Thị trường vàng vừa qua có những phiên tăng giá mạnh, có thời điểm giá vàng trong nước vượt 70 triệu đồng một lượng, nhưng sau đó giảm rất ít dù giá thế giới hạ sâu. Cùng đó, chênh lệch giữa giá trong nước và thế giới quá cao, có lúc lên tới 20 triệu đồng một lượng.
Diễn biến này theo nhận xét của đại biểu Nguyễn Phương Thuỷ (Hà Nội) là bất thường. Tại phiên chất vấn Thống đốc Nguyễn Thị Hồng chiều 8/6, bà Thủy cũng chỉ ra điểm bất hợp lý, khi chênh lệch giá giữa vàng miếng SJC - thương hiệu vàng miếng quốc gia và các thương hiệu vàng miếng khác, cũng rất lớn.
"Việc này gây tâm lý lo lắng, bất an cho người dân, làm giảm niềm tin vào giá trị của đồng tiền Việt Nam và gia tăng lạm phát", bà nói và muốn biết giải pháp của xử lý căn cơ sự bất thường này trên thị trường vàng.
Trả lời chất vấn, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng nhắc lại sự phức tạp, khó lường trong diễn biến thị trường vàng thế giới thời gian qua do bị tác động bởi nhiều yếu tố, như chỉ số đồng USD hay là căng thẳng chính trị giữa Ukraine và Nga... Có thời điểm giá vàng tăng lên đến 2.000 USD một ounce, rồi lại giảm về quanh mức 1.700-1.800 USD mỗi ounce.
Ở trong nước, có hiện tượng giá vàng của các nhãn thương hiệu khác ngoài SJC, tức là vàng nguyên liệu, chênh lệch so với quốc tế khoảng 2 triệu đồng một lượng. Nhưng riêng giá vàng SJC tăng ở mức lớn, khoảng 16-17 triệu trên một lượng.
"Giá vàng trong nước tăng cùng xu hướng với giá thế giới, nhưng tốc độ điều chỉnh nhanh hơn, trong khi giảm chậm hơn giá thế giới", bà Hồng nhận xét.
Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng tại phiên chất vấn chiều 8/6.
Bà Hồng cho biết, do chủ trương chống vàng hóa nên từ năm 2014, Ngân hàng Nhà nước không nhập vàng về để sản xuất vàng miếng. Việc này khiến nguồn cung vàng giảm. Bên cạnh đó, với biến động của giá vàng thế giới, bản thân các doanh nghiệp kinh doanh vàng miếng cũng lo ngại về rủi ro, nên thường niêm yết giá rất cao.
Chẳng hạn, SJC, thương hiệu vàng mà người dân ưa chuộng, thường được niêm yết giá cao. Theo giá vàng được các doanh nghiệp niêm yết, hiện mức chênh mua - bán của các doanh nghiệp khoảng 1-1,5 triệu đồng một lượng.
Giá vàng cao, chênh nhiều giữa các nhãn hiệu vàng trong nước, song ở phía cầu, lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước nhận xét, người dân cũng giảm nhu cầu mua vàng miếng.
"Tổng hợp số liệu của các tổ chức kinh doanh vàng, chúng tôi thấy người dân cũng không có nhu cầu mua vàng miếng nhiều khi số liệu là bán ròng, có nghĩa khi giá càng cao, người dân mang đi bán để lấy VND", bà Hồng giải thích.
Với diễn biến thị trường vàng như vậy, cùng giảm nhưng cầu cũng không tăng mà thậm chí giảm, bà Hồng thông tin, Ngân hàng Nhà nước chưa nhập khẩu để can thiệp thị trường vàng. "Nhập về sẽ phải dùng tới dự trữ ngoại hối, nhưng sẵn sàng phương án can thiệp trong trường hợp cần thiết", bà nói.
Chưa hài lòng, đại biểu Nguyễn Phương Thủy tranh luận thêm. Theo bà, cũng là vàng miếng, như của Bảo Tín Minh Châu, thấp hơn vàng miếng SJC đến 15 triệu đồng (theo giá ngày 8/6). Xét về giá thành cũng như so với thế giới, chênh lệch như vậy quá lớn.
Đồng tình, ông Trịnh Xuân An, đại biểu tỉnh Đồng Nai, nói có lẽ Việt Nam là nước duy nhất đi ngược với thế giới, là khi nào giá thế giới giảm thì trong nước lại tăng.
"Việc độc quyền thương hiệu vàng miếng quốc gia - SJC là nguyên nhân dẫn đến giá loại vàng miếng này tăng cao như hiện nay?", bà Thuỷ hỏi và chờ đợi câu trả lời thoả đáng từ Thống đốc tại phiên chất vấn vào sáng mai (9/6).
Anh Minh