Văn phòng sáng chế và Thương hiệu Mỹ (USPTO) vừa đăng tải thông tin, Công ty trách nhiệm hữu hạn Hồ Quang Trí (trụ sở 196 đường tỉnh lộ 8, huyện Trần Đề, Sóc Trăng, Việt Nam) đã làm đơn xin bảo hộ nhãn hiệu "Gạo ông Cua" cho gạo ST25.

Nhãn hiệu có dấu hiệu nhận biết là hình ảnh một người đàn ông đeo kính quay mặt về phía bên phải (gương mặt ông Hồ Quang Cua) bên cạnh là bông lúa và dòng chữ "Gạo ông Cua" ở bên trái.

Đơn đăng ký nhãn hiệu đã đáp ứng được các yêu cầu tối thiểu và được USPTO tiếp nhận. Hồ sơ sẽ được chuyển cho bộ phận thẩm định khoảng 3 tháng sau ngày nộp đơn, cơ quan này cho biết.

Trao đổi với Lao Động, ông Ken D. Dương - Giám đốc điều hành Công ty Luật quốc tế TDL, đơn vị hỗ trợ ông Hồ Quang Cua, doanh nghiệp Hồ Quang Trí khiếu nại và đăng ký bảo hộ nhãn hiệu ở Mỹ - cho biết: "Chúng tôi đã ký thông tin bảo mật với khách hàng. Thời điểm này, khách hàng chưa cho phép chúng tôi công bố tiến trình, thủ tục bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho họ theo quy định của luật pháp Việt Nam và Mỹ.

Tạm thời, chúng tôi chưa thể cung cấp thông tin cho báo chí. Khi có kết quả, chúng tôi sẽ thông tin chính thức".

Nhận định về vụ việc này, ông Vũ Bá Phú - Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại, Bộ Công Thương - cho hay, tương tự ở Mỹ, việc nhãn hiệu gạo ST24, ST25 bị một số doanh nghiệp nước ngoài đăng ký bảo hộ nhãn hiệu ở Australia không phải là mới.

Về bản chất, đây là hiện tượng chiếm đoạt hay tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) về nhãn hiệu thương mại sản phẩm giữa chủ sở hữu thực sự và các chủ sở hữu đã chiếm quyền đăng kí bảo hộ.

Nguyên nhân là do bên cạnh các doanh nghiệp xuất khẩu đã ý thức được việc bảo vệ quyền SHTT, thương hiệu sản phẩm của mình trên các thị trường xuất khẩu, vẫn còn nhiều doanh nghiệp Việt Nam chưa nhận thức rõ vai trò của việc bảo vệ quyền SHTT như là một công cụ quan trọng giúp nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường.

Việc chậm trễ trong đăng ký bảo hộ độc quyền cho các sản phẩm thế mạnh, có chất lượng của Việt Nam tại nước ngoài đã khiến nhiều doanh nghiệp bị mất thương hiệu hoặc phải tốn rất nhiều nguồn lực để giành lại.

Bên cạnh đó, một trong những nguyên nhân khiến việc đăng kí bảo hộ sở hữu quyền SHTT cho sản phẩm và dịch vụ của doanh nghiệp Việt Nam ở nước ngoài gặp khó khăn là do thủ tục phức tạp, chi phí cho việc thuê luật sư ở nước sở tại, sắp xếp cho cơ quan sở hữu trí tuệ thẩm định đơn đăng ký, và nhiều chi phí tìm hiểu và khảo sát thị trường... khá tốn kém.

Ngày 5.5, Thứ trưởng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Phùng Đức Tiến cho biết, ông Hồ Quang Cua muốn nhượng lại bản quyền giống ST25 cho Nhà nước. Đây là trường hợp chưa có tiền lệ nên bộ phải xin phép Chính phủ.

Sau khi mua lại bản quyền giống lúa ST25, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ cùng Bộ Công Thương, Bộ Khoa học và Công nghệ nghiên cứu, đăng ký bản quyền nhãn hiệu gạo ST25 tại một số thị trường xuất khẩu gạo trọng điểm, đặc biệt là thị trường Mỹ.

Gạo ST24, ST25 do kỹ sư Hồ Quang Cua cùng nhóm các nhà khoa học nghiên cứu, lai tạo. Gạo ST25 đạt giải thưởng Gạo ngon nhất thế giới tại cuộc thi ở Philippines năm 2019 và giải nhì năm 2020 trong cuộc thi ở Mỹ.