Cục CSĐT tội phạm về ma tuý (C04), Bộ Công an cho biết, hiện nay, những đối tượng chủ mưu, cầm đầu các tổ chức tội phạm ma tuý đang triệt để lợi dụng công nghệ 4.0 để hoạt động với những thủ đoạn mới, ngày càng tinh vi, khiến công tác đấu tranh, phòng chống hết sức phức tạp.
Bị truy nã quốc tế vẫn điều hành nhiều đường dây ma tuý
Do có sự phát triển của khoa học kỹ thuật và mạng xã hội, các ông trùm, bà trùm cư trú ở trong nước cũng như nước ngoài thường núp dưới danh nghĩa hoạt động kinh doanh để chỉ đạo toàn bộ đường dây mà không cần ra mặt, chỉ đạo trực tiếp, ở bất cứ nơi đâu cũng có thể điều hành toàn bộ đường dây mà khó có thể bị phát hiện, bắt giữ.
Tội phạm ma tuý (TPMT) sử dụng hệ thống mạng xã hội, đặc biệt là mạng xã hội máy chủ đặt ở nước ngoài, có tính bảo mật cao như Facebook, zalo, Instagram, Viber, Telegram, Whatsap, