Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia đang được xây dựng cơ chế chuyển về Bộ Công Thương - Ảnh: EVN
Bộ Công Thương vừa có tờ trình gửi Thủ tướng về việc chuyển Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) về bộ này.
Việc điều chuyển này được thực hiện theo chỉ đạo của Thủ tướng trước đó, yêu cầu Bộ Công Thương nghiên cứu để điều chỉnh việc quản lý, chỉ đạo Trung tâm Điều độ điện quốc gia về Bộ Công Thương theo đúng quy định, thực hiện trong tháng 6-2023.
Lương bình quân khoảng 40 triệu đồng/tháng
Theo tờ trình, Bộ Công Thương đưa ra hai phương án gồm: Đưa A0 trở thành đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện trực thuộc Bộ Công Thương; hoặc đưa A0 trở thành Công ty TNHH MTV vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện 100% vốn nhà nước trực thuộc Bộ Công Thương.
Bộ Công Thương đánh giá các phương án trên đều đảm bảo tiêu chí độc lập, khách quan của A0 so với hiện tại, khả năng phối hợp với các đơn vị liên quan và khả năng linh hoạt đổi mới, sáng tạo.
Về lựa chọn phương án, Bộ Công Thương cho rằng để chuyển nguyên trạng A0 về bộ, có thể thực hiện theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện.
Trong giai đoạn tiếp theo, sau khi Luật Giá và Luật Điện lực sửa đổi được ban hành, có thể xem xét thêm phương án thứ hai.
Tuy nhiên, Bộ Công Thương cho biết để đảm bảo hệ thống điện vận hành an toàn, tin cậy, A0 có những nhân sự chịu được áp lực công việc rất nặng nề, điều khiển vận hành hàng trăm nhà máy điện, hàng ngàn thiết bị điện cao áp.
Quá trình điều khiển, vận hành các nhân sự cần phải nhanh, chính xác, không được phép sai sót, đảm bảo vận hành 24 giờ mỗi ngày.
Vì vậy, hiện nay các nhân sự đáp ứng yêu cầu được bố trí công việc với lương theo chức danh ở mức cao, có tính cạnh tranh cao, bình quân khoảng 40 triệu đồng/người/tháng.
Cần cơ chế tài chính đặc thù cho Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia để ổn định nhân sự
Do đó, để A0 chuyển thành đơn vị sự nghiệp công lập, Bộ Công Thương nhấn mạnh sự cần thiết phải có cơ chế tài chính đặc thù để đảm bảo duy trì mức lương, phụ cấp tương đương mức hiện hưởng, đảm bảo tránh xáo trộn về nhân lực của A0, dẫn đến những rủi ro về vận hành ổn định, an toàn và hiệu quả hệ thống điện, đặc biệt trong giai đoạn chuyển giao và hoàn thiện mô hình tổ chức.
Theo tờ trình này, Bộ Công Thương kiến nghị Thủ tướng ban hành quyết định chuyển nguyên trạng A0 về bộ. Tuy nhiên, bộ này cho rằng theo quy định hiện hành, bộ không có chức năng quản lý, điều hành trực tiếp A0.
Vì vậy, trong trường hợp chuyển A0 về Bộ Công Thương, cần sửa đổi các quy định liên quan đến điều lệ tổ chức và hoạt động của Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN); quy định về nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Công Thương, cùng các quy định khác có liên quan.
Mô hình hạch toán thành công ty độc lập nhưng bị chậm trễ
A0 được thành lập từ năm 1994 thuộc Bộ Năng lượng, có nhiệm vụ chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện quốc gia.
Hiện nay A0 là đơn vị hạch toán phụ thuộc EVN, song theo quyết định 168/2017 của Thủ tướng phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành điện đã quy định: A0 sẽ chuyển thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện quốc gia và thị trường điện, hạch toán độc lập trong EVN giai đoạn 2019 - 2020, sau đó chuyển thành đơn vị độc lập về nhân sự, pháp lý, tài chính, không chung lợi ích với bên bán điện, bên mua điện, do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ trong giai đoạn 2021 - 2025.
Từ khi thành lập Ủy ban Quản lý vốn nhà nước, việc tái cơ cấu A0 được giao cho cơ quan này nhưng đến nay vẫn chưa được phê duyệt, triển khai thực hiện.
Thủ tướng yêu cầu thanh tra về cung ứng điệnCó các kịch bản chủ động kịp thời ứng phó nhằm đảm bảo cung ứng điện mùa khô, lập đoàn thanh tra chuyên ngành về quản lý và cung ứng điện của EVN.