Chiều 20-6, với 93,72% đại biểu tán thành, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Điểm đáng chú ý nhất của luật vừa được thông qua, đó là quy định về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, ngân hàng, bảo hiểm khi chưa có một luật riêng về lĩnh vực này.

Phải giải thích rõ về hợp đồng cho người tiêu dùng

Báo cáo tóm tắt một số vấn đề lớn giải trình, tiếp thu và chỉnh lý dự thảo trước khi thông qua, ông Lê Quang Huy - chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - nhận thấy việc bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, ngân hàng hết sức cần thiết, đáp ứng yêu cầu thực tiễn đặt ra hiện nay.

Bởi có thực tế là hợp đồng theo mẫu của ngành ngân hàng, bảo hiểm thường là những hợp đồng in sẵn, nội dung rất phức tạp, mang tính nghiệp vụ chuyên ngành. Do đó, để bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, dự thảo luật có quy định bên cung cấp dịch vụ phải giải thích rõ ràng, đầy đủ về hợp đồng cho bên mua về quyền lợi.

Vì vậy, luật được thông qua đưa ra ba điều về vấn đề này. Bao gồm đơn vị cung cấp dịch vụ phải thông tin về sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ, hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung cho người tiêu dùng phải chính xác, rõ ràng, minh bạch; vấn đề kiểm soát hợp đồng theo mẫu, điều kiện giao dịch chung; cung cấp bằng chứng giao dịch…

Đối với vấn đề thu thập, sử dụng thông tin của người tiêu dùng, luật thông qua quy định việc thông báo về mục đích, phạm vi thu thập, sử dụng thông tin, thời hạn lưu trữ thông tin của người tiêu dùng phải thực hiện trước khi thực hiện giao dịch và phải được người tiêu dùng đồng ý.

Theo cơ quan thẩm tra, quy định này áp dụng chung cho cả giao dịch truyền thống và giao dịch trực tuyến. Bởi thực tế, phần lớn các website hiện nay đã thực hiện quy định nêu trên và không gặp vấn đề phát sinh. Ví dụ như người tiêu dùng phải “chấp nhận” với thông báo về việc sử dụng thông tin thì mới tiến hành giao dịch.

Ngoài ra, tổ chức, cá nhân kinh doanh vẫn phải thực hiện đầy đủ các trách nhiệm đối với việc bảo vệ thông tin của người tiêu dùng theo quy định về xây dựng quy tắc bảo vệ, sử dụng thông tin và đảm bảo an toàn thông tin.

Tranh chấp giao dịch dưới 100 triệu đồng sẽ được tòa giải quyết

Về giải quyết tranh chấp tại tòa án, luật quy định vụ án dân sự về bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng chỉ cần có giá trị giao dịch dưới 100 triệu đồng là được giải quyết theo thủ tục rút gọn, mà không cần đáp ứng bất cứ điều kiện nào khác. Theo cơ quan thẩm tra, quy định này là phù hợp do phần lớn các vụ việc của người tiêu dùng đều có giá trị nhỏ, xảy ra thường xuyên, liên tục. 

Luật cũng bổ sung thêm một số nghĩa vụ cần thiết cho người tiêu dùng để cân xứng với các nghĩa vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh. Đơn cử như nghĩa vụ bảo đảm cung cấp chính xác, đầy đủ các thông tin liên quan đến giao dịch; chịu trách nhiệm về việc cung cấp thông tin không chính xác hoặc không đầy đủ; tuân thủ quy định về kiểm định, bảo vệ môi trường, tiêu dùng bền vững... 

Với trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh, luật mới thông qua đã sửa đổi hành vi bị cấm để phù hợp với thực tiễn và xu thế. Đó là việc hoàn thiện các quy định về trách nhiệm của tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số để phù hợp với thực tiễn kinh doanh, không làm phát sinh trách nhiệm, chi phí bất hợp lý cho tổ chức, cá nhân kinh doanh.

Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng sửa đổi gồm 7 chương, 80 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2024.

Hoàn thiện luật bảo vệ thông tin người tiêu dùng

TTO - Việc chia sẻ thông tin người tiêu dùng cho bên thứ ba để phân tích, phục vụ hoạt động kinh doanh, tiềm ẩn nguy cơ không đảm bảo tuân thủ việc bảo vệ thông tin nên cần phải được người tiêu dùng đồng ý.