Làm rõ trách nhiệm các chủ thể liên quan
Tại phiên thảo luận ở hội trường ngày 19/6 về dự án Luật Nhà ở (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị đã giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm.
Về chính sách sở hữu nhà ở, ông Nghị cho biết, Chính phủ đã báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) lựa chọn phương án có quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong dự thảo Luật sửa đổi. Tại thông báo kết luận của UBTVQH xác định đây là vấn đề có tính nhạy cảm cao, tác động lớn đến xã hội và còn có những ý kiến chưa thống nhất.
Do vậy, cơ quan chủ trì soạn thảo đã trình, đề nghị Chính phủ tiếp thu ý kiến của UBTVQH không quy định về sở hữu nhà chung cư có thời hạn trong dự thảo Luật nhà ở (sửa đổi) trình Quốc hội cho ý kiến.
Tuy nhiên, dự thảo luật đã có bổ sung làm rõ thêm các nội dung về thời hạn sử dụng nhà chung cư, các trường hợp phá vỡ và chung cư, quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu trong việc di dời, phá dỡ và đóng góp kinh phí để xây lại nhà chung cư; làm rõ trách nhiệm của các chủ thể có liên quan khi phá vỡ, cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư để có cơ sở xử lý, giải quyết, tháo gỡ các trường hợp đang gặp khó khăn, vướng mắc trên thực tế hiện nay.
Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ nghiên cứu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, báo cáo cơ quan có thẩm quyền để xin ý kiến Quốc hội.
Giải trình về ý kiến đề nghị xem xét quy định điều kiện, số lượng loại nhà ở người nước ngoài được sở hữu, tránh ảnh hưởng đến nhu cầu mua nhà ở của công dân trong nước cũng như đảm bảo an ninh, quốc phòng, Bộ trưởng cho biết đây là những ý kiến liên quan đến chính sách về tổ chức, cá nhân người nước ngoài được mua và sở hữu nhà ở tại Việt Nam đã được quy định từ năm 2008 theo Nghị quyết số 19 của Quốc hội và được luật hóa tại Luật Nhà ở năm 2014 nhằm tạo điều kiện cho tổ chức, cá nhân nước ngoài yên tâm sinh sống, làm việc tại Việt Nam, góp phần khuyến khích thu hút đầu tư nước ngoài, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.
Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) kế thừa các quy định của Luật Nhà ở năm 2014, trong đó có quy định điều kiện được mua và sở hữu nhà tại Việt Nam của người nước ngoài.
"Thống kê cho thấy từ khi Luật Nhà ở năm 2014 có hiệu lực đến nay, số lượng nhà ở người nước ngoài mua và sở hữu tại Việt Nam không lớn", ông Nghị nói.
Bên cạnh đó, Luật Nhà ở năm 2014 và nay là dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) cũng đã quy định chặt chẽ về loại nhà, khu vực được mua, số lượng nhà ở được phép mua và sở hữu.
Do đó, theo tư lệnh ngành Xây dựng quy định này sẽ không làm ảnh hưởng đến việc thực hiện chính sách nhà ở khác của Nhà nước như chính sách về nhà ở xã hội, nhà ở tái định cư, nhà ở cho người thu nhập thấp tại khu vực đô thị.
Cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ phối hợp với cơ quan thẩm tra nghiên cứu kỹ, thể hiện rõ, đảm bảo phù hợp với chủ trương của Đảng, thống nhất với các quy định của pháp luật có liên quan.
Đẩy nhanh các dự án cải tạo lại nhà chung cư
Về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở, Bộ trưởng Bộ Xây dựng nêu rõ, quy định về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở trong dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) không phải là quy định mới mà được kế thừa từ Luật nhà ở năm 2005, Luật Nhà ở năm 2014 và nay tiếp tục được quy định tại dự thảo luật theo hướng bố cục lại thành một chương riêng.
Việc quy định về chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở trong dự thảo là cần thiết, phù hợp với tình hình thực tiễn để góp phần khắc phục tình trạng phát triển nhợ là pha cung cầu. Quy định này không chồng chéo, trùng lặp với các quy hoạch khác.
Bởi, các nội dung được quy định trong kế hoạch phát triển nhở như diện tích đất phát triển nhà ở thương mại, nhà ở xã hội, nhà ở để phục vụ tái định cư, nhà ở công vụ… là các nội dung không được quy định chi tiết trong hệ thống quy hoạch, kế hoạch theo quy định của Luật Đất đai và Luật Quy hoạch…
Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ tiếp tục rà soát quy định này để đảm bảo quy định rõ hơn, tránh chồng chéo, trùng lặp, đảm bảo thuận lợi, thông thoáng, phân cấp, tạo tính chủ động cho địa phương; đồng thời đảm bảo công tác quản lý nhà nước như tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, Chính phủ.
Bên cạnh đó, ông Nghị cũng giải trình vấn đề đại biểu nêu liên quan đến quy định về hình thức sử dụng đất để phát triển nhà ở thương mại. Cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến sẽ báo cáo của Chính phủ để tiếp thu ý kiến của đại biểu và tiếp tục nghiên cứu hoàn chỉnh lại quy định này đảm bảo thống nhất với Luật đất đai (sửa đổi).
Về cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư, cơ quan chủ trì soạn thảo sẽ báo cáo của Chính phủ để tiếp tục rà soát, bổ sung làm rõ hơn các nội dung có liên quan như ý kiến của đại biểu Quốc hội để đảm bảo tính khả thi, thúc đẩy nhanh việc thực hiện các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư.
Đối với chính sách phát triển nhà ở xã hội, liên quan đến quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội, Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết việc để UBND cấp tỉnh quyết định tỉ lệ trích từ nguồn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất của các dự án nhà ở thương mại, khu đô thị trên địa bàn là phù hợp với thực tế cũng như pháp luật có liên quan.
Tuy nhiên, cơ quan chủ trì soạn thảo dự kiến báo cáo Chính phủ tiếp thu và sẽ bổ sung trong quá trình hoàn thiện dự thảo luật theo hướng chỉ quy định tỉ lệ nhất định trong ngân sách địa phương; không quy định tỉ lệ tiền thu từ tiền sử dụng đất, tiền thuê đất các dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại, khu đô thị.
Việc quy định dành quỹ đất 20% tại luật hiện hành có nhiều bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn, dự thảo Luật sửa đổi nội dung quy định này là phù hợp, nhằm tháo gỡ những bất cập hiện hành….