Phó Chủ tịch thường trực ký 5 QĐ duyệt mua 265 tỷ đồng
Từ các tờ trình của Trung tâm kiểm soát bệnh tật (CDC) TP.Đà Nẵng và Sở Y tế, ý kiến của Sở Tài chính, UBND TP.Đà Nẵng ban hành nhiều QĐ phê duyệt mua sắm vật tư y tế, sinh phẩm phục vụ xét nghiệm Covid-19 tại CDC TP.Đà Nẵng năm 2020 và 2021 để ph5uc vụ công tác phòng chống dịch.
Riêng năm 2021, ông Hồ Kỳ Minh – Phó Chủ tịch thường trực UBND TP.Đà Nẵng ký 5 QĐ phê duyệt mua sắm hơn 265 tỷ đồng từ ngân sách TP và nguồn dự toán năm 2021, trong đó duyệt mua của Việt Á hơn 165 tỷ đồng.
QĐ số 653 ngày 27-2 phê duyệt hơn 34,5 tỷ đồng với 7 mặt hàng của các hãng: Nam Khoa (Việt Nam); Jiangsu Huida (Trung Quốc) và Thermo (Mỹ) với 9,064 tỷ đồng; mua test của Việt Á gần 29,3 tỷ đồng: 50.000 test LightPower iVASARS-CoV-2 1stRT-rPCR kit (509.250 đồng/test) là 25,46 tỷ đồng; 20.000 test iVAa DNA/RNA Extraction Kit aM (160.000 đồng/test) là 3,2 tỷ đồng và 20.000 test iVA aRNA Extraction Kit P (31.500 đồng/test) là 630 triệu đồng.
QĐ số 2778 ngày 12-8 duyệt 62,3 tỷ đồng mua hơn 17 mặt hàng của nhiều hãng nhưng đa phần doanh nghiệp của Trung Quốc, Đài Loan (Trung Quốc). Trong hơn 62,3 tỷ đồng, có đến 40,635 tỷ đồng mua test của Việt Á: 70.000 test (367.500 đồng/test) là hơn 25,7 tỷ đồng; 100.000 test (136.500 đồng/test) là 13,65 tỷ đồng; 30.000 test (kit tách chiết RNA thủ công, giá 42.000 đồng/test) là 1,26 tỷ đồng.
QĐ số 2811 ngày 17-8 duyệt hơn 67,7 tỷ đồng mua 8 mặt hàng của các hãng: Việt Á; Diamed Jsc; Phúc Hà; Jiangsu Huida (Trung Quốc). Trong đó, hơn 47 tỷ đồng mua test của Việt Á: 90.000 test (367.500 đồng/test) là hơn 33 tỷ đồng; 50.000 test (367.500 đồng/test) là hơn 18,3 tỷ đồng và 10.000 test (kit tách chiết RNA thủ công, giá 42.000 đồng/test) là 420 triệu đồng.
QĐ số 2952 ngày 19-10 duyệt hơn 48,6 tỷ đồng mua 15 mặt hàng, trong đó mua test của Việt Á hết 20,16 tỷ đồng: 40.000 test (367.500 đồng/test) là 14,7 tỷ đồng; 40.000 test (136.500 đồng/test) là 5,46 tỷ đồng.
QĐ số 3982 ngày 13-12 duyệt chi hơn 54,8 tỷ đồng, trong đó dành hơn 28,2 tỷ đồng mua kit của Việt Á, cụ thể: 70.000 test (136.500 đồng/test) là hơn 9,5 tỷ đồng; 50.000 test (367.500 đồng/test) là hơn 18,3 tỷ đồng; 10.000 test (42.000 đồng/test) là 420 triệu đồng. Các QĐ phê duyệt dự toán kinh phí là mức giá tối đa đã bao gồm thuế GTGT, chi phí vận chuyển và các loại thuế theo quy định.
Tháng 12-2021, Cơ quan CSĐT Bộ Công an bắt Phan Quốc Việt – Tổng Giám đốc Công ty CP công nghệ Việt Á. Sau thời điểm này thì Sở Y tế Đà Nẵng thông tin: ngày 14-5-2021, CDC Đà Nẵng đề xuất mua 70.000 test LightPower iVASARS-CoV-2 1stRT-IPCR Kit của Việt Á (509.250 đồng/test). Sở Y tế có tờ trình thẩm định số 2080 và ngày 25-5-2021, UBND TP ban hành QĐ số 1799 về phê duyệt lựa chọn nhà thầu.
Theo tài liệu, năm 2020 và 2021, Đà Nẵng đã mua 1.214.616 kit test (1.089.376 kit test PCR và 125.240 kit test nhanh) với tổng tiền gần 299 tỷ đồng. Trong đó, đa phần Đà Nẵng mua của hãng Việt Á với 900.836 kit test PCR (từ 31.500 đến 525.000) với gần 276 tỷ đồng.
Vì sao chưa công bố kết luận thanh tra?
