Tuy nhiên, trái ngược với triển vọng tích cực của ngành, cổ phiếu liên quan tới lĩnh vực năng lượng mặt trời lại giảm mạnh do giá polysilicon giảm và việc mở rộng nhà máy làm dấy lên lo ngại về tình trạng dư thừa công suất, trong khi các nhà đầu tư bị thu hút bởi các lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo (AI). Tổng giá trị vốn hóa thị trường của bốn nhà sản xuất tấm pin lớn nhất - tất cả đều có trụ sở tại Trung Quốc - đã giảm hơn 40% kể từ tháng 8.
Diễn biến giá polysilicon - nguyên liệu chính sản xuất tấm pin năng lượng mặt trời |
Cosimo Ries, nhà phân tích của công ty tư vấn Trivium China cho biết: “Đó là một ngành đáng lẽ phải hoạt động tuyệt vời, nhưng thay vào đó, ngày càng có nhiều công ty đang gặp khó khăn”.
Sự sụt giảm này diễn ra sau đà tăng đáng kinh ngạc trong giai đoạn từ đầu năm 2020 đến cuối năm 2021. Trong đó, cổ phiếu của Longi Green Energy Technology Co., nhà sản xuất thiết bị năng lượng mặt trời lớn nhất thế giới, tăng giá hơn 5 lần.
Nhu cầu về các tấm pin đã tăng lên do các mục tiêu về khí hậu của chính phủ và những lo ngại về an ninh năng lượng, trong khi những cải tiến về chuỗi cung ứng đã đẩy nhanh quá trình lắp đặt.
BloombergNEF cho biết vào tháng trước rằng, thế giới đang trên đà đạt được tổng công suất 5.300 gigawatt vào năm 2030 - tương đương với khối lượng năng lượng mặt trời cần thiết trong các kịch bản đạt được mục tiêu phát thải bằng 0 trên toàn cầu.
Nhưng điều đó vẫn chưa đủ để duy trì đà phát triển cho các công ty năng lượng mặt trời. Cổ phiếu của Longi Green đã giảm 53% so với cuối tháng 7/2022. Cổ phiếu của Trina Solar Co. giảm 48%, trong khi JA Solar Technology Co. và Jinko Solar giảm ít nhất 22% trong cùng kỳ.
Mọi thứ bắt đầu thay đổi vào nửa cuối năm ngoái. Các nhà máy mới đã đi vào hoạt động để giải quyết nút thắt trong quá trình sản xuất polysilicon - nguyên liệu chính để sản xuất các tấm pin - gây ra sự sụt giảm giá trên toàn chuỗi cung ứng.
Vốn hóa thị trường của các công ty năng lượng mặt trời lớn |
Theo Dennis Ip, nhà phân tích tại Daiwa Capital Markets, dòng tiền cũng đang có tác động, với việc các nhà đầu tư đang tìm cách chuyển một số tiền ra khỏi lĩnh vực năng lượng sạch và sang các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo.
Các nhà sản xuất đang tăng cường năng lực sản xuất thiết bị năng lượng mặt trời trên toàn chuỗi giá trị. Theo dữ liệu của BloombergNEF, hiện có đủ nhà máy để sản xuất 657 gigawatt mô-đun năng lượng mặt trời mỗi năm, với 336 gigawatt khác đã được công bố hoặc đang được xây dựng. Tổng số công suất lắp đặt trong năm nay dự kiến sẽ tăng lên 344 gigawatt.
Longi Green Energy Technology Co. gần đây đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về tình trạng dư thừa công suất. Công ty cho biết, hơn một nửa số nhà sản xuất năng lượng mặt trời của Trung Quốc có thể bị buộc phải đóng cửa trong 2 - 3 năm tới nếu việc mở rộng năng lực sản xuất mạnh mẽ như hiện nay vẫn tiếp tục.
“Không có cách nào để ngành công nghiệp có thể theo kịp kiểu mở rộng công suất này. Một số sự kiện mà chúng ta có thể không lường trước được có thể làm nghiêng toàn bộ sự việc và bắt đầu một làn sóng hợp nhất mới”, nhà phân tích Cosimo Ries cho biết.
Tuy nhiên, không phải tất cả các nhà sản xuất năng lượng mặt trời đang chịu tác động tiêu cực. First Solar - một công ty có trụ sở tại Mỹ sản xuất ít hơn nhiều so với các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc - nhưng được cho là sẽ được hưởng lợi từ Đạo luật Giảm lạm phát của chính quyền Tổng thống Biden, và cổ phiếu của công ty đã tăng hơn gấp đôi trong năm qua.