Như Thanh Niên đề cập, trong phần thảo luận về luật Nhà ở sửa đổi, ngày 19.6, đại biểu (ÐB) Quốc hội Nguyễn Văn Hiển khẳng định chính sách về phát triển, quản lý nhà ở xã hội (NOXH) để bán, cho thuê, cho thuê - mua là một nhóm chính sách quan trọng trong sửa đổi luật. Tuy nhiên, ÐB Nguyễn Văn Hiển cho rằng nội dung dự thảo luật còn tồn tại 2 vướng mắc chính.

Đỗ Trường

Thứ nhất, dự thảo cố gắng bảo đảm cho người có thu nhập thấp và đối tượng chính sách được sở hữu NOXH, nhưng thực tế người có thu nhập thấp, nhất là tại các đô thị, chủ yếu là công nhân, người mới đi làm có thu nhập thấp hơn mức trung bình. "Trong khi nhà ở là tài sản quá lớn, quá sức với đại bộ phận người có thu nhập thấp, vì vậy việc mua, sở hữu một căn hộ, dù là nhà ở trả góp cũng là gánh nặng tài chính quá lớn", ông Hiển lưu ý.

Thứ hai, theo ÐB Hiển, dự thảo đang quá chú trọng đến các ưu đãi cho bên cung, tức là nhà đầu tư. Các chủ đầu tư được ưu đãi vốn, lãi suất thấp, thời gian vay dài, được miễn, giảm thuế đất đai, còn người mua nhà chỉ được nhận ưu đãi lớn nhất là mức giá nhà thấp.

Từ các phân tích này, ÐB Hiển đề xuất tách bạch đầu tư nhà giá rẻ để bán, để thuê - mua với đầu tư NOXH để cho thuê.

Kỳ vọng đột phá

Ðón nhận thông tin về các ý kiến thảo luận tại Quốc hội, đa số bạn đọc (BÐ) đều bày tỏ sự quan tâm lớn. BÐ Minh Nghĩa nêu ý kiến: "Nội dung sửa đổi thế nào sẽ được Quốc hội quyết định chính xác, nhưng việc sớm hoàn thiện các quy định liên quan NOXH, tạo cơ sở pháp lý cho việc bố trí các nguồn vốn hỗ trợ phù hợp, đặc biệt là nguồn vốn ngân sách, là rất đáng chờ đợi".

Tán thành nhận định này, BÐ Tuấn Trần kỳ vọng về vai trò chủ đạo lớn hơn của nguồn vốn ngân sách trong việc định hình chính sách NOXH lâu dài. BÐ Tuấn Trần nêu: "Tôi rất hy vọng về chủ trương Nhà nước đầu tư xây dựng NOXH cho thuê dành cho người thu nhập thấp, công nhân, lao động... ưu tiên xây dựng gần khu công nghiệp, ngoại thành. Việc này triển khai thực hiện càng sớm càng có lợi cho xã hội, vừa giải ngân vốn đầu tư công, vừa giải quyết nhu cầu nhà ở cho những người yếu thế".

Hành lang pháp lý phù hợp

Về nỗi lo có thể xảy ra các trường hợp khai man thu nhập, điều kiện để hưởng lợi mua NOXH giá thấp hoặc người có tiền lại "mượn tên mua" dẫn tới đầu cơ, làm cho NOXH do ngân sách đầu tư, hỗ trợ lại không phục vụ đúng đối tượng, mất ý nghĩa, BÐ Nông Văn Dân đề nghị: "Theo ý kiến cá nhân, tôi nghĩ có thể bỏ luôn khái niệm nhà ở giá rẻ mà chỉ xây dựng NOXH để cho thuê và bán mà thôi. Xác định rõ khách hàng thuê nhà thuộc thành phần nào trong xã hội là có cách giải quyết vấn đề. Thuê ở lâu dài đồng nghĩa là định cư, nên nếu có nhu cầu mua lại chính căn hộ mình đang thuê thì Nhà nước sẽ ưu tiên bán với giá rẻ và tuyệt đối không bán cho ai khác. Làm như thế, không lo ai mượn danh mua NOXH để đầu cơ".

Ða số BÐ cũng cho rằng những lo ngại về các trường hợp khai man hoặc đầu cơ, mượn tên mua NOXH có thể dễ dàng được quản lý nhờ công cụ pháp luật, hành lang pháp lý… BÐ Tuấn An cho rằng: "Nếu phát hiện khai man, mượn danh tính, đầu cơ, gian dối sẽ bị tịch thu NOXH, xem ai còn dám vi phạm? Vấn đề quan trọng nhất là xây dựng hành lang pháp lý đủ mạnh để huy động mọi nguồn lực giải quyết nhu cầu nhà ở cho những người thu nhập thấp, gia đình trẻ, công nhân… tại các đô thị lớn. An cư sẽ có động lực lạc nghiệp".

"Miễn là xây dựng thêm hành lang pháp lý, quy định chặt chẽ để đáp ứng nhu cầu đúng đối tượng, chống đầu cơ, thì không ngại gì khi tăng cường dùng ngân sách nhà nước đầu tư NOXH", BÐ Lưu Nhân nêu ý kiến.