Bị cáo Nguyễn Hoàng Nam tại phiên tòa sơ thẩm - Ảnh: TUYẾT MAI
TAND cấp cao tại TP.HCM vừa nhận được kết luận giám định của Viện Pháp y tâm thần trung ương Biên Hòa đối với bị cáo Nguyễn Hoàng Nam (27 tuổi, ngụ tại Hóc Môn, TP.HCM).
Nam bị kết án vì giết chết 4 người thân trong gia đình gồm: bà nội, cha mẹ ruột và bà ngoại của bạn gái gây rúng động dư luận.
Tâm thần từ khi gây án?
Theo nội dung vụ án, khoảng tháng 12-2018, sau thời gian chấp hành bản án 11 năm tù về tội cướp tài sản, Nguyễn Hoàng Nam chung sống với chị Lý Thị Huỳnh Như (23 tuổi) tại nhà mẹ ruột mình là bà Trịnh Thị Bé Hai ở xã Tân Hiệp, huyện Hóc Môn.
Đến đầu năm 2019, Như có thai. Bà Hai cho rằng thời điểm sinh con không hợp với tuổi của bà nên bà sẽ không nhận con dâu và cháu nội, dẫn đến gia đình xảy ra mâu thuẫn.
Ngày 7-2-2019, Nam chở Như về nhà của Như tại xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn. Trên đường đi, Nam và Như cãi và đánh nhau. Về đến nhà, Như kể lại sự việc cho bà ngoại là Bùi Thị Nết (ngụ huyện Cần Đước, Long An) nghe. Khoảng 21h cùng ngày, Nam đến nhà Như thì bị bà Nết đuổi về.
Đến khoảng 13h ngày 11-3-2019, Nam đến nhà Như nhưng không gặp, nghĩ Như đã về Long An ở cùng bà ngoại nên Nam tức giận, nảy sinh ý định về Long An giết bà Nết. Khi đến nơi, thấy bà Nết đang ngồi trong nhà, Nam chém nhiều nhát vào bà Nết khiến bà chết tại chỗ.
Sau khi gây án, Nam về nhà ở xã Tân Hiệp, huyện Hóc Môn, tiếp tục chém chết mẹ ruột là bà Bé Hai. Sau đó, Nam tìm nhà bà nội ở xã Xuân Thới Thượng, tiếp tục chém chết bà nội là Nguyễn Thị Liêng và cha ruột là ông Nguyễn Văn Đức.
Gây án xong, Nam cầm con dao rựa đi ra ngoài và lấy xe bỏ đi. Trên đường, Nam tiếp tục nảy sinh ý định giết chị Như nên mua thêm một cây rựa rồi tìm chị Như nhưng không gặp được.
Sau đó, Nam đến thuê phòng tại nhà nghỉ trên đường Trần Văn Mười, huyện Hóc Môn để ngủ đêm. Hôm sau, Nam bị lực lượng công an bắt giữ.
Tại cơ quan điều tra, Nam khai nhận hành vi phạm tội. Nam cũng khai vào khoảng tháng 6-2018 có sử dụng ma túy đá, đến tháng 7-2018 thì ngưng.
Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Nam thừa nhận hành vi phạm tội nhưng cho rằng bản thân bị ảo giác do sử dụng ma túy. Nhưng đại diện Viện KSND TP.HCM cho rằng khi xảy ra sự việc, bị cáo được kiểm tra và không phát hiện chất ma túy trong máu.
Sau khi bị cấp sơ thẩm tuyên mức án tử hình, bị cáo Nam kháng cáo. TAND cấp cao tại TP.HCM thụ lý, xét xử phúc thẩm.
Bắt buộc đi chữa bệnh rồi xét xử sau
Trong quá trình chờ xét xử phúc thẩm thì luật sư bào chữa cho bị cáo Nam có kiến nghị giám định tâm thần cho bị cáo.
Hội đồng xét xử nhận thấy Nam có những dấu hiệu không bình thường, nên đã trưng cầu giám định pháp y tâm thần. Và hội đồng giám định kết luận: tại thời điểm gây án và hiện nay đương sự bị mất khả năng nhận thức và điều khiển hành vi.
Cụ thể, biên bản kết luận giám định nêu: "cảm xúc của đương sự không ổn định, hoang tưởng bị hại, trí nhớ trí tuệ giảm sút; ảo thị, ảo thanh xúi giục...". Vì vậy, TAND cấp cao cho rằng cần phải họp để xem xét lại vấn đề tội danh của bị cáo này.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, một lãnh đạo TAND cấp cao tại TP.HCM cho biết khi nhận được kết luận giám định, tòa đã mời nhiều chuyên gia trong lĩnh vực giám định pháp y tâm thần làm việc để làm rõ kết luận trên.
Theo đó, các chuyên gia xác định trạng thái tâm thần của bị cáo là do ma túy gây nên, nhưng đây không phải là trách nhiệm miễn trừ đối với hành vi phạm tội.
Các chuyên gia cho biết có đến hơn 300 nguyên nhân để dẫn đến việc kết luận về trạng thái tâm thần này như: do tai nạn, do sốc tâm lý, do ma túy, rượu bia... Tùy từng nguyên nhân mà có được miễn trừ trách nhiệm hình sự hay không.
"Giống như người sử dụng rượu bia, ma túy rồi thực hiện hành vi phạm pháp luật, bản thân họ sau khi sử dụng các chất kích thích đã mất kiểm soát hành động của mình. Nhưng không phải vì vậy mà họ được miễn trừ trách nhiệm, thậm chí đây còn là tình tiết tăng nặng trách nhiệm khi bị xử lý vi phạm" - vị lãnh đạo tòa cho biết.
Do đó, sau khi có buổi họp trên, TAND cấp cao tại TP.HCM đã ra quyết định đưa bị cáo Nam đi chữa bệnh bắt buộc. "Sau khi chữa khỏi bệnh thì đưa ra xét xử bình thường" - lãnh đạo TAND cấp cao tại TP.HCM thông tin.
Tại phiên tòa sơ thẩm, bị cáo Nam khai rằng do thời gian sống chung với Như, giữa Như và bà mẹ ruột mình là bà Bé Hai thường xuyên xảy ra mâu thuẫn khiến Nam chán nản.
Cùng với đó, khi Như bỏ về nhà, thì bà Nết (ngoại Như) đã ngăn cản chuyện tình cảm của Như và Nam nên Nam dồn nén, tức giận, nảy sinh ý định giết những người thân trong gia đình.
TTO - Liên quan việc bị can "Toòng Ve" tại Thái Bình - người vừa bị khởi tố, bắt tạm giam do tàng trữ trái phép chất ma túy - có sổ điều trị ngoại trú tâm thần, lãnh đạo Bệnh viện Tâm thần tỉnh Thái Bình khẳng định sổ này đã không còn giá trị.