Alex Cuevas, 30 tuổi, cũng là thủ lĩnh của băng đảng vận chuyển ma túy từ Bolivia, Peru và Paraguay, có một tiền án về tội giết người. Mọi tình tiết của vụ án mạng, dường như chỉ ra rằng đây là cuộc thanh trừng giữa các băng nhóm. Tuy nhiên, Alex cũng là người cung cấp thông tin và đã làm việc nhiều năm với thám tử Patricio Sánchez, thuộc Cảnh sát điều tra (PDI) thành phố Aricia.
Patricio và Alex là đồng môn tại trường trung học nhưng cuộc đời của họ chia hai ngã rẽ: một người làm cảnh sát, một người buôn ma tuý. Năm 2009, khi được phân vào PDI, Patricio"trưng dụng" bạn học cũ làm người cung cấp thông tin về giới buôn ma tuý. Alex giúp đỡ đồng môn trong nhiều vụ án khác nhau, ít nhất là đến năm 2013.
Patricio sau đó bị chuyển công tác đến FDI của Valparaíso, thành phố cách đó 2.000 km về phía bắc. Trên lý thuyết, Alex sẽ tiếp tục cộng tác cùng các thám tử kế nhiệm Patricio, làm đầu mối cung cấp thông tin cho PDI, ít nhất là trong một thời gian. Nhưng ngay sau khi Patricio ra đi, một loạt các vụ điều tra đổ bể.
Nửa đêm 21/4, Alex trở về Chile từ chuyến đi Peru dài ngày, lái xe chở vợ và con trai từ sân bay. Khi ôtô đến cổng, một nhóm đàn ông lạ mặt chặn đầu xe, bắn liền 7 phát. Alex chỉ kịp mở cửa xe và ngã ra vỉa hè.
Tám ngày sau, cuộc điều tra của cơ quan công tố và PDI thông báo đã có kết quả. Các sát thủ vốn "nhẵn mặt" giới cảnh sát Chile là hai kẻ có nhiều tiền án: Abraham Alzamora Fernández (biệt danh "Chuột Kẹp") và khi J. A. G. ("Tia Lửa"). Cả hai đều nhận tội và bị kết án lần lượt 10 và 25 năm.
Alex Cuevas. Ảnh: SoyChile
"Cuộc điều tra được thực hiện trong thời gian nhanh kỷ lục, bao gồm cả việc vây bắt và theo dõi điện thoại," phương tiện truyền thông thành phố Arica đưa tin vào ngày 30/4/2015. "PDI đã bắt 5 người, bao gồm hai thủ phạm của vụ giết người cùng 4 khẩu súng ngắn, ma túy và rất nhiều đạn dược".
Cuộc điều tra sau đó xác định, đêm xảy ra vụ án, Alex bị theo dõi chặt chẽ bởi các thám tử của PDI vì anh ta bị coi là "mục tiêu điều tra". Vì lý do đó, các thám tử là những người đầu tiên đến hiện trường, thậm chí trước cả cảnh sát.
Điều này làm Patricio ngờ vực: Tại sao, Alex là người cung cấp thông tin phá án cho FDI, anh ta lại nằm trong danh sách "mục tiêu điều tra" của tổ chức này?
Sự lo lắng của anh ngày càng lớn khi những người thân cận của Alex nói Alex đã nhận được những lời đe dọa từ các thám tử của đơn vị chống ma túy. Nguyên nhân không gì khác: Alex đã chán ngấy những yêu cầu liên tục và sự tống tiền của cảnh sát chống ma tuý, vì thế quyết tâm đưa họ ra trước công lý. Trên thực tế, một vài tuần trước khi bị bắn chết, Alex đã đệ đơn kháng cáo lên Tòa phúc thẩm thành phố Arica chống lại những cảnh sát đó.
Patricio quyết định tự tìm hiểu sự thật. Anh ta phỏng vấn nhiều bên liên quan, họ hàng, hàng xóm, người quen và bạn bè của Alex, và phát hiện ra nhiều kết luận lỏng lẻo trong cuộc điều tra của các đồng nghiệp cơ quan cũ. Ví dụ, PDI đã giữ lại các đoạn băng của camera giám sát khu vực xảy ra án mạng. Trong quá trình xét xử "Chuột Kẹp" và "Tia Lửa", chỉ một số đoạn được hiển thị, là bản trích xuất của một số giây trong đó xuất hiện khá mờ hình ảnh về thủ phạm.
