Chiều ngày 19-5, Thủ tướng Chính phủ có buổi làm việc với Bộ NN&PTNT về tình hình thực hiện nhiệm vụ của ngành.
3 lời nguyền của ngành NN&PTNT
Báo cáo Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan cho biết, trong 5 năm qua, Bộ đã hoàn thành được khối lượng lớn các công việc. Bộ đã xây dựng mới, hoàn thiện đồng bộ bảy chiến lược phát triển toàn ngành, các tiểu ngành, lĩnh vực, đã trình các cơ quan có thẩm quyền ban hành hoặc trực tiếp ban hành 272 văn bản quy phạm pháp luật.
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan báo cáo tại buổi làm việc. Ảnh: VGP
Trong 5 năm qua, có 15/15 chỉ tiêu chủ yếu của ngành đều đạt và vượt mục tiêu đề ra, nổi bật là tốc độ tăng trưởng GDP toàn ngành 5 năm đạt 2,62%/năm, năm 2020 tăng 2,68%; tổng kim ngạch xuất khẩu 5 năm hơn 190 tỷ USD, năm 2020 đạt 41,53 tỷ USD, tỷ lệ che phủ rừng năm 2020 đạt 42%, cao hơn so với mức 40,7% của năm 2015.
Hết năm 2020 có hơn 62% xã đạt chuẩn nông thôn mới, vượt xa mục tiêu (có 50%). Thu nhập cư dân nông thôn đạt 43 triệu đồng/người, tăng 1,92 lần năm 2015...
Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng chỉ ra điểm nghẽn lâu nay của ngành, mà ông ví von là ba "lời nguyên", đó là sự manh mún, tự phát và nhỏ lẻ trong sản xuất nông nghiệp. Để vượt qua được lời nguyền, Bộ trưởng cho rằng cần phải quan tâm, chú trọng vào việc phát triển kinh tế hợp tác, hợp tác xã.
Với mục tiêu đặt ra đến năm 2025 đạt tốc độ tăng trưởng GDP toàn ngành từ 2,5 đến 3%, kim ngạch xuất khẩu 48 đến 50 tỷ USD, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nêu rõ thời gian tới ngành xác định sẽ tiếp tục cơ cấu lại nông nghiệp trong bối cảnh mới, chuyển đổi mô hình tăng trưởng thông qua việc chuyển từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp; chuyển từ chuỗi liên kết cung ứng nông sản sang chuỗi liên kết giá trị ngành hàng; chuyển từ mục tiêu hỗ trợ kinh tế hộ sang hỗ trợ kinh tế tập thể...
Tại buổi làm việc, các Thứ trưởng Bộ NN&PTNT cũng chia sẻ những mặt ấn tượng của ngành và chỉ ra những vấn đề còn trăn trở, đặc biệt là trong lĩnh vực phòng chống thiên tai, khi tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng cực đoan, khó lường.
Phát huy tinh thần tự lực, tự cường, đổi mới sáng tạo
Sau khi nghe các ý kiến, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh, nhiệm kỳ vừa qua và những tháng đầu năm 2021, những thành tích của ngành NN&PTNT đã góp phần quan trọng vào ổn định tình hình đất nước, đồng thời thúc đẩy công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Quang cảnh buổi làm việc của Thủ tướng với Bộ NN&PTNT. Ảnh: VGP
Thủ tướng cũng tán thành với các ý kiến của Bộ NN&PTNT về những khó khăn, vướng mắc, những vấn đề còn tồn tại của ngành.
Đó là hạ tầng nông nghiệp còn manh mún, chưa có kết nối tổng thể. Trong đó, Thủ tướng đánh giá bộ máy còn cồng kềnh, chồng chéo. Thủ tướng cho rằng, số lượng viện nghiên cứu của Bộ (11 viện) là quá nhiều, chia cắt, chưa có mối liên kết, cần nghiên cứu sắp xếp lại, xứng tầm.
Thủ tướng nhấn mạnh, phải xác định trụ cột chính của ngành là nông nghiệp, nông thôn và nông dân, các trụ cột này sẽ góp phần tiếp tục ổn định chính trị và thúc đẩy phát triển công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Trong đó, người nông dân là trung tâm, nông thôn là nền tảng và nông nghiệp là động lực.
“Người nông dân phải là chủ thể, là trung tâm. Mọi hoạt động của các đồng chí phải xoay quanh người nông dân, phải nâng cao đời sống tinh thần vật chất cho họ”, Thủ tướng nêu rõ.
Thủ tướng cũng cho rằng phải phát huy tinh thần tự lực, tự cường, đổi mới sáng tạo, không trông chờ, ỷ lại, từ đó mới biến khó thành dễ, biến cái không thể thành có thể, như vậy mới phát triển được.
Ví dụ như dự án một hồ chứa nước ở Quảng Ninh bị “treo” nhiều năm do thiếu vốn giải phóng mặt bằng, nhưng khi tư tưởng người dân đã thông, đã hiểu rõ lợi ích của hồ chứa nước đối với mình, thì chỉ 1 tháng sau là hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng mà không mất một đồng vốn, do người dân tự nguyện hiến đất.
Từ đó, Thủ tướng cho rằng tư tưởng rất quan trọng. Để làm tốt việc giải phóng mặt bằng, trước hết là giải phóng tư tưởng cho người dân và khi làm hạ tầng thì phải gắn với giải quyết công ăn việc làm, nâng cao đời sống của người dân.
Thời gian tới, Thủ tướng nhấn mạnh Bộ NN&PTNT cần tập trung nguồn lực cho ba đột phá chiến lược, đừng làm manh mún, phải khai thác hiệu quả trên đất, nâng cao giá trị gia tăng, chứ không chỉ nghĩ đến trồng lúa, ngô, khoai, sắn, cần sử dụng hiệu quả đất nông nghiệp và tổ chức mô hình HTX nông nghiệp phù hợp với tình hình mới.
Về nhiệm vụ trọng tâm, Thủ tướng yêu cầu cần phát triển mạnh mẽ, hợp lý hệ thống HTX gắn với tái cơ cấu ngành NN&PTNT.
Về Chương trình OCOP (mỗi xã một sản phẩm) quốc gia 2021 – 2025, Thủ tướng đề nghị chương trình cần xác định 5 điểm quan trọng, đó là xác định thương hiệu sản phẩm; quy hoạch vùng nguyên liệu; có doanh nghiệp để có đầu vào, đầu ra; phải có sự tham gia của ngân hàng; áp dụng khoa học công nghệ.
Thủ tướng cũng nhấn mạnh yêu cầu về thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa khu vực thành thị và nông thôn, đẩy mạnh hội nhập quốc tế, tập trung phát triển công nghiệp phục vụ nông nghiệp.
Về tổ chức thực hiện, Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc là có lộ trình thực hiện cụ thể, rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ tiến độ, “phải chọn mục tiêu, từ đó chọn việc, việc đó thì phải làm thế nào và tiếp đến chọn người, việc đó ai làm”.
