Thực tế cho thấy, quỹ nhà tái định cư tại Tp.HCM còn hàng nghìn căn hộ chưa bố trí cho đối tượng thuộc diện tái định cư vào ở. Trong số này, nhiều dự án có số lượng căn hộ lớn, như: Khu tái định cư Bình Khánh (thành phố Thủ Đức) còn hơn 5.300 căn; Khu tái định cư Vĩnh Lộc B (huyện Bình Chánh) còn gần 1.000 căn… Do không được sử dụng, các dự án nhà tái định cư trên đã bắt đầu có dấu hiệu xuống cấp.

Theo Trung tâm Quản lý nhà và giám định xây dựng (Sở Xây dựng thành Tp.HCM), mỗi năm kinh phí để duy tu, bảo dưỡng, quản lý các dự án nhà tái định cư đang xuống cấp khoảng trên 70 tỷ đồng. Thời gian bỏ trống càng lâu, kinh phí bảo trì càng lớn. Trong khi đó, với nhu cầu nhà ở hiện nay của người dân thành phố, việc hàng nghìn căn hộ tái định cư đang bỏ trống gây lãng phí rất lớn.

Theo Phó Chủ tịch UBND Tp.HCM, nhu cầu tái định cư của người dân rất đa dạng, ngoài dự án do Nhà nước đầu tư, còn có dự án do doanh nghiệp đầu tư. Đôi khi người dân cần mảnh đất để tự xây nhà, cũng có trường hợp chỉ cần tiền để tự lo chỗ ở… Trước đây, thành phố xây nhà tái định cư theo dự án mà không có quy hoạch tổng thể. Đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến một phần quỹ nhà tái định cư chưa thể đưa vào sử dụng.

Theo Sở xây dựng Tp.HCM, giai đoạn 2021-2025, thành phố cần phát triển khoảng 2,13 triệu mét vuông sàn nhà ở xã hội, tương ứng khoảng 24.000 căn hộ. Về nhà ở thương mại, thành phố cần phát triển hơn 45 triệu mét vuông sàn, tương ứng gần 500.000 căn hộ. Chính vì vậy, việc chuyển đổi nhà tái định cư bỏ trống sang nhà ở xã hội, nhà ở thương mại không những giúp thành phố tăng thêm quỹ nhà ở xã hội, nhà ở thương mại, mà còn giúp tiết kiệm nguồn lực đầu tư nhà ở.

Việc chuyển nhà tái định cư chưa bố trí sử dụng sang nhà ở xã hội, nhà ở thương mại được nhiều người dân thành phố Hồ Chí Minh ủng hộ. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS Tp.HCM, người dân và cộng đồng doanh nghiệp BĐS trên địa bàn TP ủng hộ chủ trương trên, song đối với nhà tái định cư chuyển sang nhà ở xã hội, thành phố cần ưu tiên đối tượng có nhu cầu về nhà ở nhưng thu nhập còn thấp. Đối với nhà tái định cư chuyển sang nhà ở thương mại, thành phố cần linh động các hình thức bán đấu giá, để số lượng nhà ở này đến tay người tiêu dùng bảo đảm minh bạch, công bằng.

Về kiến nghị này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, Chính phủ hoan nghênh việc chuyển nhà tái định cư sang nhà ở xã hội bởi mục tiêu sử dụng gần như nhau; còn nếu chuyển sang nhà ở thương mại, dứt khoát phải thông qua đấu giá để bổ sung nguồn thu ngân sách nhà nước.

Phương Nga