Bộ Tài chính mới đây đã có báo cáo gửi Chính phủ về tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2021 và quý I/2022. Bên cạnh đó, Bộ cũng nêu ra 20 doanh nghiệp bất động sản vay nợ trái phiếu doanh nghiệp nhiều nhất trong năm 2021.
Tổng khối lượng trái phiếu phát hành của 20 doanh nghiệp này năm vừa qua đạt trên 100.000 tỷ đồng, chiếm gần một nửa tổng lượng trái phiếu phát hành của các doanh nghiệp bất động sản trong năm, lãi vay dao động 8-12,9%/năm.
Doanh nghiệp phát hành lượng trái phiếu lớn nhất trong năm 2021 lên tới 9.650 tỷ đồng. Tiếp theo có thể kể tới Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Vạn Trường Phát, Osaka Garden, Công ty TNHH Kinh doanh Bất động sản Mediterranena Revival Villas...
Còn có một số "ông lớn" vốn đã quen mặt trên sàn chứng khoán như Novaland phát hành 6.938 tỷ đồng, Becamex IDC phát hành 6.000 tỷ đồng, Vinaconex phát hành 4.700 tỷ đồng... Nhóm 3 công ty thuộc Sunshine Group (Sunshine Homes, Sunshine AM, Công ty Cổ phần kinh doanh nhà Sunshine) phát hành tổng cộng 10.100 tỷ đồng…
Đáng chú ý, trong nhóm 20 doanh nghiệp bất động sản có lượng phát hành trái phiếu nhiều nhất năm vừa qua đã nhiều doanh nghiệp phát hành với tỉ lệ gấp nhiều lần vốn chủ sở hữu.
Đơn cử, Mediterranena Revival Villas vốn chủ sở hữu 153 tỷ đồng nhưng năm 2021 phát hành tới 7.200 tỷ đồng trái phiếu, tương ứng tỉ lệ phát hành trên vốn chủ sở hữu lên tới hơn 47 lần.
Hay như Công ty Osaka Garden, vốn chủ sở hữu đạt 270 tỷ đồng nhưng năm vừa rồi phát hành 7.700 tỷ đồng trái phiếu, tương ứng tỉ lệ phát hành trên vốn chủ sở hữu lên tới 28,5 lần.
Trong năm 2021, tổng khối lượng phát hành trái phiếu doanh nghiệp vào khoảng 639.766 tỷ đồng, tăng gần 39% so với năm 2020. Trong đó, trái phiếu phát hành riêng lẻ chiếm tới gần 95%, tương đương 605.520 tỷ đồng, tăng tương ứng 39% so với năm liền trước. Nếu tính riêng quý I/2021, khối lượng phát hành riêng lẻ là 104.752 tỷ đồng, gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2021.
Trong những năm gần đây, cùng với nhóm tổ chức tín dụng, bất động sản thường xuyên là nhóm doanh nghiệp có lượng phát hành trái phiếu lớn nhất. Riêng năm 2021, khối lượng trái phiếu doanh nghiệp của nhóm công ty bất động sản phát hành lên tới hơn 212.000 tỷ đồng, trong khi khối lượng phát hành trong quý I/2022 cũng là hơn 47.000 tỷ đồng.
Sang tháng 4/2022, thị trường "sạch bóng" trái phiếu bất động sản. Những động thái siết dòng vốn chảy vào lĩnh vực bất động sản đã khiến không một doanh nghiệp địa ốc nào thực hiện phát hành trái phiếu trong tháng 4 vừa rồi. Theo số liệu từ Hiệp hội Thị trường trái phiếu Việt Nam (VBMA), phần lớn doanh nghiệp phát hành trái phiếu tháng 4 đến từ các ngân hàng thương mại với giá trị 14.940 tỷ đồng, chiếm 90,7% tổng giá trị phát hành. Trong nhóm này, MBBank là nhà băng phát hành nhiều nhất với 4.600 tỷ đồng trái phiếu và Sacombank đứng sau với 2.500 tỷ đồng trái phiếu phát hành, đều cùng kỳ hạn 3 năm.
Ngoài ra, nhóm doanh nghiệp năng lượng, vận tải, sản xuất và tài chính cũng tham gia phát hành trái phiếu riêng lẻ trong tháng vừa qua nhưng khối lượng chỉ chiếm chưa tới 10% tổng giá trị phát hành.
Đáng chú ý, theo thống kê từ VBMA, trong tháng 4 vừa qua không ghi nhận bất kỳ đợt phát hành trái phiếu nào của nhóm doanh nghiệp bất động sản. Điều này trái ngược hoàn toàn so với năm 2021 và quý đầu năm 2022.