Tờ Bloomberg ngày 10-5 đưa tin Philippines có kế hoạch biến đảo Thị Tứ (thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, hiện bị Philippines kiểm soát trái phép) ở Biển Đông thành một trung tâm quân sự trong bối cảnh căng thẳng với Trung Quốc gia tăng.
Theo ông Cirilito Sobejana - Tổng tham mưu trưởng Lực lượng vũ trang Philippines – hôm 10-5, quân đội Philippines sẽ đề nghị chính quyền Tổng thống Rodrigo Duterte chi tiền xây thêm cơ sở hậu cần (trái phép) trên đảo Thị Tứ.
Ông Sobejana cho biết quân đội nước này cũng có kế hoạch lắp camera độ phân giải cao, có khả năng ghi hình vào ban đêm để giám sát hoạt động trong khu vực.
Quân đội Philippines tính xây dựng phi pháp tại đảo Thị Tứ. Ảnh: AFP
“Mục tiêu của chúng tôi là xua đuổi lực lượng dân quân biển và các tàu khác của Trung Quốc ra khỏi vùng đặc quyền kinh tế” – ông Sobejana hôm 10-5 trao đổi với đài CNN Philippines.
Trả lời câu hỏi về kế hoạch trên của Philippines tại cuộc họp báo thường kỳ hôm 10-5, bà Hoa Xuân Oánh - người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc – cho biết: “Trung Quốc có thể giải quyết tranh chấp với Philippines thông qua ‘sự đồng thuận chung giữa hai bên để đối thoại và tham vấn’”.
“Một số người đang khuấy động vấn đề này” – bà Hoa nói thêm, song không giải thích chi tiết.
Căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc trong vùng biển tranh chấp tại Biển Đông đã leo thang trong những tuần qua, với việc Manila phản đối và yêu cầu các tàu Trung Quốc rời khỏi khu vực tranh chấp.
Tuy nhiên, ông Duterte vẫn giữ một giọng điệu thân thiện, gọi Trung Quốc là “ân nhân” khi cung cấp vaccine ngừa COVID-19 cho Philippines.
Trước đó, tờ Manila Times dẫn lời tướng Sobejana hôm 4-5 cho biết quân đội nước này đang lên kế hoạch biến đảo Thị Tứ ở Biển Đông thành trung tâm hậu cần và giải trí để cải thiện hoạt động tuần tra tại Biển Đông.
Trả lời phỏng vấn đài phát thanh dzBB hôm 4-5, ông Sobejana cho biết: “Chúng tôi đã đưa ra đề xuất biến đảo Thị Tứ thành một trung tâm hậu cần để các tàu của chúng ta, thay vì quay trở lại thành phố Puerto Princesa để tiếp nhiên liệu, sẽ lấy nguồn tiếp tế ở đó".
Theo ông Sobejana, quân đội Philippines có thể "tiến hành các cuộc tuần tra hiệu quả hơn nếu đảo Thị Tứ trở thành một trung tâm hậu cần quân sự lớn".
"Các tàu Philippines sẽ không phải đi xa như trước đây nữa, sẽ không bị gián đoạn trong các cuộc tuần tra chủ quyền” - ông Sobejana lập luận.
Ông Sobejana cho biết Manila cũng đang xem xét việc xây dựng "một cơ sở giải trí" trên đảo Thị Tứ, theo đó, “các thủy thủ có thể ghé qua để họ cảm thấy thích thú” và để “cuộc sống của các thủy thủ được cân bằng”.
Trung Quốc đưa ra các yêu sách chủ quyền phi pháp bao chiếm gần hết Biển Đông, trong khi Philippines cũng yêu sách nhiều khu vực thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Đảo Thị Tứ nằm trong quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam, nhưng bị Philippines chiếm đóng trái phép từ năm 1974.
Việt Nam luôn khẳng định chủ quyền không thể tranh cãi đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, cũng như phản đối bất kỳ nước nào xâm phạm đến chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam ở khu vực.