Vào ngày 31-5, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết ông “rất tiếc" vì cuộc gặp giữa bộ trưởng quốc phòng Mỹ-Trung không thể diễn ra, đồng thời kêu gọi Bắc Kinh thiết lập đường dây liên lạc mở giữa hai nước sau sự cố đối đầu máy bay, theo hãng Reuters.
Phát biểu trên được ông Blinken đưa ra trong một cuộc họp báo tại Thụy Điển, vài ngày sau khi Lầu Năm Góc nói rằng Bắc Kinh đã từ chối yêu cầu của Mỹ về một cuộc gặp giữa bộ trưởng quốc phòng hai nước bên lề Diễn đàn an ninh Đối thoại Shangri-La ở Singapore trong tuần này.
Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken. Ảnh: Leah Millis/POOL/REUTERS |
Đáp lại, phía Trung Quốc (TQ) kêu gọi Mỹ “cần nghiêm túc tôn trọng các mối quan tâm về chủ quyền, an ninh và lợi ích của TQ, ngay lập tức sửa chữa các hành vi sai trái và thể hiện sự chân thành đối thoại".
Cũng trong cuộc họp báo trên, Ngoại trưởng Mỹ nhắc lại tầm quan trọng của các đường dây liên lạc thường xuyên và cởi mở với Bắc Kinh, theo hãng AFP.
“Một loạt các hành động trong những tháng gần đây không chỉ nhắm vào chúng tôi mà còn những quốc gia khác. Tôi cho rằng điều đó càng nhấn mạnh tầm quan trọng phải có các đường dây liên lạc cởi mở, thường xuyên, bao gồm đường dây liên lạc giữa các bộ trưởng quốc phòng” - ông Blinken cho hay.
Ông cũng nói rằng: “Điều nguy hiểm nhất chính là không có đường dây liên lạc với nhau, kết quả là dẫn đến hiểu lầm và thông tin sai lệch. Như chúng tôi đã nhắc lại nhiều lần, mặc dù chúng tôi đang trong cuộc cạnh tranh thực sự với TQ nhưng chúng tôi vẫn muốn đảm bảo điều đó không dẫn đến xung đột. Do đó, điểm khởi đầu quan trọng nhất cho điều này là các đường dây liên lạc thường xuyên".
Trước đó một ngày, quân đội Mỹ công bố video một máy bay chiến đấu của TQ có hành động “gây hấn không cần thiết” khi bay sát một máy bay quân sự Mỹ trên không phận quốc tế ở Biển Đông vào hôm 26-5, theo hãng Reuters.
Bộ Tư lệnh Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (INDOPACOM) nói rằng chiếc máy bay J-16 của TQ “đã bay ngay trước mũi của chiếc RC-135 với khoảng cách khoảng 400 feet (120 m), buộc máy bay Mỹ phải bay qua vùng nhiễu động của máy bay TQ”.
Quân đội Mỹ cũng tuyên bố nước này sẽ “tiếp tục bay, hoạt động tàu thuyền và các hoạt động khác một cách an toàn và có trách nhiệm” ở bất cứ nơi nào luật pháp quốc tế cho phép.
Trong khi đó, Ngoại trưởng Mỹ nói các máy bay Mỹ “bay trong không phận quốc tế trong một nhiệm vụ thường lệ”.
Đáp lại, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Mao Ninh hôm 31-5 nói rằng Mỹ đã thường xuyên điều tàu chiến và máy bay giám sát áp sát TQ, đe dọa nghiêm trọng đến an ninh quốc gia của nước này, theo tờ China Daily.
“Những động thái khiêu khích và nguy hiểm như vậy là căn nguyên của các vấn đề an ninh hàng hải. Mỹ cần chấm dứt ngay những hành động khiêu khích nguy hiểm như vậy” - bà Mao nhấn mạnh.