Đà Nẵng là địa phương xảy ra nhiều đợt dịch và nhiều lần xét nghiệm diện rộng toàn dân. Ngoài việc phải đấu thầu mua sắm trang thiết bị chống dịch, Đà Nẵng cũng nhận nhiều sự hỗ trợ, giúp đỡ, của các cá nhân, tổ chức tặng các bộ xét nghiệm. Có thời điểm, người dân sống trong “vùng đỏ”, khu vực phong tỏa và thực hiện xét nghiệm (test nhanh) với tần suất 3 ngày/1 lần.
Chi phí test nhanh ở các tỉnh, thành, các địa phương, các cơ sở y tế, chốt kiểm soát phòng chống dịch… có sự chênh lệch, khác nhau. Các địa phương, trong đó có Đà Nẵng mua các loại test của Việt Á với nhiều mức giá khác nhau cũng cho thấy không khỏi băn khoăn về sự “giám sát” của người dân đối với chi phí (bằng ngân sách) mua vật tư, sinh phẩm phục vụ xét nghiệm.
Sở Y tế đã có báo cáo gửi UBND TP liên quan đến việc mua vật tư, kit của Việt Á và khẳng định: cơ sở xây dựng giá dự toán của mặt hàng trên gồm 3 báo giá thị trường và các QĐ trúng thầu được công khai tại cổng công khai kết quả đấu thầu Bộ Y tế.
Theo lãnh đạo Sở, về thủ tục mua sắm, hội đồng thẩm định Sở Y tế thẩm định hồ sơ và xin ý kiến Hội đồng mua sắm phòng, chống dịch Covid-19 TP.Đà Nẵng. Quá trình thực hiện tuân thủ quy trình đầy đủ gồm việc lấy ý kiến Sở Tài chính về giá dự toán mua sắm để tổng hợp và xây dựng báo cáo trước khi trình UBND TP mua sắm và kế hoạch lựa chọn nhà thầu…
Ngày 28-12-2021, ông Lê Trung Chinh - Chủ tịch UBND TP.Đà Nẵng ký QĐ phê duyệt kế hoạch thanh tra năm 2022 của Thanh tra TP, có chỉ đạo thanh tra việc mua sắm trang thiết bị y tế, sinh phẩm, kit năm 2021 của CDC TP.Đà Nẵng. Theo kế hoạch, ngày 15-4-2022 là hoàn thành kết luận thanh tra nhưng đến nay vẫn chưa công bố.
Chiều 18-4, tại buổi họp báo quý 1-2022 của UBND TP, ông Phan Thanh Long - Chánh Thanh tra TP.Đà Nẵng lý giải do việc thanh tra có rất nhiều nội dung, khối lượng công việc lớn nên sau 45 ngày vẫn chưa hoàn thành kết luận nên gia hạn thêm 25 ngày.
Kiểm toán Nhà nước (KTNN) vừa hoàn tất kiểm toán Chuyên đề việc huy động, quản lý, sử dụng các nguồn lực phục vụ công tác phòng chống dịch Covid-19 và các chính sách hỗ trợ. Trong năm 2020 và 2021, có 9 bộ, cơ quan T.Ư và 32 tỉnh, thành đã mua sinh phẩm, hóa chất và 58.716.805 kit test, sinh phẩm xét nghiệm PCR với tổng 7.973 tỷ đồng. Các đơn vị mua test của Việt Á giá trị 2.161,6 tỷ đồng. Trong 32 địa phương được kiểm toán có 30 địa phương mua kit test của Việt Á và Đà Nẵng dẫn đầu mua test của Việt Á với gần 276 tỷ đồng...
Có lô kit test PCR tài trợ qua lấy mẫu thử nghiệm chưa bảo đảm chất lượng sử dụng. Điển hình, Đà Nẵng có lô 4.000 kit được tài trợ chưa được Bộ Y tế thử nghiệm chất lượng, song kết quả thử nghiệm của Viện Pasteur Nha Trang thì bộ kit không có giá trị sử dụng do kết quả độ nhạy bằng 0%.
KTNN đã chuyển danh sách các đơn vị, địa phương vay, mượn kit test có dấu hiệu bất thường sang Thanh tra Chính phủ để biết và lưu ý khi thực hiện thanh tra theo chuyên đề tại các bộ, ngành, địa phương.
Hơn 5 tháng qua, gần 70 người bị khởi tố, bắt giam liên quan Công ty Việt Á "bắt tay" với các đối tác nâng khống giá kit test, trong đó có Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long và nguyên Bộ trưởng Bộ KH-CN Chu Ngọc Anh cùng hàng chục lãnh đạo, cán bộ CDC, Sở Y tế, bệnh viện… tại nhiều ngành, nhiều địa phương.
Công ty Việt Á đã cung ứng kit xét nghiệm cho các CDC của 62/63 tỉnh, thành và các cơ sở y tế với doanh thu gần 4.000 tỷ đồng; tiền “hoa hồng” chi cho các đối tác hơn 800 tỷ đồng thì không loại trừ khả năng trong thời gian tới sẽ còn nhiều lãnh đạo, cán bộ CDC, Y tế khác bị xử lý do liên quan đến Việt Á.