Nhắc đến những doanh nghiệp ngành dược niêm yết trên sàn chứng khoán Việt Nam, có lẽ nhà đầu tư dễ dàng điểm tới những "ông lớn" có thâm niên lâu năm như Traphaco (mã TRA), Dược Hậu Giang (Mã DHG) hay Dược Hà Tây (mã DHT). Sự chú ý đổ dồn vào những cổ phiếu này khiến không ít người bỏ quên một cổ phiếu ít danh tiếng hơn nhưng thị giá lại đạt ngôi "đắt đỏ" nhất ngành.

Cái tên gây bất ngờ chính là cổ phiếu NDC của Công ty Cổ phần Nam Dược đang giao dịch trên sàn UPCoM. Bắt đầu chào sàn từ tháng 3 năm 2010, có những thời điểm giữa năm 2017, khi thị giá TRA hay DHG lọt TOP câu lạc bộ ba chữ số (thị giá cổ phiếu trên 100.000 đồng) thì thị giá NDC kém rất xa, chỉ lình xình khoảng 22.000 - 25.000 đồng/cp.

Thế nhưng, bứt lên từ năm 2021, NDC bất ngờ tăng tốc nhanh chóng và có thời điểm đã chạm đến 127.300 đồng/cổ phiếu (phiên 5/4/2022), đứng top 1 về thị giá ngành dược. Cổ phiếu này sau hiện đã điều chỉnh xuống mức 99.500 đồng/cổ phiếu nhưng vẫn cao hơn mức 94.000 đồng/cp của TRA hay 86.500 đồng/cp của DHG.

Cổ phiếu NDC bứt tốc để vượt mặt các "ông lớn" để đạt thị giá cao nhất ngành

Thị giá vượt TRA hay DHG nhưng vốn hóa của NDC khiêm tốn hơn rất nhiều với khoảng chưa tới 600 tỷ đồng do chỉ có gần 6 triệu cổ phiếu lưu hành. Thanh khoản của cổ phiếu này cũng rất "èo uột" với nhiều phiên thậm chí không có giao dịch. Vì thế, chỉ cần 100 cổ phiếu được khớp lệnh đôi khi cũng đủ làm thị giá NDC biến động hàng chục nghìn đồng.

Điều này xuất phát từ việc cơ cấu cổ đông Nam Dược tương đối cô đặc. Hai cổ đông lớn nhất tại doanh nghiệp đã nắm tới hơn 2,4 triệu cổ phiếu (40,71% vốn), cụ thể là bà Dương Thị Sáu (vợ của ông Hoàng Minh Châu, Tổng Giám đốc NDC) sở hữu hơn 1,4 triệu cổ phần (23,77% vốn) và Công ty TNHH Dược phẩm ích nhân nắm hơn 1 triệu cổ phần (16,94% vốn).

Bên cạnh đó, danh sách cổ đông lớn chủ yếu đều là lãnh đạo và người nhà lãnh đạo, do vậy lượng cổ phiếu trôi nổi ngoài thị trường là không nhiều, chỉ hơn 3 triệu cổ phiếu được nắm giữ bởi cổ đông nhỏ (dưới 5%), dẫn tới hiện tượng "đóng băng" thanh khoản nhiều phiên nêu trên.

Tuy tương đối mờ nhạt trên sàn chứng khoán, song cái tên Nam Dược thường xuyên xuất hiện trên những bảng tin quảng cáo truyền thông, nổi tiếng với những sản phẩm có nguồn gốc từ thuốc Nam như Thông xoang tán, thuốc ho Nam Dược, Diabetna,... Tầm nhìn của doanh nghiệp là trở thành công ty dược phẩm danh tiếng, là Thương hiệu quốc gia về các sản phẩm có nguồn gốc thảo dược và tự nhiên ở Việt Nam.

Nhìn lại lịch sử hình thành, Nam Dược được thành lập từ năm 2004 với vốn điều lệ 3,5 tỷ đồng. Đến năm 2009 trước khi chào sàn UPCoM, con số này được nâng lên mức 56,8 tỷ đồng và được duy trì suốt những năm qua cho đến khi NDC phát hành 284.000 cổ phiếu thưởng cho các vị trí chủ chốt trong công ty (ESOP) vào tháng 11/2019và tăng vốn lên mức 59,64 tỷ đồng.

