Quận Ba Đình được thành lập ngày 31-5-1961, ban đầu mang tên khu phố Ba Đình, năm 1981 đổi tên thành quận Ba Đình. Năm 2005, quận được điều chỉnh địa giới, hiện có diện tích 9,29km² với 14 phường trực thuộc và khoảng 222.000 nhân khẩu.

Đây luôn được coi là vùng đất địa linh nhân kiệt với nhiều di tích lịch sử, có truyền thống yêu nước, hiếu học, lao động sáng tạo, tài hoa và có nhiều nét văn hóa phong phú; một địa danh gắn liền với những sự kiện lịch sử trọng đại của đất nước, của Thăng Long - Hà Nội.

Ngày nay, quận Ba Đình vẫn giữ vị trí quan trọng là một trong những quận của thủ đô Hà Nội - trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, nơi đặt trụ sở của các cơ quan trung ương của Đảng, Nhà nước và các tổ chức chính trị - xã hội, cơ quan đại diện ngoại giao, tổ chức quốc tế.

Toàn quận hiện có 74 di tích, gồm 51 di tích lịch sử văn hóa và 23 di tích cách mạng kháng chiến; trong đó nổi bật là di sản văn hóa thế giới Hoàng thành Thăng Long, hai trong số tứ trấn của Thành Thăng Long xưa là đền Quán Thánh, đền Voi Phục; có quảng trường Ba Đình; cột cờ Hà Nội; lăng Bác Hồ… cùng hàng trăm di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, nhiều làng nghề cổ truyền mang đậm dấu ấn lịch sử của Kinh thành Thăng Long.

Theo báo cáo của quận Ba Đình, trong 5 năm từ 2015-2020, kinh tế quận phát triển bền vững, duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân hằng năm tăng 10,7%, thu hút nhiều nguồn lực đầu tư (trên địa bàn quận hiện có 10.560 doanh nghiệp với tổng vốn đăng ký đầu tư hơn 165.153 tỉ đồng). Tổng thu ngân sách nhà nước đạt 38.603,4 tỉ đồng (bình quân hằng năm tăng 10% so với kế hoạch giao).

Quận Ba Đình đã được Đảng, Nhà nước ghi nhận và tặng thưởng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (năm 2000), Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới (năm 2006), Huân chương Lao động hạng nhất (năm 2011) và Huân chương Độc lập hạng ba (năm 2021).