Theo giới quan sát, những hạn chế mới nhất của Trung Quốc đối với Úc có thể chỉ mang tính biểu tượng, và đây một phát súng cảnh cáo đối với chính quyền Canberra và các cường quốc tầm trung khác trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung leo thang, tờ South China Morning Post đưa tin.
Bắc Kinh “hết kiên nhẫn” với Úc
Hôm 6-5, Ủy ban Cải cách và Phát triển Quốc gia Trung Quốc cho biết họ sẽ “đình chỉ vô thời hạn” tất cả các hoạt động trong khuôn khổ Đối thoại Kinh tế Chiến lược Trung Quốc - Úc - kênh liên lạc quan trọng giữa hai quốc gia.
Chính quyền Bắc Kinh cho biết họ đưa ra quyết định này vì "tư duy Chiến tranh Lạnh và phân biệt ý thức hệ" của chính quyền Canberra đã làm gián đoạn sự hợp tác giữa hai quốc gia.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình (trái) và Thủ tướng Úc Scott Morrison. Ảnh: AP
Úc cũng đã hủy bỏ các thỏa thuận giữa bang Victoria nước này và Trung Quốc liên quan đến Sáng kiến Vành đai và Con đường của Bắc Kinh.
Hiện, Trung Quốc vẫn chưa tiến hành cắt giảm thương mại quặng sắt với Úc, nhưng các nhà quan sát cho rằng Bắc Kinh đang nói rõ rằng họ đã hết kiên nhẫn.
Trong những năm gần đây, Úc đã lên tiếng chỉ trích Trung Quốc. Úc cũng là một thành viên trong mạng lưới các quốc gia đang đối đầu với Bắc Kinh do Mỹ dẫn đầu.
Ông Xie Maosong - một nhà nghiên chính trị tại Học viện Khoa học Trung Quốc - cho biết Bắc Kinh đang gửi một thông điệp không chỉ tới chính quyền Canberra mà còn tới các quốc gia phương Tây khác.
“Không giống như các quốc gia khác có xung đột với Trung Quốc, động cơ của Úc là ý thức hệ và họ nghĩ rằng họ có thể tách hợp tác kinh tế ra khỏi đối đầu về ý thức hệ” - ông Xie nói.
“Các quốc gia như Anh, Đức, Pháp và Nhật Bản cần phải hiểu bài học của Úc rằng họ không nên chọn phe của Mỹ trong cuộc cạnh tranh Mỹ - Trung” - ông nói thêm.
Úc sẽ tiếp tục chính sách đối với Đài Loan
Thủ tướng Úc Scott Morrison cho biết nước này sẽ tiếp tục duy trì chính sách đối với Đài Loan sau lời kêu gọi của người đứng đầu cơ quan ngoại giao Đài Loan Lê Chiêu Tiếp về việc hỗ trợ chống lại "chủ nghĩa bành trướng" của Bắc Kinh.
Khi được hỏi về sự ủng hộ của Úc đối với Đài Loan hôm 6-5, ông Morrison cho biết chính phủ của ông “luôn tôn trọng mọi thỏa thuận của Canberra ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương”.
Chính quyền Canberra duy trì chính sách “mơ hồ chiến lược” về Đài Loan, thừa nhận các tuyên bố của Bắc Kinh đối với hòn đảo trong khi ủng hộ Đài Loan hiện diện nhiều hơn trên trường quốc tế, bao gồm cả trong Tổ chức Y tế Thế giới (WTO).
Trước đó, ông Lê Chiêu Tiếp nói với tờ The Australian Financial Review rằng Bắc Kinh dường như đang “chuẩn bị cho một cuộc tấn công cuối cùng nhằm vào Đài Loan”, đồng thời kêu gọi Úc đẩy mạnh quan hệ với hòn đảo và tiếp tục hỗ trợ trong bối cảnh các mối đe dọa từ Bắc Kinh đang ngày một gia tăng.
Theo Bộ Quốc phòng Đài Loan, một máy bay săn ngầm Y-8 của quân đội Trung Quốc đã tiến vào vùng nhận dạng phòng không của Đài Loan (ADIZ) vào chiều 6-5.
Ngày càng có nhiều lo ngại rằng Đài Loan có thể trở thành tâm điểm cho xung đột quân sự giữa Trung Quốc và Mỹ. Tháng trước, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken đã cảnh báo rằng sẽ là một "sai lầm nghiêm trọng" nếu Bắc Kinh tìm cách "cố gắng thay đổi hiện hiện trạng bằng vũ lực”.
Mối quan hệ giữa Bắc Kinh và Canberra trở nên căng thẳng kể từ 2018 khi Úc trở thành quốc gia đầu tiên công khai cấm tập đoàn công nghệ khổng lồ Huawei Technologies của Trung Quốc xây dựng mạng 5G của quốc gia này.
Mối quan hệ song phương trở nên tồi tệ khi Bắc Kinh ban hành một loạt biện pháp hạn chế thương mại đối với hàng hóa Úc sau khi chính quyền Canberra kêu gọi một cuộc điều tra độc lập về nguồn gốc của COVID-19 vào năm ngoái.