Vi rút Langya - Ảnh: GAVI
Tạp chí khoa học Nature Communications vừa công bố nghiên cứu của Đại học Queensland (Úc): loài người đang ở 'thời khắc quan trọng' với nhiều hiện tượng vi rút lây lan từ động vật sang người.
Tiến sĩ Ariel Isaacs - nhà nghiên cứu tại Trường Hóa học và Khoa học sinh học phân tử tại Đại học Queensland (Úc) - cho biết đó là vi rút Langya có những điểm tương đồng đáng kinh ngạc với vi rút SARS-CoV-2 gây đại dịch COVID-19.
Dấu hiệu nhiễm vi rút Langya là sốt và các triệu chứng hô hấp nghiêm trọng, có thể dẫn đến viêm phổi gây tử vong.
Vi rút Langya lần đầu tiên được xác định ở người tại Trung Quốc. Năm 2022, nó đã lây nhiễm cho 35 nông dân, có khả năng do tiếp xúc với lợn con.
Các nhà nghiên cứu cảnh báo đây không phải là lần đầu tiên vi rút Langya thuộc họ Henipavirus xuất hiện.
Các vi rút thuộc họ Henipavirus có bộ gene dài. Vật chủ của nó - ổ chứa vi rút - là một số loài dơi nhỏ, dơi ăn quả, lây truyền sang cho người, lợn, ngựa qua nước tiểu, nước bọt hoặc phân.
Theo nhóm nghiên cứu của tiến sĩ Ariel Isaacs, vi rút Langya có liên quan chặt chẽ nhất với vi rút Mòjiāng. Giống như COVID-19, Langya và Mòjiāng gây ra bệnh viêm phổi nặng.
Vi rút Mòjiāng có xu hướng gây ra các vết mờ trên phim X-quang phổi ở những người bị nhiễm bệnh, cũng như hội chứng suy hô hấp cấp tính nặng (ARDS) thường gây tử vong, theo một bài báo năm 2020 trên tạp chí Frontiers in Public Health.
Vi rút Mòjiāng được phát hiện vào năm 2012, đã làm 6 thợ mỏ mắc bệnh và giết chết 3 người có tiếp xúc với dơi trong mỏ Tongguan ở Mòjiāng, Trung Quốc.
Nhóm vi rút này hiện đã được đưa vào danh sách các bệnh mà WHO đang ưu tiên nghiên cứu vắc xin và phương pháp điều trị, bởi nó gây tỉ lệ tử vong cao và vật chủ của nó là loài dơi ăn quả thường di cư trên phạm vi toàn cầu dễ gây lây lan rộng.
Chờ vắc xin ngăn vi rút họ Henipavirus
Nhóm của tiến sĩ Isaacs đang tiếp tục công việc phát triển vắc xin phổ rộng có thể ngăn chặn vi rút họ Henipavirus ở người.
Tiến sĩ Daniel Watterson, một nhà nghiên cứu cũng tại Trường Hóa học và Khoa học sinh học phân tử tại Đại học Queensland, cho biết: “Đây là những loại vi rút có thể gây bệnh nghiêm trọng và có khả năng vượt khỏi tầm kiểm soát nếu chúng ta không chuẩn bị đúng cách".
Bùng phát vi rút Marburg gây tử vong cao ở Trung Phi, nguy cơ Việt Nam đến đâu?Đã có 9 người ở Guinea Xích Đạo tử vong trong đợt bùng phát vi rút Marburg. Bệnh rất hiếm gặp ở người nhưng tỉ lệ tử vong lên đến 88%. Hiện vi rút này chưa xuất hiện tại Việt Nam, nhưng người dân cũng cần chủ động phòng bệnh.