Sáng ngày 14-6, Quốc hội đã thảo luận tại hội trường về dự án Luật thực hiện dân chủ ở cơ sở. Góp ý cho dự luật, ĐB Hoàng Văn Cường (Hà Nội) cho rằng nếu làm tốt dân chủ cơ sở thì sẽ tránh được những đại án tham nhũng xảy ra trong thời gian gần đây.

Nên công khai cho dân biết những gì không phải bí mật

“Như vụ kit test Việt Á, nếu như thực hiện dân chủ cơ sở, công khai thông tin là nhà nước phải mua của Việt Á với giá như thế và hải quan cũng công khai thông tin hàng chuyến, hàng tháng Việt Á đã nhập kit test từ Trung Quốc về bao nhiêu, với giá 0,955 USD/test thì chắc chắn không để các địa phương, CDC các tỉnh phải mua giá như giá Việt Á bán. Đồng thời, không xảy ra tình trạng hàng loạt vi phạm như thời gian vừa qua” - ông dẫn chứng.

ĐBQH Hoàng Văn Cường

Ông Cường cũng lấy ví dụ vụ án chế phẩm Redoxy - 3C để xử lý nước ao hồ ô nhiễm tại Hà Nội và nhấn mạnh: “Nếu như công bố công khai cho người dân biết nước hồ này phải xử lý bằng hóa chất này, được mua ở đâu, đơn vị nào cung cấp cho thành phố thì chắc chắn không thể kéo dài từ năm 2016 đến 2020 mới phát hiện sai phạm”.

Và ông tổng kết: Các vụ án tham nhũng như đặt máy xét nghiệm trong bệnh viện, mua bán đấu thầu thiết bị y tế, mua bán tài sản công hoặc kể cả vụ mua bán của MobiFone… đều giống nhau ở đầy đủ quy trình, có đủ cơ quan tham gia, nhưng đều không được minh bạch, công khai cho người dân biết.

"Vì vậy, khi sai lầm người dân chỉ nghe thông tin đồn thổi với nhau, không chính thống. Đến lúc sự việc xảy ra thì đồn thổi đó lại thành sự thật. Điều đó chứng tỏ nếu chúng ta công khai, cho người dân biết thì tất cả những vụ này đều được ngăn chặn từ trước” - ông nói.

Theo đó, ĐB Cường cho rằng mục tiêu của dự luật là phải đảm bảo được quyền lực của công dân, đảm bảo được công khai, minh bạch, đề cao trách nhiệm trách nhiệm giải trình của cơ quan, tổ chức liên quan.

“Quy chế dân chủ dường như chưa đạt được sứ mệnh, chính vì chưa đạt sứ mệnh tôi đề nghị khi xây dựng luật thì có bước nâng cao, vượt trội so với Quy chế dân chủ” - ông đề nghị.

Đồng thời, ông cũng đề xuất trừ những bí mật nhà nước thì cần công khai cho người dân biết những cái liên quan đến nguồn lực công, liên quan đến người dân. Và nên quy định phương thức công khai thông tin phải đảm bảo được tỷ lệ tối thiểu người tiếp nhận được các thông tin đó.

Đề nghị bỏ thanh tra nhân dân

Tại phiên thảo luận, ĐB Trịnh Xuân An (Đồng Nai) đã đề nghị bỏ quy định Thanh tra nhân dân. “Tôi thấy rằng chế định Thanh tra nhân dân là chế định cực kỳ hình thức và lâu nay dường như chúng ta bỏ quên chế định này trong Luật Thanh tra”, ông nêu lý do.

ĐBQH Trịnh Xuân An

ĐB nói thêm: “Có lẽ đến thời điểm này tôi cũng chưa hình dung được trong Văn phòng Quốc hội ai đang là Trưởng ban Thanh tra nhân dân, và địa phương cũng vậy. Trong khi đó, chúng ta đang xác định Thanh tra nhân dân trong dự thảo luật này ở chương 5 là đang gắn thanh tra nhân dân với mặt trận tổ quốc và gắn thanh tra nhân dân ở cơ quan đơn vị với công đoàn, hoạt động phụ thuộc vào mặt trận, công đoàn”- ông phân tích.

"Hiện nay ở cấp xã, phường, thị trấn, thì HĐND là cơ quan đứng ra giám sát. Giờ có thêm Thanh tra nhân dân, rồi còn có Ban giám sát đầu tư xây dựng cơ bản nữa, đặc biệt là gắn với 2 cơ cấu rất quan trọng đó là mặt trận và công đoàn thì có cần thiết phải xây dựng nhiều mô hình cơ quan thực hiện chức năng giám sát, kiểm tra không?”, ĐB nói và đề nghị cân nhắc rất kỹ quy định về Thanh tra nhân dân.