Một nhân chứng chính của vụ án, người đàn ông đã đưa con trai của Alex đến bệnh viện, đã không được triệu tập để làm chứng tại phiên tòa. PDI chỉ ra rằng lời khai đã được lấy trong vòng vài giờ sau sự kiện, nhưng tài liệu này không bao giờ đến được tòa án.
Ngoài ra, làm thế nào những kẻ sát nhân biết được ngày và giờ mà Alex và gia đình anh ta sẽ trở về từ nước ngoài? Patricio thậm chí còn ngạc nhiên hơn khi biết hai bị cáo đã công khai thừa nhận việc lên kế hoạch giết người, điều này rõ ràng làm tăng nặng mức án của họ. Và những nhân chứng được cho là của vụ án, khi tiến hành nhận dạng hung thủ trong văn phòng FDI, đã nhận dạng được cả hai thủ phạm, nhưng lại không thể nhận ra chúng trong phòng xét xử.
Trong số tài liệu thám tử nhận từ gia đình Alex, có một tin nhắn văn bản gửi đến điện thoại của vợ Alex ngày 15/3/2015, tức 5 tuần trước án mạng: "Nghe này, hãy bảo thằng thổ phỉ chồng, hay chồng cũ của mày, ngày mai mà còn ý kiến gì về đồng nghiệp của tao thì bọn tao sẽ xử nó, thậm chí cả mày nữa. Tao đã thấy nó và thằng luật sư của nó tại đồn cảnh sát 30 phút trước. Rõ chưa? Gia đình của bọn tao lớn lắm con ạ".
Ngày 2/2/2016, Patricio Sánchez đã đệ đơn khiếu nại nội bộ đầu tiên, vạch trần một số điểm mâu thuẫn trong điều tra; chuyển thông tin đến Tổng cục 5, đơn vị phụ trách nội chính. Ngay sau đó, Patricio bị các thám tử từ đơn vị chống ma túy đe dọa.
Phó Ủy viên phụ trách các vấn đề nội bộ Marcelo Bartheld đã phỏng vấn Patricio để có hướng xử lý thông tin anh thu thập được. Nhưng theo thám tử, ông Marcelo dường như không nỗ lực nhiều, vì ông ta thậm chí chẳng buồn giám định số điện thoại nhắn tin đe doạ vợ Alex.
Trong đơn khiếu nại này, Patricio cũng chỉ ra Alex đã bị các thám tử chống tham nhũng của FDI đòi tiền "bảo kê", không chỉ bao gồm một khoản thanh toán bằng tiền mặt hàng tháng mà còn bao gồm cả những chiếc xe sang. Lúc đầu, Alex đồng ý nhưng theo thời gian, anh ta trở nên chán nản với với kiểu tống tiền này. Alex chuyển sang đe doạ những tay thám tử: "Tao sẽ tố cáo hành vi đồi bại này".
Đơn khiếu nại của Patricio vào tháng 2/2016 đã dẫn đến cuộc điều tra của Tỉnh ủy Valparaíso. Nhưng sau khi được phỏng vấn ngày 29/6/2016 năm đó với tư cách người khiếu nại, cảnh sát trưởng FDI đã đình chỉ Patricio khỏi nhiệm vụ cảnh sát trong 17 tháng.
Thám tử Patricio Sánchez tố cáo quan chức cảnh sát của PDI kênh truyền hình. Ảnh: Twitter
Sau 17 tháng, PDI tuyên bố đuổi anh ra khỏi tổ chức vì những hành vi sai trái về mặt hành chính, bao gồm cả việc không thông báo cho cấp trên về việc anh rời khỏi nhà trong thời gian quản chế. Patricio đã nộp đơn kháng cáo và được chấp nhận. Hiện anh vẫn nằm trong đội ngũ cảnh sát "nhưng không có gì giống như cũ được nữa rồi" anh nói.
