Theo đó, UBND TP giao Sở VH&TT TP phối hợp UBND quận 6 và các đơn vị liên quan tổ chức thực hiện theo đúng quy định, đảm bảo an toàn, an ninh trật tự, vệ sinh môi trường... trong quá trình thực hiện công tác kiểm định.
Sau đó, các bên liên quan báo cáo, tham mưu phương án thực hiện sau khi có kết quả kiểm định chất lượng 2 tượng đài, trình UBND TP xem xét, quyết định.
Trước đó, vào ngày 17-5, Sở VH&TT TP có văn bản gửi UBND TP về đề xuất phương án thực hiện xử lý với 2 tượng đài trên.
Theo Sở, từ năm 2014, sau khi được các đơn vị liên quan hạ giải và di dời, lưu giữ tại công viên Phú Lâm đến nay dù đã được bao bọc kỹ lưỡng bằng hệ khung thạch cao chống va đập và hệ khung sắt và phủ bạt nhựa che chắn nhưng do để ngoài trời nên không thế tránh được tình trạng mục nát do mưa, nắng.
Các tác động khách quan bên ngoài đã làm cho toàn bộ khung xương sắt chịu lực hư hại và lớp thạch cao làm khuôn bên ngoài gần như không còn sử dụng được.
Tượng cụ Trần Nguyên Hãn có kích cỡ khung cao 5m, ngang 2,2m, dài 5m. Hiện trạng hệ thống khung thạch cao hư hỏng hoàn toàn; hệ khung sắt bảo vệ gia cố tượng cũng đang trong tình trạng hư hỏng do mục; các thanh giằng liên kết khung thạch cao cũng đã mục hoàn toàn; các cấu kiện đi theo tượng là thanh kiếm và con chim bồ câu vẫn còn.
Hai chân ngựa của tượng khi cắt trong quá trình di dời do tiếp xúc trực tiếp với mặt đất và nước nên nay đã mục. Độ rộng của khu vực mục chưa xác định rõ vì vẫn đang ở trong khuôn.
Với tượng vua Lê Lợi, kích cỡ khung cao 5,8m, ngang 3,3111m, sâu 1,5m, hệ thống khung thạch cao hư hỏng hoàn toàn; khung sắt bảo vệ gia cố tượng cũng đang trong tình trạng hư hỏng do mục, các thanh giằng liên kết khung thạch cao cũng đã mục hoàn toàn. Chân đế tượng do liên kết trực tiếp với khối bê tông nên vẫn còn nguyên vẹn.
"Việc kiểm định chất lượng hiện trạng tượng vua Lê Lợi và cụ Trần Nguyên Hãn cần phải sớm thực hiện nhằm kiểm tra các vết nứt, bong tróc hoặc sự xuất hiện vết nứt và ảnh hưởng của những tác động ăn mòn đến chất lượng của tượng", văn bản của Sở nêu.
Sở cũng đề xuất 2 phương án. Thứ nhất, nếu chất lượng tượng còn tốt sẽ tiến hành tu bổ và bảo dưỡng chuyên sâu để sử dụng lại tượng cũ.
Tượng cụ Trần Nguyên Hãn trước cửa chợ Bến Thành trước đây. Ảnh: L.Đ |
Thứ hai, nếu chất lượng tượng không còn khả năng tồn tại hoặc việc tồn lại không đảm bảo an toàn cho trưng bày thì sẽ tiến hành tu sửa, phục dựng lại đúng theo nguyên mẫu và đúc khuôn âm bản phục vụ công tác thực hiện tượng mới, tượng cũ sẽ được di dời và bảo quản theo quy định.
Về đề xuất các vị trí dự kiến đặt tượng, Sở cũng đưa ra 2 phương án.
Phương án 1, tượng vua Lê Lợi đặt tại vị trí mũi tàu Công viên Phú Lâm, hướng về phía vòng xoay Cây Gõ (vị trí này không bị ảnh hưởng bởi tuyến đường sắt số 3A Bến Thành - Tân Kiên).
Tượng cụ Trần Nguyên Hãn, tiếp tục bảo quản tại Công viên Phú Lâm cho đến khi khu vực quảng trường phía trước chợ Bến Thành hoàn thành. Các cơ quan sẽ tham mưu UBND TP đặt tại vị trí phù hợp trước chợ Bến Thành.
Phương án 2, đề xuất 2 tượng sau khi được tu sửa, phục dựng, gia cố sẽ tiến hành di dời về Công viên Lịch sử - Văn hóa các dân tộc tiếp tục bảo quản theo quy định; khuôn âm bản sẽ được giao Trung tâm Bảo tồn và phát huy giá trị di tích lịch sử - văn hóa TP bảo quản chờ ý kiến chỉ đạo của UBND TP đối với việc thực hiện 2 tượng mới.
Đến giữa tháng 12-2014 nguyên khối tượng, đài được tháo dỡ để lấy mặt bằng làm tuyến metro số 1. Khối tượng được đưa về đặt trong góc công viên Phú Lâm (quận 6).
Trước đó vào năm 2013, để thi công cầu vượt bằng thép tại bùng binh Cây Gõ (giao lộ 3 Tháng 2 - Nguyễn Thị Nhỏ), TP đã cho dời tượng đài vua Lê Lợi tại đây về công viên Phú Lâm.