Trạm thu phí cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây - Ảnh: QUANG ĐỊNH
Theo ông Lâm, giai đoạn này đang triển khai nhiều dự án đường cao tốc, khối lượng công việc rất lớn. Bộ Giao thông vận tải nên có đánh giá những gì làm được và nên mạnh dạn đề xuất cơ chế như triển khai hình thức giao thầu EPC (hợp đồng tổng thầu) chìa khóa trao tay để các tập đoàn, tổng công ty chủ lực làm cao tốc thay cho Nhà nước.
"Chúng ta chỉ thực hiện quản lý nhà nước chứ Nhà nước không thể ôm hết được", ông Lâm nêu lý do.
Ông Lâm cho biết sắp tới các tuyến cao tốc trong đó có đường vành đai 3 TP.HCM sẽ thu phí. "Hiện nay công nghệ thu phí tự động không dừng theo công nghệ RFID rất tốt và nên sớm hướng tới không dùng barie với cơ chế giám sát, xử phạt phù hợp", ông Lâm kiến nghị.
Theo Thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải Lê Đình Thọ, Bộ đang lấy ý kiến để trình Quốc hội thu phí đường cao tốc đầu tư bằng ngân sách.
"Nhất định phải áp dụng thu phí ETC với nhiều ưu việt. Chuyện không áp dụng barie không khó. Tiến tới mỗi chủ xe phải có tài khoản giao thông kết nối với tài khoản thanh toán là điều kiện bắt buộc để áp dụng bỏ barie và sử dụng trả phí không chỉ trên đường cao tốc mà cả sân bay, bãi đỗ xe.
Hiện bộ đang giao Cục Đường bộ khẩn trương nghiên cứu để thực hiện", Thứ trưởng Thọ giải thích việc chuẩn bị hành lang pháp lý để bỏ barie thu phí.
Theo ông Hồ Trọng Vinh - phó tổng giám đốc Công ty TNHH thu phí tự động VETC, nhà cung cấp dịch vụ ETC, việc chuyển đổi các giai đoạn trên cần có hành lang pháp lý đầy đủ. Tốt nhất là nên luật hóa những nội dung liên quan về ETC để thực hiện.
Để bỏ barie cần được sự đồng ý của các ngân hàng cho dự án BOT vay vốn chấp thuận cho nhà đầu tư BOT giao thông cho thu hồi nợ trả sau (hiện các dự án BOT trả nợ ngân hàng hằng ngày từ tiền thu phí), tính lãi với nợ chậm trả, có tính nợ chậm trả là nợ xấu hay không.
Nên bỏ barie, nâng cao công nghệ
TS Chung Thành Tiến, chuyên gia kinh tế tại TP.HCM, nhận định việc bỏ barie ở các trạm thu phí hiện nay là cần thiết. Khi các đơn vị có đầy đủ cơ sở pháp lý thì bước tiếp theo chính là bỏ barie, bỏ trạm thu phí. Được biết, trước đây, Chính phủ, Bộ Giao thông vận tải hoạch định có bốn giai đoạn triển khai ETC. Trong đó, đến giai đoạn 3 (từ năm 2026 trở đi) sẽ bỏ barie và sau đó tiến đến bỏ cả barie, trạm thu phí, chỉ còn thiết bị ETC.
Mục đích lớn nhất khi ứng dụng ETC là hướng đến tự động hóa, giảm thời gian dừng lưu thông, tiết kiệm nhiên liệu... Đặc biệt là giảm ùn tắc giao thông ở các trạm thu phí.
Nhiều nước trên thế giới đã bỏ barie và trạm thu phí từ lâu để tạo điều kiện cho dòng xe trên cao tốc lưu thông nhanh hơn, thoáng hơn.
Sở Giao thông vận tải TP.HCM kiến nghị nghiên cứu bỏ barie ở trạm thu phíSở Giao thông vận tải TP.HCM vừa báo cáo Bộ Giao thông vận tải về tình hình thu phí không dừng (ETC), trong đó kiến nghị sớm nghiên cứu phương án trả sau, hướng tới bỏ barie ở các trạm thu phí.