Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) vừa có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước đề xuất các giải pháp tăng cường huy động vốn dài hạn cho nền kinh tế khi lãi suất huy động giảm mạnh.

VAFI cho rằng lãi suất trái phiếu Chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp hiện hành trong các năm qua còn rất cao so với các nước trong khu vực và các quốc gia phát triển. Mặt khác, Việt Nam chưa tạo dựng khuôn khổ pháp lý an toàn hiệu quả cho khu vực dân cư tham gia đông đảo tích cực vào thị trường trái phiếu.

Những trường hợp phát hành trái phiếu doanh nghiệp đầy rủi ro cho các nhà đầu tư cá nhân như Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát cần rút ra các bài học sâu sắc và quan trọng hơn cần các giải pháp gần như tuyệt đối an toàn để thu hút đông đảo nhân dân tích cực tham gia đầu tư  thị trường trái phiếu.

Do đó, VAFI đề xuất các giải pháp an toàn hiệu quả cho các nhà đầu tư cá nhân tích cực tham gia thị trường trái phiếu, đồng thời cũng đề xuất các giải pháp góp phần giảm lãi suất phát hành các loại trái phiếu.

Cụ thể, VAFI đề xuất cần tạo lập khung khổ pháp lý gần như tuyệt đối an toàn cho nhà đầu tư cá nhân tham gia thị trường trái phiếu. Xây dựng các loại trái phiếu gần như tuyệt đối an toàn, đây là trái phiếu được bảo lãnh thanh toán tiền lãi và vốn gốc đúng hạn trong mọi tình huống, nhưng có thể có rủi ro nhỏ như lạm phát, VNĐ mất giá.

Cụ thể là trái phiếu chính phủ, xây dựng loại trái phiếu do các ngân hàng kinh doanh hiệu quả, tình hình tài chính lành mạnh phát hành và được Ngân hàng Nhà nước bảo lãnh thanh toán, trái phiếu do chính quyền địa phương phát hành và do tổ chức tài chính nhà nước phát hành và được Bộ Tài chính bảo lãnh thanh toán.

Về loại trái phiếu có rủi ro, VAFI cho rằng đây là trái phiếu do các tổ chức phi ngân hàng phát hành, trái phiếu của các ngân hàng chưa được xếp vào nhóm đặc biệt như trên phát hành.

VAFI cho rằng những loại trái phiếu này không phát hành cho cá nhân và chỉ dành cho các tổ chức vì họ có nhiều kinh nghiệm đầu tư, họ có thể đánh giá được mức độ rủi ro của các loại trái phiếu.

Bên cạnh đó, VAFI nhận thấy nếu trái phiếu phát hành có lãi suất huy động trên 10%/năm thì chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp chiếm khoảng 2%/năm, còn trái phiếu có lãi suất huy động dưới 10%/năm thì chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp khoảng 1,5%.

Nếu miễn loại thuế này thì lãi suất huy động cũng gần như được giảm tương ứng thêm 1,5 - 2%/năm.

Ngoài ra, từ trước tới nay tiền gửi tiết kiệm của khu vực dân cư không bị đánh thuế nhưng nếu nhà đầu tư cá nhân đầu tư vào trái phiếu thì phải chịu thuế lợi tức ở mức 5%/năm và chịu thuế chuyển nhượng trái phiếu 0,1% trên giá trị giao dịch.

Chính vì bất cập này nên việc đầu tư vào trái phiếu kém hấp dẫn hơn nhiều so với tiền gửi tiết kiệm ngắn hạn.

Do đó, VAFI đề nghị Chính phủ, Quốc hội, Bộ Tài chính xem xét miễn thuế lợi tức, thuế chuyển nhượng trái phiếu cho nhà đầu tư cá nhân để kích thích thị trường huy động vốn dài hạn phát triển.