Cần theo dõi "sức khỏe giấc ngủ" để nhận biết các vấn đề sức khỏe - Ảnh: Flickr
Ai cũng có nguy cơ ngưng thở khi ngủ
Bác sĩ Trần Bá Lộc - khoa nội tim mạch - lão học Bệnh viện thành phố Thủ Đức (TP.HCM) - cho biết ngưng thở khi ngủ là một rối loạn giấc ngủ nghiêm trọng nhưng chưa nhận được sự quan tâm đúng mức của cả bệnh nhân và nhân viên y tế.
Ai cũng có nguy cơ ngưng thở khi ngủ, không phân biệt nam nữ, già trẻ. Đó là lý do một số người tuy gầy, thậm chí cả trẻ em, vẫn có thể ngáy rất to.
Tuy nhiên một số người có những yếu tố nguy cơ dễ mắc phải tình trạng này hơn như: thừa cân, béo phì; vòng cổ to; giải phẫu thành họng sau hẹp; nam giới; lớn tuổi; tiền căn gia đình; dùng rượu, chất kích thích, thuốc ngủ, thuốc giảm đau; hút thuốc lá.
Với những người có tình trạng bệnh lý kèm theo gồm viêm hô hấp trên, suy tim, cao huyết áp, đái tháo đường, đột quỵ, hen, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính... cũng có nguy cơ ngưng thở khi ngủ cao hơn.
Đối với người cao huyết áp, bác sĩ Lộc thông tin các nghiên cứu cho thấy khoảng 50% người bị ngưng thở khi ngủ có tăng huyết áp.
Trong khi đó khoảng 30% người bị cao huyết áp có tình trạng ngưng thở khi ngủ kèm theo. Như vậy có thể thấy ngưng thở khi ngủ có mối liên hệ mật thiết với tăng huyết áp.
Làm gì khi nghi ngờ ngưng thở lúc ngủ?
Bác sĩ Lộc nêu các biểu hiện của bệnh nhân có tình trạng ngưng thở khi ngủ gồm:
- Ban đêm trong lúc ngủ: ngáy to, ngáy gián đoạn, thức giấc nhiều lần trong đêm, tiểu đêm.
- Ban ngày trong lúc thức: sau khi thức dậy thường thấy đau họng, khô họng, đau đầu, mệt mỏi, uể oải. Trong công việc, học tập thường buồn ngủ; dễ mất tập trung (như lúc xem tivi, đọc sách, lái xe), rối loạn lo âu, hồi hộp, tim đập nhanh…
- Bác sĩ trong lúc thăm khám có thể phát hiện những dấu hiệu sau đây thường gặp ở người bị ngưng thở khi ngủ: thể trạng thừa cân, béo phì; vòng cổ > 40cm; vùng họng sau hẹp do lưỡi to, amidan quá phát, lưỡi gà thấp; cằm nhỏ, cằm lẹm.
Các triệu chứng do hậu quả của ngưng thở khi ngủ: nhịp tim nhanh, huyết áp cao, đường huyết tăng, rối loạn lipid máu...
Khi có dấu hiệu gợi ý bị ngưng thở khi ngủ, bệnh nhân cần đến các phòng khám chuyên khoa về giấc ngủ để được thăm khám. Đo đa ký giấc ngủ là phương pháp chẩn đoán xác định.
Khi được chẩn đoán ngưng thở khi ngủ, bác sĩ Lộc khuyến cáo người dân cần thay đổi lối sống (giảm cân, không để thừa cân, béo phì; bỏ hút thuốc lá, tránh dùng chất kích thích, đồ uống có cồn, thuốc ngủ; nằm nghiêng trong lúc ngủ) và kiểm soát các bệnh lý kèm như viêm mũi xoang, hen, viêm phổi tắc nghẽn mãn tính...
Bác sĩ Trần Bá Lộc thông tin có 3 dạng ngưng thở khi ngủ: thể tắc nghẽn, thể trung ương, và thể hỗn hợp. Trong đó, thể tắc nghẽn phổ biến hơn.
Ở thể tắc nghẽn, khi ngủ, các mô ở thành sau họng giãn ra, chùn xuống, đè lấp lên đường thở. Còn ở thể trung ương, dẫn truyền thần kinh điều hòa cơ hô hấp bị rối loạn.
Các dạng ngưng thở khi ngủNgưng thở khi ngủ do tắc nghẽn là dạng phổ biến nhất của ngưng thở khi ngủ, xảy ra do đường hô hấp trên bị tắc nghẽn một phần hay toàn phần trong khi ngủ.