Sáng 23-6, tọa đàm “Huy động các nguồn lực phát triển hạ tầng hàng không” được Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức.

Ông Nguyễn Anh Dũng, phó vụ trưởng Vụ Kế hoạch đầu tư, Bộ Giao thông vận tải, cho biết tốc độ phát triển rất nhanh của vận tải hàng không đã gây áp lực lên kết cấu hạ tầng cảng hàng không.

Mới có một sân bay tư nhân được đầu tư

Giai đoạn 2011-2019, kết quả đầu tư kết cấu hạ tầng hàng không Việt Nam đạt được công suất thiết kế là 95 triệu lượt hành khách/năm. 

Trong khi thực tế thời điểm cao nhất trước COVID-19 năm 2019, sản lượng thông qua sân bay của Việt Nam đạt 116,5 triệu hành khách/năm. Mức công suất này đã vượt khoảng 20 triệu lượt khách thông qua hệ thống cảng hàng không Việt Nam.

Với lưu lượng như vậy, một số sân bay đã quá tải hạ tầng, tập trung chủ yếu vào các cảng hàng không đầu mối lớn của cả nước, cụ thể là cảng hàng không Tân Sơn Nhất, Nội Bài, Cam Ranh, Đà Nẵng.

Trong khi đó, nguồn vốn huy động vào các sân bay chủ yếu là ngân sách nhà nước và doanh nghiệp nhà nước. 

Hiện có 21 cảng hàng không đang khai thác do nguồn vốn nhà nước và doanh nghiệp nhà nước đầu tư. 

Riêng cảng hàng không Vân Đồn là dự án thu hút PPP đầu tiên. 

Cụ thể, nguồn vốn thu hút được 95.000 tỉ đồng, trong đó ngân sách nhà nước khoảng 13,5%. Còn lại là nguồn vốn của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam, tức là của doanh nghiệp nhà nước và nguồn vốn PPP cho cảng hàng không Vân Đồn.

Là địa phương thu hút tư nhân đầu tư vào sân bay Vân Đồn, quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh Cao Tường Huy cho hay sân bay này được quy hoạch là cảng hàng không quốc tế, với công suất thiết kế đến năm 2030 là 2,5 triệu lượt khách và sau năm 2030 là 5 triệu lượt khách.

Để huy động được nguồn vốn, tỉnh đã thành lập Ban chỉ đạo xây dựng cảng hàng không, mời một thứ trưởng Bộ Giao thông vận tải tham gia. Tuy vậy, đây là sân bay đầu tiên thực hiện hình thức BOT, nên nhiều vướng mắc về cơ chế chính sách pháp luật chưa từng có tiền lệ.

Nhiều chính sách chưa có tiền lệ, phát huy vai trò của địa phương

Vì vậy, tỉnh tập trung tháo gỡ về phương pháp tổ chức đầu tư, cải cách hành chính là một trong ba khâu đột phá chiến lược được chú trọng. 

Tỉnh đã thực hiện cải cách hành chính một cách nhanh nhất, hỗ trợ nhà đầu tư trong các thủ tục pháp lý cũng như thủ tục hành chính; quyết liệt trong khâu đền bù, giải phóng mặt bằng.

Việc vận hành sân bay tư nhân đầu tiên của Việt Nam cũng gặp nhiều khó khăn, vướng mắc, ông Phạm Ngọc Sáu, nguyên giám đốc sân bay Vân Đồn, cho hay. Đó là vấn đề quản lý tài chính, đào tạo nguồn nhân lực, quản lý an ninh an toàn và tăng trưởng. 

“Chúng ta được biết năng lực của một sân bay không chỉ là năng lực của đường cất hạ cánh, năng lực của nhà ga, mà còn là năng lực của trang thiết bị, đội ngũ vận hành. 

Khi vận hành một sân bay mới, chúng ta chưa có quy định pháp lý theo kịp hoạt động, nên nhiều quy định chưa được đề cập, điều phối trong vận hành” - ông Sáu nói.

Theo đó, ông Sáu cho rằng để thành công khi đầu tư sân bay mới, doanh nghiệp cần chiến lược rõ ràng. Nghĩa là phải xác định việc đầu tư đó phục vụ cho phát triển sân bay, phát triển ngành hàng không, đem lại lợi ích cho hành khách, phát triển xã hội.

Thêm nữa, nhà đầu tư phải có năng lực tài chính tốt. Vì đầu tư vào sân bay yêu cầu nguồn vốn lớn, gắn với đội ngũ quản lý chuyên nghiệp để bảo đảm các yếu tố thành công của sân bay.

Đầu tư sân bay Phú Quốc để nâng công suất lên 10 triệu khách/năm

Sau khi Bộ Giao thông vận tải điều chỉnh quy hoạch sân bay Phú Quốc, Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam sẽ báo cáo cấp thẩm quyền đầu tư nhà ga hành khách T2 công suất 6 triệu khách/năm, nâng tổng công suất sân bay này lên 10 triệu khách/năm.