Changpeng Zhao (phiên âm Hán Việt: Triệu Trường Bằng) hay còn được giới tiền điện tử biết đến với cái tên CZ. Ông là nhà sáng lập kiêm CEO sàn giao dịch tiền số lớn nhất thế giới Binance.
Theo bảng xếp hạng tỷ phú Forbes năm 2022, nhà sáng lập và giám đốc điều hành của Binance là người giàu nhất trong lĩnh vực tiền điện tử với số tài sản lên tới 17,4 tỷ USD. Đồng thời, ông cũng là người giàu thứ 19 trên thế giới.
CZ thành lập sàn giao dịch tiền mã hóa Binance năm 2017, hiện nay sàn này định giá lên đến 300 tỷ US. Nhưng ít ai biết đằng sau đó CZ có một quá khứ đầy vất vả và khó khăn.
Tha hương từ khi còn nhỏ và thời niên thiếu vất vả
CZ sinh ngày 10/9/1977 tại tỉnh Giang Tô của Trung Quốc. Ông sinh ra và lớn lên trong 1 gia đình tri thức có mẹ là giáo viên và bố là một giáo sư. Vào cuối thập niên 80 thì gia đình ông buộc phải chạy sang Vancouver, Canada sinh sống vì bị cho là thành phần trí thức thân với tư sản. Tuy nhiên, chính nơi đây đã mang đến cho ông 1 nền giáo dục tiên tiến và phát triển.
CZ phải đối mặt với rào cản về ngôn ngữ, văn hóa,... bởi cuộc sống nơi xứ lạ. Ngoài ra, cậu vừa phải hoàn thành bài vở trên trường và vừa phải làm thêm để phụ giúp gia đình. CZ đã từng làm thêm tại McDonald trong một khoảng thời gian dài và vừa làm ca đêm tại một trạm xăng. Mặc dù đầy khó khăn nhưng việc học hành của CZ chưa bao giờ chểnh mảng. Sau khi học xong trung học thì Chanpeng Zhao đã chuyển đến đại học McGill để theo đuổi chuyên ngành Khoa học máy tính.
Bước ngoặt đầy triển vọng
Sau đó, ông đến Nhật Bản để tham gia vào một công ty phát triển về phần mềm nhằm giúp khớp lệnh đơn hàng cho sở giao dịch chứng khoán của Tokyo.
Năm 2001, ông đến Hoa Kì, tham gia vào Bloomberg và chịu trách nhiệm chính cho việc phát triển hệ thống phần mềm cho việc giao dịch tương lai. Ở đây ông đã được làm việc cùng các chuyên gia hành đầu trong lĩnh vực. Sau 4 năm tích lũy kinh nghiệm với 3 lần thăng chức tại những tập đoàn lớn nhất thế giới thì ông đã ra đi để đi trên con đường riêng của mình.
Vào năm 2005, CZ quyết định trở về Thượng Hải và thành lập ra Fusion Systems- một trong những công ty nổi tiếng nhất với việc xây dựng ra hệ thống giao dịch có tần suất nhanh chóng cho các nhà môi giới.
Năm 2013, từ một người bạn thường xuyên chơi chơi Poker cùng, ông đã biết đến đồng tiền Bitcoin. Đây có thể nói là định mệnh đầu tiên mở đường cho con đường phát triển Binance sau này.
Vào năm 2013, CZ chính thức chia tay đứa con đầu tiên của mình để đến Anh gia nhập vào CZ đã gia nhập vào Blockchain.info với tư cách là một trong 3 thành viên của nhóm ví tiền điện tử này và nhanh chóng lên chức CTO (Giám đốc kỹ thuật).
Trong thời gian này, ông đã hợp tác với những nhân vật có tiếng trong ngành như Roger Ver, Anthony Antonopoulos, Ben Reeves, Nicolas Cary để phát triển những dịch vụ về tiền điện tử. Đây là một cơ hội quý báu giúp cho Changpeng Zhao làm tiền đề để phát triển Binance sau này.
Sau đó vào năm 2014, ông rời London và quay trở về Trung Quốc và trở thành CTO của sàn OKCoin. Dưới sự dẫn dắt của CZ thì OKCoin nhanh chóng trở thành một sàn giao dịch tiền điện tử lớn nhất tại đại lục. Sau đó 8 tháng, ông tuyên bố rời sàn OKCoin khi OKCoin diễn ra tranh chấp hợp đồng với Roger Ver.
