69% số người được hỏi cho rằng bong bóng đang xuất hiện trên thị trường chứng khoán.

Chắc chắn không ít nhà đầu tư, trong đó có cả những tỷ phú giàu nhất nước Mỹ, đã kiếm được những khoản tiền khổng lồ. Theo tính toán của các chuyên gia phân tích thuộc Forbes, tỷ phú đã bán ra khối lượng cổ phiếu khổng lồ trong vài tháng qua là Ernest Garcia II, cổ đông cá nhân lớn nhất của Carvana – nhà bán lẻ trực tuyến ôtô đã qua sử dụng. Thống kê cho thấy vị tỷ phú này đã liên tục bán ra 1,8 tỷ USD giá trị cổ phiếu trong 73 ngày giao dịch liên tục.

Trong khi đó, tính từ tháng 11 năm ngoái tới nay, nhà đầu tư mạo hiểm Chamath Palihapitiya là người đã thực hiện vụ thanh lý tài sản lớn nhất, khi thoái toàn bộ cổ phần cá nhân của mình tại Virgin Galactic với số tiền thu được trước thuế là 311 triệu USD, tương đương khoảng 1/4 tổng giá trị khối tài sản ròng 1,2 tỷ USD của ông.

Garcia và Palihapitiya là 2 trong số 20 tỷ phú Mỹ đã bán tổng cộng 8,7 tỷ USD cổ phiếu trong 6 tháng qua, theo thống kê của Forbes.  Dưới đây là top 10 tỷ phú đã bán ra lượng cổ phiếu lớn nhất (tính theo giá trị) từ tháng 11/2020 đến nay.

1. Ernest Garcia II

Tài sản ròng: 17,4 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 1,8 tỷ USD

Ernest Garcia II là cổ đông lớn nhất của Carvana – nhà bán lẻ trực tuyến ôtô đã qua sử dụng, do con trai ông Ernest Garcia III thành lập. Cổ phiếu của Carvana tăng gấp 10 lần kể từ tháng 3/2020, giúp tài sản của Ernest Garcia II từ 2,4 tỷ USD lên 15,9 tỷ USD chỉ trong vòng 1 năm. Ông hầu như đều bán ra cổ phiếu trong các ngày giao dịch liên tục suốt 6 tháng qua, theo kế hoạch ông và vợ lập ra hôm 15/6/2020, khi cổ phiếu Carvana tăng gấp 4 lần chỉ trong vòng 3 tháng. Ernest Garcia II, 64 tuổi, hiện sở hữu khoảng 30% cổ phần của Carvana, tuy nhiên không làm việc hay giữ vị trí nào trong hội đồng quản trị công ty.

2. Mark Zuckerberg

Tài sản ròng: 111 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 1,63 tỷ USD

Nhà sáng lập Facebook thường xuyên bán cổ phiếu mình đang nắm giữ để đóng góp cho quỹ từ thiện Chan Zuckerberg Initiative do anh cùng vợ Priscilla Chan thành lập vào năm 2015, nhằm hỗ trợ các mục tiêu như giáo dục và khoa học trên toàn thế giới. Hầu hết khoản tiền 1,6 tỷ USD thu được bằng việc bán cổ phiếu Facebook từ tháng 11/2020 tới nay đều được Mark Zuckerberg chuyển cho Chan Zuckerberg Initiative.

3. Leonard Lauder

Tài sản ròng: 26,9 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 1,05 tỷ USD

Tỷ phú Leonard Lauder. Ảnh: Getty Images

Quỹ đầu tư LAL Family Partners LP, thuộc sở hữu của gia đình cựu chủ tịch kiêm giám đốc điều hành của tập đoàn mỹ phẩm khổng lồ Estée Lauder - tỷ phú Leonard Lauder, đã bán ra 2 triệu cổ phiếu trong hai đợt bán tháng 11/2020 và tháng 3/2021. Cổ phiếu của Estée Lauder đã tăng hơn 2 lần kể từ tháng 3/2020, và lượng cổ phiếu bán ra chỉ chiếm một phần nhỏ trong số cổ phần tập đoàn trị giá 24 tỷ USD mà tỷ phú Leonard Lauder đang nắm giữ. Em trai của ông, Ronald Lauder, cũng đã bán ra lượng cổ phiếu trị giá 108 triệu USD mà ông sở hữu trong cùng khoảng thời gian.

4. Jack Dorsey

Tài sản ròng: 4,2 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 529 triệu USD

Dorsey là đồng sáng lập kiêm CEO của nhà mạng xã hội Twitter và công ty thanh toán Square, trong đó phần lớn tài sản của vị tỷ phú này đến từ lượng lớn cổ phiếu Square mà mình đang nắm giữ. Dorsey đã liên tục bán khoảng 100.000 cổ phiếu của Square mỗi tuần (và đây chỉ là một phần nhỏ trong số 49,2 triệu cổ phiếu thuộc quyền sở hữu của tỷ phú này) nhưng không động đến số cổ phiếu Twitter của mình. Dorsey hiện đang sở hữu 11% cổ phần của Square.