Mặc dù quy mô khiêm tốn nhưng NDC lại duy trì được kết quả kinh doanh tăng trưởng đáng nể trong nhiều năm. Kể từ năm 2016 tới nay, tốc độ tăng trưởng cả doanh thu và lợi nhuận của NDC hầu hết đều đạt con số dương. Gần đây nhất trong năm 2021, mặc dù có nhiều khó khăn do dịch bệnh COVID-19 song tình hình kinh doanh của NDC vẫn rất khả quan, đặc biệt trong 6 tháng cuối năm khi nhu cầu sử dụng các sản phẩm tăng sức đề kháng và phòng COVID tăng đột biến.

Kết quả, tăng trưởng doanh số tự doanh gấp 2,2 lần cùng kỳ năm trước. Doanh thu lập kỷ lục kể từ khi hoạt động, đạt 640,4 tỷ đồng, tương ứng tăng 16% so với năm trước. Trong khi lợi nhuận sau thuế có phần chững lại, đạt hơn 68 tỷ đồng, vượt kế hoạch đề ra nhưng giảm hơn 5% so với thực hiện năm 2020.

Hầu hết các năm qua doanh thu NDC đều tăng trưởng tích cực

Không chỉ tập trung vào sản phẩm cốt lõi là thuốc Nam, Nam Dược tiếp tục mở rộng sang lĩnh vực mỹ phẩm, trong năm 2021 đã bắt đầu đầu tư dây chuyền sản xuất để đưa ra thị trường những sản phẩm chuyên trị bệnh đặc hữu như Dung dịch vệ sinh phụ nữ Emhappy, Gel mụn Timazgel, Sữa tắm Ích Nhi... Theo Nam Dược, đây là thế mạnh của Dược liệu Việt Nam, sẽ có tiềm năng và động lực phát triển tiếp theo cho công ty.

Bước sang năm 2022, Nam Dược tiếp tục đặt mục tiêu đưa công ty phát triển bền vững theo hướng phát triển các sản phẩm từ dược liệu sạch, chuẩn hoá. Công ty đặt mục tiêu doanh thu 720 tỷ đồng, tăng nhẹ 4,3% so với cùng kỳ. Theo đó, chỉ tiêu lợi nhuận sau thuế dự kiến tăng gần 6% so với năm trước, lên mức 72 tỷ đồng.

Sau giai đoạn ổn định và phục hồi bước sang giai đoạn mới, Nam Dược sẽ chuẩn hoá lại cơ cấu và ưu tiên phát triển nguồn nhân sự, phục vụ cho chiến lược dẫn đầu. Công ty sẽ cân bằng hợp lý các nhóm lợi ích (Cổ đông - đối tác bao tiêu - cán bộ công nhân viên), chú trọng lấy mục tiêu ổn định lợi nhuận cho doanh nghiệp và cổ tức cho cổ đông làm mục tiêu ưu tiên trong năm 2022 và những năm tiếp theo nhưng cần ưu tiên đầu tư để tận dụng cơ hội bứt phá và tạo lập vị thế của doanh nghiệp.

Không chỉ kinh doanh tăng trưởng, NDC cũng gây ấn tượng với truyền thống chi trả cổ tức cao trong nhiều năm. Giai đoạn 2012-2021, công ty không năm nào quên chia cổ tức bằng tiền cho cổ đông trong đó đáng chú ý có năm 2019 và năm 2020 với tỷ lệ 25%; còn lại các năm đều chia cổ tức với tỷ lệ "đều như vắt tranh" là 20%.

Một phần không nhỏ cổ tức của NDC những năm qua đã chảy vào túi cổ đông lớn như Ích Nhân hay và gia đình Tổng Giám đốc Hoàng Minh Châu với việc sở hữu hàng chục phần trăm vốn cổ phần.

Năm 2022, với mục tiêu lợi nhuận tiếp đà tăng trưởng, NDC dự kiến chia cổ tức tiếp tục là 20% bằng tiền mặt.