Bất chấp những thứ chống lại mình, thám tử Patricio chưa bao giờ từ bỏ và trong suốt những năm qua, anh ta đã nộp ít nhất 10 đơn khiếu nại nội bộ chống lại nhóm cảnh sát tham nhũng đứng sau vụ giết Alex.
Tuy nhiên, không có đơn khiếu nại nào của họ được gửi đến cơ quan công tố theo yêu cầu. Điều này trái với quy định của Bộ luật tố tụng hình sự của Chile: "Khi nhận được đơn khiếu nại, cảnh sát sẽ thông báo ngay lập tức bằng phương tiện thích hợp nhất đến công tố viên". Khi được hỏi lý do, các quan chức FDI cho biết họ không có trách nhiệm xử lý thông tin đó và "hứa sẽ tìm hiểu lý do".
Chưa có hồi kết
Sau khi các cơ quan truyền thông vào cuộc, đưa tin về những lá đơn tố cáo của Patricio, đầu tháng 3 năm nay, PDI gửi cho các toà soạn này một thông cáo, nội dung:
1. Vụ sát hại Alex Cuevas González, được thực hiện bởi Abram Alzamora Hernández và J.L.A.G. Bản án không đề cập đến bất kỳ ai trong số bốn sĩ quan mà Thanh tra Patricio Sánchez đã tố cáo. Việc nhân viên PDI liên quan đến sự kiện này là hoàn toàn sai sự thật.
2. Không có tài liệu nào cho thấy Alex Cuevas González là người cung cấp thông tin cho PDI.
3. Các khiếu nại mà Thanh tra Patricio Sánchez đã đưa ra đối với nhân viên PDI đã được chuyển cơ quan công tố một cách hợp lệ. Kết quả, có nhiều hành vi của cán bộ bị tố cáo được loại trừ trách nhiệm hành chính.
4. PDI không thừa nhận bằng bất kỳ giá nào các cáo buộc vô căn cứ được đưa ra chống lại FDI và nhân viên...
"Cuối cùng, chúng tôi nhắc lại với công chúng rằng tất cả cáo buộc và hành động vô căn cứ do Thanh tra Patricio Sánchez thực hiện đều có mục tiêu duy nhất, là trì hoãn việc trục xuất anh ta khỏi PDI", thông cáo nêu.
Cuối tháng 7/2018, Patricio cho rằng có một chiếc ôtô màu đen khả nghi đang rình rập bên ngoài ngôi nhà của gia đình anh ở Arica, bên trong có một người đáng ngờ. Rà soát biển số xe, Patricio nhận ra, đó chính là một tay buôn ma tuý, "người cung cấp thông tin" cho những tay thám tử FDI đang bị anh tố cáo. Khi Patricio quyết định đến gần, hắn bỏ chạy.
Vài ngày sau, thám tử Patricio nhận được một cuộc gọi qua WhatsApp. Đầu bên kia là Mauro Díaz Carrasco, một trong những quan chức bị anh tố cáo tham nhũng, buôn bán ma túy và có liên quan vụ giết Alex 5 năm trước. Mauro đã đề nghị trả 300 triệu peso (tương đương 420.000 USD) để Patricio rút đơn khiếu nại mình và những người khác.
Patricio trả lời "Không" và cúp máy. "Quân tham nhũng giết người", anh gõ tin nhắn này gửi Mauro ngay sau đó.
Vài ngày sau, Patricio gửi đơn tố cáo Mauro tới trụ sở chính của mình. Tuy nhiên, gần như cùng lúc, Mauro ta đã đệ đơn kiện Patrico vì những lời đe dọa. Song may thay, Patricio không bị truy cứu.
Nhiều tuần sau, Patricio nhận ra rằng bên ngoài ngôi nhà của anh ta ở Arica, nơi anh ta đang cư trú, có những chiếc xe lạ luôn đậu. Anh ta đã chụp ảnh một trong số chúng và là tìm được chủ đăng ký. Patricio chụp lại tất cả, gửi cho một người bạn kèm lời nhắn "Đây là bằng chứng, để phòng chẳng may một hôm nào đấy, có chuyện gì xảy ra".
Hải Thư (Theo Interferencia)
Xem thêm: lmth.8240824-hnit-cad-auc-tehc-iac-uas-tauhk-cog/ten.sserpxenv