5. Anthony Wood

Tài sản ròng: 7,2 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 342 triệu USD

Cổ phiếu của Roku, dịch vụ phát trực tuyến video mà tỷ phú Anthony Wood thành lập năm 2002, đã tăng gần 400% kể từ tháng 3/2020, nhờ việc mọi người dành nhiều thời gian trước tivi hơn trong thời gian ở nhà vì đại dịch. Anthony Wood thường xuyên thực hiện các quyền chọn mua cổ phiếu (được đưa ra như một phần trong chính sách đãi ngộ dành cho giám đốc điều hành Roku và sẽ hết hạn vào tháng 7/2022) và sau đó bán chúng để hưởng chênh lệch. Tính chung, Anthony Wood đã thu về 342 triệu USD trước thuế từ hoạt động bán ra cổ phiếu của Roku (trong đó không bao gồm chi phí thực hiện quyền chọn mua cổ phiếu). Tỷ phú này hiện vẫn đang sở hữu 15% cổ phần của Roku.

6. Reed Hastings

Tài sản ròng: 5 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 334 triệu USD

Cổ phiếu của Netflix đã giảm mạnh kể từ khi đạt đỉnh vào tháng 7 năm ngoái và Hastings, người sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Netflix, đã không bán ra bất kỳ cổ phiếu nào từ đầu năm tới nay. Trước đó, trong năm 2020, ông đã thực hiện quyền chọn và bán cổ phiếu trong hai tháng cuối năm, thu về 334 triệu USD trước thuế.

7. Chamath Palihapitiya

Tài sản ròng: 1,2 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 311 triệu USD

Nhà đầu tư mạo hiểm Chamath Palihapitiya, người đã hỗ trợ IPO cho 3 công ty khởi nghiệp thông qua các thương vụ SPAC, đã bán cổ phần cá nhân còn lại của mình tại Virgin Galactic, tương đương 10 triệu cổ phiếu, trong hai đợt tháng 12/2020 và tháng 3/2021. Trong một tuyên bố hồi tháng 3, ông cho biết việc mua bán này sẽ tài trợ cho “một khoản đầu tư lớn mà tôi đang thực hiện để chống lại biến đổi khí hậu”. Trên tài khoản Twitter của mình, ông viết: “Tôi không muốn làm điều đó nhưng bảng cân đối kế toán của tôi đã thu hẹp gần 2 tỷ USD trong tuần này. Lưu ý: Tôi chưa bán bất kỳ cổ phiếu nào của bất kỳ SPAC nào khác do tôi thành lập".

8. Brian Armstrong

Tài sản ròng: 11 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 292 triệu USD

Brian Armstrong - CEO của sàn giao dịch tiền số Coinbase. Ảnh: Getty

Brian Armstrong là nhà đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của sàn giao dịch tiền điện tử Coinbase Global. Coinbase Global vừa chính thức niêm yết trực tiếp trên sàn Nasdaq vào ngày 14/4 vừa qua. Brian Armstrong đã bán khoảng 2% cổ phần của mình vào ngày niêm yết trực tiếp, thu về 292 triệu USD trước thuế.

9. Jim McKelvey

Tài sản ròng: 4,1 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 278 triệu USD

Jim McKelvey, nhà đồng sáng lập công ty thanh toán Square với Jack Dorsey vào năm 2009 và hiện là thành viên hội đồng quản trị công ty, đang nắm trong tay gần 3,5% cổ phần của Square. Từ tháng 8 năm ngoái, Jim McKelvey đã đều đặn bán một lượng cổ phần nhất định của Square hàng tháng. Cổ phiếu Square đã tăng hơn 500% kể từ tháng 3/2020.

10. Alexis Lê-Quôc

Tài sản ròng: 2,1 tỷ USD

Giá trị cổ phiếu bán ra: 247 triệu USD

Lê-Quôc, đồng sáng lập kiêm giám đốc công nghệ của Datadog, đã bán cổ phiếu Datadog vào đầu mỗi tháng theo kế hoạch giao dịch đã định. Cổ phiếu của nền tảng giám sát đám mây này đã tăng mạnh trong những tháng đầu của đại dịch, nhưng hiện đã mất 22% so với mức đỉnh hồi tháng 2 vừa qua. Giám đốc điều hành Datadog Olivier Pomel đã bán số cổ phiếu trị giá 215 triệu USD trong 6 tháng qua.

Đỗ Hiền