Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi ngày 18-5 đã kêu gọi “tẩy chay ngoại giao” đối với Thế vận hội Mùa đông 2022 ở Bắc Kinh như một cách phản ứng với hồ sơ quyền con người của Trung Quốc.
“Chúng tôi không thể tiếp tục như thể không có gì sai về việc Thế vận hội sẽ đến với Trung Quốc” – đài CNBC dẫn lời bà Pelosi nói với Ủy ban Nhân quyền và Ủy ban Điều hành Quốc hội Mỹ về Trung Quốc trong một cuộc điều trần về sự kiện trên.
Trong phát biểu của mình, bà Pelosi gợi ý rằng các vận động viên vẫn có thể tham gia tranh tài nhưng các nhà lãnh đạo thế giới không nên đến tham dự trực tiếp.
Chủ tịch Hạ viện Mỹ Nancy Pelosi. Ảnh: REUTERS
“Bạn có thẩm quyền đạo đức nào để nói về nhân quyền ở bất kỳ nơi nào trên thế giới nếu bạn sẵn sàng bày tỏ sự kính trọng của mình với chính phủ Trung Quốc khi họ thực hiện tội ác diệt chủng không?” – bà Pelosi đặt câu hỏi cho những nguyên thủ quốc gia có kế hoạch đến Trung Quốc nhân sự kiện trên.
Bà Pelosi đã chỉ trích các doanh nghiệp tài trợ cho Thế vận hội Mùa đông 2022 “làm ngơ những sự lạm dụng của Trung Quốc vì lo ngại cho lợi nhuận của họ”. Bà đặc biệt chỉ trích các công ty được cho là đã vận động nhằm làm suy yếu các phần của dự luật lưỡng đảng nhắm vào việc sử dụng lao động cưỡng bức ở khu vực Tân Cương.
“Nếu chúng ta không lên tiếng chống lại các vi phạm quyền con người ở Trung Quốc vì lý do thương mại, chúng ta sẽ mất mọi thẩm quyền đạo đức để lên tiếng bảo vệ nhân quyền ở bất kỳ đâu” – Chủ tịch Hạ viện Mỹ nhấn mạnh.
Trung Quốc đã gọi những cáo buộc rằng nước này vi phạm quyền của người Hồi giáo ở Tân Cương là “dối trá và thông tin sai lệch”.
Thế vận hội Mùa đông ở Bắc Kinh sẽ khai mạc vào ngày 4-2-2022.
Chủ tịch Pelosi thừa nhận rằng đề xuất tẩy chay ngoại giao của bà có thể không hiệu quả. “Tôi không biết liệu điều đó có khả thi không, vì chúng tôi đã không thành công trong quá khứ” - bà nói.
Hồi năm 2008, bà Pelosi đã kêu gọi Tổng thống Mỹ khi đó là George W. Bush tẩy chay lễ khai mạc Thế vận hội Mùa hè ở Bắc Kinh để phản đối hồ sơ quyền con người của Trung Quốc vào thời điểm đó, chủ yếu do những hành động của chính quyền Bắc Kinh ở Tây Tạng.
Ông Bush cuối cùng đã tham dự lễ khai mạc sự kiện trên, cùng với hơn 80 nguyên thủ quốc gia khác.
Một người dân đi ngang qua logo của Thế vận hội Mùa đông 2022 tại Trung tâm Các môn thể thao dưới nước quốc gia Trung Quốc ở Bắc Kinh. Ảnh: GETTY IMAGES
Các nhà hoạt động và nhà lập pháp của cả hai đảng đã kêu gọi Tổng thống Joe Biden rút khỏi Thế vận hội 2022 để phản đối. Họ trích dẫn báo cáo về sự đối xử của Trung Quốc đối với người Hồi giáo Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương mà cả chính quyền Tổng thống Mỹ tiền nhiệm Donald Trump và Tổng thống Biden hiện tại đều cáo buộc là hành động diệt chủng - cũng như phản ứng của Bắc Kinh đối với các cuộc biểu tình ở Hong Kong.
Ủy ban Olympic và Paralympic Mỹ cho biết họ phản đối việc tẩy chay, một phần vì chúng tác động đến các vận động viên đã dành nhiều năm tập luyện để thi đấu.
Nhà Trắng trước đó đã để ngỏ một cuộc tẩy chay, nhưng Thư ký báo chí Jen Psaki hồi tháng trước cho biết rằng một động thái như vậy không được thảo luận.
“Trong khi Trung Quốc đã thay đổi hơn 30 năm ở một số khía cạnh, thật kinh khủng khi hồ sơ quyền con người của họ đã trở nên tồi tệ” - bà Pelosi nói trong phiên điều trần trực tuyến vào chiều 18-5.
Bà Pelosi nhấn mạnh mình là một người hâm mộ Thế vận hội nhiệt thành và xem màn trình diễn của các vận động viên trong các cuộc tranh tài như một nguồn tự hào.
“Hãy tôn vinh họ ở quê nhà. Đừng tôn vinh chính phủ Trung Quốc bằng việc các nguyên thủ quốc gia đến Trung Quốc để thể hiện sự ủng hộ đối với các vận động viên của họ. Sự im lặng về vấn đề này là không thể chấp nhận được” – bà Pelosi nói.