Giá mua một đằng, hóa đơn một nẻo

Theo số liệu mới nhất vừa được Hiệp Hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM) công bố, năm 2021, doanh số bán xe máy của 5 thành viên thuộc VAMM gồm: Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio, SYM chỉ đạt 2.492.372 xe, giảm 220.243 xe tương đương 8,1% so với năm 2020.

Như vậy, hàng năm có khoảng 2,5 triệu mô tô, xe máy mới được đăng ký. Vậy thực trạng thu và nộp thuế tại các đơn vị bán hàng hiện nay ra sao?

Người Đưa Tin đã khảo sát về tình hình nộp thuế hiện nay tại các doanh nghiệp mua bán mô tô, xe máy trên địa bàn thành phố Hà Nội.

Tại Công an quận Cầu Giấy, phóng viên tiếp cận với một người phụ nữ đang làm thủ tục đăng ký cho chiếc xe mang nhãn hiệu Yamaha Janus, bản tiêu chuẩn. Chị mua chiếc xe tại Yamaha Town Quốc Việt, địa chỉ số 493 Hoàng Quốc Việt, Cầu Giấy, Hà Nội theo đúng giá niêm yết của hãng, 28,2 triệu đồng. Tuy nhiên, khi xuất hóa đơn GTGT, đơn vị bán hàng Yamaha Town Quốc Việt, chỉ ghi trên hóa đơn là 27 triệu đồng. Như vậy đã có chênh lệch trong giá khai thuế và giá bán thực tế của đơn vị này.

Để xác thực, phóng viên đã điện trở lại vào số máy 024 3754 3466 của cửa hàng nói trên, trong đoạn trao đổi, chính nhân viên cửa hàng cũng thừa nhận: “giá bán là 28,5 triệu nhưng giá hóa đơn thì thấp hơn”.

Tiếp tục đi sâu tìm hiểu thông tin từ một người mua xe, đăng ký tại công an quận Nam Từ Liêm. Khách hàng này mua chiếc xe Yamaha của công ty TNHH kinh doanh ô tô- xe máy Kường Ngân 1, địa chỉ tại số 62 phố Huế, phường Nguyễn Du, Hai Bà Trưng, Hà Nội với giá 52,5 triệu nhưng giá ghi trên hóa đơn GTGT chỉ là 47 triệu, chênh lệch 5,5 triệu đồng.

Theo người đàn ông trên, bất chấp giá ghi trên hóa đơn GTGT của người mua chỉ là 47 triệu, cơ quan thuế thu lệ phí trước bạ vẫn tính thuế theo đơn giá xe là 53 triệu đồng, đúng theo giá của nhà sản xuất niêm yết.

Theo khoản 4, Điều 4 Thông tư 301/2016/TT-BTC hướng dẫn lệ phí trước bạ quy định, ở các thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh, thị xã nơi Ủy ban nhân dân tỉnh đóng trụ sở, xe máy có mức thu lệ phí trước bạ lần đầu với mức là 5%, căn cứ vào giá bán trên hóa đơn GTGT kèm theo.

Nếu tính đúng theo công thức quy định tại Thông tư 301/2016 của Bộ Tài Chính, giá trị tính thuế trước bạ cho chiếc xe trên phải là 5% x 47 triệu nhưng cán bộ thuế tính mức phí trước bạ theo giá niêm yết, 53 triệu đồng. 

Tìm hiểu từ tổng đài của Yamaha tại Việt Nam, nhân viên tư vấn cho biết, giá trên website là giá sàn để khách hàng tham khảo, tùy từng trường hợp, giai đoạn mà đại lý sẽ cân nhắc giá bán để có chút lợi nhuận. Yamaha chỉ có thể can thiệp về giá khi đó là các đại lý thuộc hệ thống Yamaha Town của hãng, các cửa hàng tư nhân thì giá sẽ là thỏa thuận giữa hai bên.

Đây là hành vi trốn lậu thuế có tổ chức

Trao đổi với Người Đưa Tin, Đại úy Hoàng Thị Thùy Dương, Đội CSGT quận Ba Đình cho biết, hóa đơn GTGT là giấy tờ bắt buộc trong bộ hồ sơ đăng ký xe của người dân.

“Đó là giấy tờ chứng minh nguồn gốc hợp pháp của tài sản, cái này thì luật quy định rõ ràng rồi”, Đại úy Dương thông tin thêm.

Chị Đặng Thùy Mai, người có thâm niên 18 năm làm kế toán nhiều doanh nghiệp, giải thích với Người Đưa Tin, theo quy định tại điều 16, Thông tư 39/2014/TT-BTC và Điều 3, Thông tư 39/2014/TT-BTC, khi bán hàng hóa, cung cấp dịch vụ, kể cả các trường hợp hàng hóa, dịch vụ sử dụng để khuyến mại, quảng cáo, hàng mẫu hoặc hàng hóa, dịch vụ để cho, biếu tặng, trả thay lương cho người lao động, doanh nghiệp mà giá trị trên 200 nghìn đồng, đơn vị xuất bán, cung cấp dịch vụ bắt buộc phải lập hóa đơn GTGT ba (03) Liên, với Liên 1 và Liên 3 lưu lại cuống để kiểm soát, Liên 2 giao cho khách hàng.

“Đây là quy trình kế toán đã được luật hóa. Nếu không xuất hóa đơn hoặc giá trị ghi trên hóa đơn thấp hơn giá thực tế, doanh nghiệp sẽ bị hiểu là trốn thuế”.

Đồng tình với ý kiến của chị Dương, ông Nguyễn Văn Quảng, cán bộ Chi cục thuế quận Hoàn Kiếm cho Người Đưa Tin biết: “Thông tư 166/2013/TT-BTC, quy định chi tiết xử phạt vi phạm hành chính về thuế, tại điều số 13, doanh nghiệp sẽ bị coi là trốn thuế, gian lận thuế khi có các hành vi sau đây, lập hóa đơn sai về số lượng, giá trị hàng hoá, dịch vụ bán ra làm căn cứ kê khai nộp thuế thấp hơn thực tế". 

Còn theo Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng, Văn phòng luật sư Kết nối, trốn thuế sẽ có hai hình thức xử lý.

Xử lý hành chính, tùy theo mức độ, số tiền vi phạm mà sẽ chịu xử phạt vi phạm hành chính cao nhất đến 1.050.000 đồng cho hành vi lập hồ sơ khai thuế ghi thiếu, ghi sai các chỉ tiêu làm căn cứ xác định nghĩa vụ thuế trên hóa đơn, chứng từ khác liên quan đến nghĩa vụ thuế.

“Trường hợp này, doanh nghiệp xuất hóa đơn GTGT thấp hơn giá bán thực tế đã là hành vi trốn thuế. Sau đó, đương nhiên doanh nghiệp sẽ làm tờ khai thuế theo số liệu gian dối này", Luật sư Hùng cho hay.

Đây chỉ là hai trong số hàng triệu trường hợp người dân mua xe mà giá ghi trên hóa đơn GTGT thấp hơn giá mua bán thực tế được Người Đưa Tin thu thập tư liệu. Nhìn ở góc độ chuyên môn, đây là hành vi trốn thuế của nhiều doanh nghiệp mua bán xe máy đang diễn ra.

Lê Tuấn