5 tháng sau khi Trung Quốc mở cửa nền kinh tế sau 3 năm kiểm soát dịch bệnh, dữ liệu mới trong tuần này cho thấy nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới chưa thể trở lại trạng thái bình thường.
Bất động sản là một trong những động lực tăng trưởng chính của nền kinh tế Trung Quốc hiện vẫn đang đóng băng.
Xuất khẩu cũng là một động lực quan trọng khác vẫn đang giảm sút do lạm phát cao ở nước ngoài làm giảm nhu cầu đối với hàng hóa Trung Quốc.
Ngân hàng trung ương Trung Quốc ngày 15/6 đã thông báo giảm lãi suất lần thứ hai chỉ trong vòng một tuần như một biện pháp kích thích kinh tế, nhưng các nhà phân tích cho rằng cần phải kích thích tài chính hơn là kích thích tiền tệ để duy trì đà phục hồi của nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.
Tờ Financial Times chỉ ra những lĩnh vực gây ra lực cản đối với nền kinh tế Trung Quốc, cũng như những lĩnh vực có triển vọng tươi sáng hơn.
Bất động sản
Thị trường bất động sản có dấu hiệu ổn định trở lại trong quý I sau một đợt giảm sút kéo dài, nhưng đã bắt đầu sụt giảm trở lại trong những tuần gần đây.
Chris Beddor, Phó giám đốc nghiên cứu Trung Quốc tại Gavekal Dragonomics, cho rằng, bất động sản vào thời điểm này đang gây khó khăn cho toàn bộ quá trình phục hồi kinh tế Trung Quốc. Doanh số bán hàng, dự án khởi công mới và diện tích sàn đang xây dựng đều giảm trong tháng 5.
Xuất khẩu giảm mạnh
Xuất khẩu đã giảm 7,5% so với cùng kỳ (tính theo đồng USD) vào tháng 5 sau khi tăng 8,5% trong tháng 4 do tăng trưởng chậm ở nước ngoài ảnh hưởng đến nhu cầu, ảnh hưởng đến huyết mạch quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc trong thời kỳ đại dịch.
Các chuyên gia phân tích cho biết, sự suy giảm trong xuất khẩu và bất động sản có lẽ cũng đã lan sang sản xuất công nghiệp, vốn đã giảm tốc trong tháng 5.
Đầu tư vào tài sản cố định tư nhân cũng lần đầu tiên chuyển sang giá trị âm sau hơn một thập kỷ, ngoại trừ thời điểm bắt đầu đại dịch vào năm 2020 cho thấy các doanh nghiệp không đầu tư.
Rob Carnell, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu châu Á - Thái Bình Dương của ING cho biết, lĩnh vực sản xuất hiện vẫn đang bế tắc và xuất khẩu kém. Có thể có một sự thay đổi về cơ cấu, với việc Mỹ hạn chế xuất khẩu hàng hóa công nghệ cao, đặc biệt là linh kiện bán dẫn và thiết bị sản xuất chip, ảnh hưởng đến thương mại của Trung Quốc với Hàn Quốc, Nhật Bản và Đài Loan (Trung Quốc).
Theo các chuyên gia, các nhà hoạch định chính sách có thể chọn kích thích thương mại bằng cách chấp nhận đồng nhân dân tệ yếu hơn.
Các chuyên gia kinh tế cho biết, hy vọng tốt nhất để phục hồi tăng trưởng trong toàn bộ nền kinh tế là thúc đẩy nhu cầu nội địa mạnh mẽ, điều này sẽ dẫn đến thị trường việc làm chặt chẽ hơn, lương cao hơn và cuối cùng là niềm tin hồi sinh có thể lan sang lĩnh vực bất động sản và sản xuất.
Doanh số bán lẻ tháng 5 tăng 12,7% so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng thấp hơn so với kỳ vọng 13,6% của các chuyên gia, đồng thời nó chững lại đáng kể so với con số 18,4% vào tháng 4/2023, cho thấy đà tăng bắt đầu mờ dần.
Cơ sở hạ tầng
Theo các chuyên gia kinh tế, đầu tư cơ sở hạ tầng đã tăng 8,8% trong tháng 5, nhưng tăng trưởng trong lĩnh vực này có lẽ không đủ mạnh để bù đắp cho lĩnh vực bất động sản và xuất khẩu yếu.
Các chuyên gia kinh tế cho biết, Trung Quốc sẽ cần sử dụng đến cơ sở hạ tầng để thúc đẩy tăng trưởng, đồng thời gợi ý các nhà hoạch định chính sách có thể giải phóng trái phiếu đặc biệt của chính quyền địa phương để thúc đẩy đầu tư.
Không có chính sách “bazooka”
Sự phục hồi kinh tế của Trung Quốc đang rất bất ổn - một thách thức mà chính chính phủ đã thừa nhận. Cục Thống kê Nhà nước Trung Quốc cũng cho biết, nền tảng cho sự phục hồi kinh tế vẫn chưa vững chắc.
Sẽ cần nhiều kích thích hơn nữa để tăng trưởng trở lại mức trước đại dịch và ngân hàng trung ương dự kiến sẽ ban hành các đợt cắt giảm lãi suất tiếp theo, đi kèm với giảm thuế và các hỗ trợ khác cho các doanh nghiệp nhỏ.
UBS, JPMorgan Chase, Bank of America và Standard Chartered đã cắt giảm dự báo tăng trưởng năm nay của Trung Quốc, dù tất cả đều cao hơn mục tiêu chính thức của chính phủ là 5% - mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ.
Bất chấp những trở ngại quan trọng đối với quá trình phục hồi, có rất ít kỳ vọng về một gói kích thích kiểu "vụ nổ lớn - bazooka".
Trước đây, Trung Quốc đã đầu tư vào lĩnh vực bất động sản để vượt qua suy thoái, nhưng Bắc Kinh từ lâu đã nói rõ quan điểm của mình rằng “nhà là để ở, không phải để đầu cơ”.
Carnell của ING nhận định rằng, các chính sách "bazooka" trong quá khứ thường chỉ giúp ích cho lĩnh vực phát triển bất động sản và ông không nghĩ Trung Quốc muốn làm điều đó.