Vào tháng 9/2015 ông lại tiếp tục quay trở lại Thượng Hải để thành lập ra công ty BijieTech để phát triển các hệ thống giao dịch dựa trên đám mây. Công ty cũng nhanh chóng trở thành một trong những công ty cung cấp dịch vụ hàng đầu tại Trung Quốc. Sau vài lần làm việc và vẫn không mấy hài lòng với đứa con thứ 2 của mình, ông lại tiếp tục ra đi.
Đế chế tiền số ra đời
Tháng 7/2017, CZ quyết đinh ICO (phát hành tiền ảo lần đầu - một phương pháp để các nhóm dự án huy động vốn) và gọi vốn được 15 triệu USD với tổng 200 triệu Binance Coin. Với kinh nghiệm mà mình có được CEO Binance đã nhanh chóng đưa Binance từ một startup trở thành một anh cả trong lĩnh vực tiền điện tử chỉ trong 8 tháng, Binance đã đánh bật hầu hết những sàn giao dịch đã thống trị thị trường từ trước đó.
Một số lí do mà giúp Binance phát triển nhanh chóng có thể kể đến như: Sàn ra mắt token BNB gốc và hướng đến việc giảm thiểu chi phí giao dịch cho những ai đang sử dụng đồng BNB; Chú trọng đến hệ thống bảo mật; Tốc độ giao dịch nhanh chóng và có thể xử lí khoảng 1.4 triệu giao dịch chỉ trong 1 giây.
Mặc dù vào năm 2017, Binance đã có tốc độ nhanh chóng nhưng bên cạnh đó đây cũng là lí do khiến chính quyền Trung Quốc sờ gáy. Đây cũng là thời điểm mà giới chức trách Trung Quốc đã đưa ra lệnh cấm chính thức với ICO liên quan đến các giao dịch tiền điện tử. CEO Binance sau đó đã phải đem đứa con của mình ra khỏi Trung Quốc. Đây cũng chính là cơ hội cho sàn Binance được mở rộng 1 cách nhanh chóng hơn. Sau đó Binance đã có 2 văn phòng được mở tại Nhật Bản và Đài Loan.
Đến ngày 26/3/2018 thì công ty chính thức có trụ sở tại Malta và cho đến hiện tại Binance dường như đã có văn phòng hầu hết tại các quốc gia. Bên cạnh đó, trước khi cho ra mắt Binance P2P (một nền tảng cho phép người dùng Binance có thể thực hiện giao dịch bằng fiat), điều này đã cho thấy rằng Changpeng Zhao không hề bảo thủ với ý niệm ban đầu. Ông sẵn sàng thay đổi để thích nghi với thị trường.
Tiếp tục thống trị giới tiền số
Tính đến nay, phần lớn các sản phẩm trong hệ sinh thái của Binance đã được địa phương hóa phù hợp với văn hoá và ngôn ngữ tại hơn 24 quốc gia. Binance cũng cung cấp nền tảng công nghệ Blockchain cho hàng ngàn Startup trên toàn thế giới. Đi sâu hơn, năm 2020, CEO của Binance đã công bố thành lập ra một quỹ vườn ươm trị giá 100 triệu USD cho các dự án tài chính phi tập trung (DeFi) và các ứng dụng công nghệ Blockchain tiềm năng.
Tháng 11/2021, tại Diễn đàn Bloomberg New Economy Forum tại Singapore, CZ kể về những con số đằng sau sự tăng trưởng thần tốc của công ty: trong 24 giờ, Binance từng xử lý 170 tỷ USD giao dịch. Ngày thấp điểm nhất cũng được 40 tỷ USD. Con số này cao hơn rất nhiều so với chỉ 10 tỷ USD cách đây 2 năm.
Ngày 4/6/2022, CZ đến Việt Nam tham dự Vietnam NFT Summit 2022, chia sẻ góc nhìn về tương lai blockchain trong tiến trình chuyển đổi số toàn cầu, cơ hội của Việt Nam trong làn sóng công nghệ mới. Đồng thời, Binance công bố hợp tác về trao đổi nghiên cứu, ứng dụng công nghệ blockchain và đào tạo nhân lực trong nước.
Mai Đăng Đức