Ngày 31.5, chúng tôi theo chân đoàn khảo sát do lãnh đạo Chi cục Thủy sản Đồng Nai (Sở NN-PTNT Đồng Nai) dẫn đầu, ghi nhận thực tế để tìm ra nguyên nhân cá nuôi lồng bè tại làng bè Tân Mai (TP.Biên Hòa, Đồng Nai) chết hàng loạt trong những ngày qua. Theo thống kê ban đầu từ những hộ nuôi cá, số lượng cá chết đã lên đến hàng chục tấn.
Ông Hoàng Văn Hằng đang vớt cá chết tại các lồng nuôi trên làng bè Tân Mai
LA GIANG
Điêu đứng vì cá đến kỳ thu hoạch bỗng nhiên chết hàng loạt
Có mặt tại làng bè Tân Mai trên sông Đồng Nai sáng 31.5, chúng tôi chứng kiến cảnh nhiều hộ dân đứng ngồi không yên trước cảnh cá chết hàng loạt trong gần 1 tháng qua và hiện vẫn chưa có dấu hiệu dừng lại. Tiếp xúc với đoàn khảo sát, ông Hoàng Văn Hằng (52 tuổi) cho biết gia đình ông nuôi cá bè lâu năm, hiện đang nuôi khoảng vài trăm tấn cá. Một tháng qua, tại nhiều lồng cá đang đến kỳ thu hoạch bỗng nhiên cá ngáp ngáp rồi chết trắng bè. Cũng theo ông Hằng, số cá nuôi của gia đình ông bị chết đã gần 10 tấn, thiệt hại đã khoảng 500 triệu đồng.
Tương tự, ông Trần Văn Thịnh (55 tuổi) cho hay gia đình ông nuôi hơn 80 tấn cá, chủ yếu là cá trắm và diêu hồng. Khoảng một tháng nay, ông và các hộ xung quanh nhận thấy nước sông đục hơn, có mùi khác lạ. Đồng thời, cá trong lồng của gia đình ông và nhiều nhà khác xung quanh bỗng nhiên lờ đờ rồi đua nhau chết hàng loạt, trắng cả bè.
Cùng cảnh ngộ, ông Phạm Khắc Bình (60 tuổi), chủ hộ nuôi cá khác ở đoạn cuối làng bè cho hay gia đình ông thuộc hộ nuôi cá ít nhất trong khu vực, chỉ khoảng 15 tấn. Trong những ngày qua số lượng cá nhà ông bị chết đã lên đến 6 - 7 tạ. "Người nuôi lớn thiệt hại lớn, nuôi nhỏ thiệt hại nhỏ. Nhà không có nhân lực nên cá chết không kịp vớt, phải để nổi lềnh bềnh và bốc mùi hôi thối. Vụ cá năm nay lỗ nặng, khổ lắm", ông Bình thở dài ngao ngán.
Bà Phan Thị Phiến buồn rầu khi bè cá lớn sắp thu hoạch nhưng chết hàng loạt
LA GIANG
Buồn bã trình bày với đoàn kiểm tra, bà Phạm Thị Phiến (70 tuổi) cho biết con trai bà nuôi khoảng 10 tấn cá, hiện lượng cá chết đã lên đến vài ba tấn. "Nó buồn quá đang bỏ đi đâu đó, để bè cá cho thân già này trông coi. Đây này, cá to cả chục ký chưa kịp bán mà chết thối như thế này đây...", bà Phiến chỉ vào xác những con cá trắm to, dài khoảng 60 cm nổi lềnh bềnh, mếu máo nói.
Cá chết do biến đổi khí hậu?
Theo người dân nuôi cá tại làng bè cá Tân Mai, tình trạng cá bị chết lần này có nhiều điểm khác lạ. Trước đây, cá có thể chết ngập bè chỉ trong một đêm, còn hiện nay thì chết từ từ, âm ỉ.
Các ngành chức năng tỉnh Đồng Nai khảo sát ghi nhận tình trạng cá chết
LA GIANG
Tại buổi khảo sát, lực lượng chức năng đã lấy mẫu nước để xét nghiệm nhằm tìm ra nguyên nhân cá chết. Theo kiểm nghiệm ban đầu, các thông số nồng độ ô xy hòa tan trong nước tại các điểm lấy mẫu trong khu vực từ trong lồng bè đến dòng chảy đoạn giữa sông đều không đạt chuẩn. Các kết quả xét nghiệm nằm ở mức 2.1; 1.85 và 1.6 mg/l, trong khi đạt chuẩn phải ở mức 4.0 mg/l.
Đánh giá tại hiện trường, đơn vị chức năng đưa ra nhận định ban đầu do chất lượng nước không đạt chuẩn có thể do biến đổi khí hậu, hơn một tháng qua thời tiết quá nóng. Tuy nhiên, nhiều hộ dân nuôi cá cho rằng điều đó không thuyết phục và đưa ra nhận định nước bị ô nhiễm có thể do bị thải độc, vì có sự thay đổi màu sắc và có mùi khác lạ.
Lực lượng chức năng lấy mẫu nước xét nghiệm
LA GIANG
"Bao nhiêu năm nay với nhiều lần cá chết nặng nề nhưng cơ quan chức năng vẫn không giúp người dân tìm ra được nguyên nhân, cứ đổ cho kỹ thuật nuôi của người dân. Chúng tôi cho rằng cần cải thiện nước sông, cần xem lại nguồn thải từ nhà máy xả nước thải ra sông, điệp khúc cá chết đã bao nhiêu năm nay làm chúng tôi khốn khổ và hơn 10 năm trước một lần thủ phạm bị bắt quả tang từ nhà máy giấy đã phải bồi thường cho dân mọi người đều đã biết...", anh Nguyễn Văn Vỵ (40 tuổi), bức xúc.
Một góc khu làng bè Tân Mai
LA GIANG
Trao đổi với chúng tôi tại buổi khảo sát, ông Châu Thanh An, Chi cục trưởng Chi cục Thủy sản Đồng Nai, cho biết buổi khảo sát mới ghi nhận tình trạng ban đầu. "Bước đầu cho thấy, cá lại chết nhiều. Nồng độ ô xy hòa tan trong nước theo kết quả xét nghiệm chưa đạt. Có thể do biến đổi môi trường. Chúng tôi khuyến cáo bà con nuôi cá với mật độ thưa, dùng máy sục ô xy đảm bảo, để khắc phục lúc này nhằm giảm hậu quả của sự cố...", ông An chia sẻ.
Làng bè Tân Mai nằm trên sông Đồng Nai (đoạn chảy qua 3 phường: Tân Mai, Thống Nhất, Tam Hiệp) hiện có 370 hộ với khoảng 1.000 nhân khẩu nuôi cá các loại như chép, trắm, diêu hồng, với hơn 800 bè cá, mỗi bè khoảng 5 - 7 lồng, mỗi năm thu hoạch khoảng 5 đợt. Trong các năm trước, làng bè Tân Mai từng hứng chịu những đợt cá chết hàng loạt nhưng cơ quan chức năng vẫn không đưa ra được nguyên nhân thuyết phục.