Ghi nhận của VnExpress cho thấy các doanh nghiệp địa ốc đang có xu hướng chuyển từ kịch bản màu hồng sang màu xám cho những tháng cuối năm, để dồn lực vượt khó khi thị trường đói vốn, tắc pháp lý, thanh khoản yếu.

Tại đại hội đồng cổ đông thường niên 2022 của Công ty cổ phần Quốc Cường Gia Lai ngày 29/6, Tổng giám đốc Nguyễn Thị Như Loan cho hay 6 tháng cuối năm, doanh nghiệp chọn phương án đầu tư chậm, chờ các chính sách, pháp lý được giải quyết một cách thống nhất, đồng bộ. Doanh nghiệp cũng cắt giảm chi phí lãi vay để vượt khó chứ không mở rộng đầu tư năm nay.

Bà Loan nhận định, năm 2020-2021 kinh doanh bất động sản gặp nhiều trở ngại vì tác động của đại dịch. Sang năm nay, các vướng mắc pháp lý vẫn chưa được tháo gỡ, cộng thêm khó khăn về nguồn vốn (tín dụng hẹp cửa do ngân hàng hết room cho vay, huy động trái phiếu bị tắc) khiến thị trường càng nhiều thách thức.

Theo CEO Quốc Cường Gia Lai, hiện nay đã giữa năm 2022 nhưng Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Kinh doanh bất động sản, Đầu tư vẫn chồng chéo nhau. Ba năm nay, nhiều dự án bị tắc vì không giải quyết được những vướng mắc pháp lý nên năm nay không dám kỳ vọng nhiều bởi lẽ không biết tình trạng bế tắc này còn kéo dài bao lâu.

Theo bà Loan, giai đoạn 2007-2011 cũng từng rơi vào khó khăn do khủng hoảng tài chính. Nhưng năm nay khó khăn còn chồng chất hơn vì thị trường vừa vướng pháp lý, vừa không khơi thông được dòng vốn. Đáng lo ngại, hàng tồn kho hiện nay bán cũng chậm do room tín dụng cho khách hàng vay mua nhà bị hạn chế. "Hiện tất cả dự án đều bị 'đứng' pháp lý, không đủ điều kiện bán hàng, viễn cảnh tắc nghẽn dòng tiền, áp lực thiếu vốn đang đè nặng thị trường", bà Loan chia sẻ.

Trong khi đó, lãnh đạo một doanh nghiệp đang phát triển dự án căn hộ tại TP Thủ Đức cho hay, trong đợt bán hàng giữa quý II, thanh khoản kém nhất nửa thập niên qua. Sức mua xuống thấp đến mức chủ đầu tư quyết định tạm đóng rổ hàng, chậm một vài nhịp để cấu trúc lại sản phẩm, thăm dò phản ứng của thị trường. Công ty chọn phương án dừng mở bán các đợt tiếp theo vì lo ngại lãng phí nguồn lực và tiêu tốn chi phí marketing vô ích.

Ông cho hay, do không bán được hàng, công ty gần như bế tắc về dòng tiền phát triển dự án mới, đồng thời không có vốn để xoay vòng các khâu chuẩn bị quỹ đất, "chạy" pháp lý cho dự án tiếp theo. "6 tháng cuối năm, doanh nghiệp chủ động giảm tốc chờ qua giai đoạn căng thẳng. Năm nay gần như không trông mong gì, đành cố thủ bảo toàn lực lượng chuẩn bị cho chặng đua 2023", ông đánh giá.

Còn tổng giám đốc một công ty phát triển nhà khu Tây Sài Gòn chia sẻ, doanh nghiệp đứt gãy mọi nguồn lực khi cú đánh bồi siết tín dụng đến cùng lúc với việc bán hàng ế ẩm. Điều này đồng nghĩa với hai kênh huy động vốn chủ lực của doanh nghiệp gồm: vốn vay ngân hàng và vốn huy động từ khách hàng đều bị chặn đứng. Cánh cửa huy động vốn còn lại là từ đối tác nước ngoài cũng đầy thách thức, khó có cơ hội thành công. Vì khi trình bày hồ sơ các dự án tiềm năng trong tương lai cũng chưa có dự án nào hoàn chỉnh pháp lý.

CEO này cho biết công ty đã hạ mục tiêu doanh thu và lợi nhuận năm nay xuống còn một nửa so với kế hoạch đề ra sau khi tổng kết sơ bộ kết quả kinh doanh 6 tháng đầu năm quá kém và cơ hội nửa năm còn lại gần như thu hẹp lại. "Doanh nghiệp chọn giải pháp cắt giảm chi phí và tiết kiệm nguồn lực, chờ qua tháng 7 Âm lịch, đến quý IV, tức mùa cao điểm bán hàng cuối năm, mới phản công, nhưng vẫn chưa có tín hiệu để lạc quan trong thời điểm này", ông nói.

Báo cáo về tình hình kinh tế xã hội 6 tháng đầu năm 2022 mới đây, UBND TP HCM cho biết trong 9 ngành dịch vụ của thành phố, có 5 ngành đạt mức tăng trưởng trên 6%, ba ngành tăng trưởng dưới 6% và duy nhất chỉ có hoạt động kinh doanh bất động sản đi xuống, với mức giảm 5,82%. Sự giảm tốc của thị trường bất động sản khá tương đồng với chiến lược kinh doanh của các công ty bất động sản cho 6 tháng cuối năm.

Tại hội thảo Dòng tiền và xu thế bất động sản 6 tháng cuối năm, chuyên gia kinh tế Đinh Thế Hiển khẳng định năm nay không phải là năm thuận lợi cho thị trường địa ốc. Ông Hiển nhìn nhận hàng loạt khó khăn như vướng mắc pháp lý kéo dài, khó tiếp cận vốn vay, giá cao, thanh khoản đi xuống, lạm phát đang đè nặng thị trường.

Theo ông Hiển, từ quý II, các doanh nghiệp đã và đang có bước chuẩn bị để vượt khó trong 6 tháng cuối năm, trong khi giới đầu tư cũng có xu hướng thận trọng nhiều hơn. Đây là phản ứng bình thường và hợp lý khi thị trường có nhiều tín hiệu không thuận lợi.

Tiến sĩ Sử Ngọc Khương, Giám đốc cấp cao Savills Việt Nam, đánh giá thực trạng của thị trường 6 tháng đầu năm là giá nhà cao, thanh khoản hạn chế, dòng tiền tắc nghẽn và xu hướng này có thể tiếp diễn trong những quý còn lại của năm. Tuy nhiên ông Khương cho rằng sự tắc nghẽn dòng tiền khi khó tiếp cận vốn vay từ tháng 4 đến nay chỉ là một trong những khó khăn mới xuất hiện.

Theo ông Khương, áp lực lớn nhất mà doanh nghiệp địa ốc đau đầu chính là vướng mắc pháp lý kéo dài nhiều năm chưa được tháo gỡ. Đây là yếu tố chủ chốt làm đội chi phí đầu vào, tăng chi phí tài chính, đẩy giá thành đầu ra ngày càng cao ngất ngưỡng. "Cần có giải pháp đồng bộ từ khơi thông vốn đến khơi thông pháp lý mới có thể tháo gỡ cục diện khó khăn hiện nay cho thị trường địa ốc", ông nhận định.

Vũ Lê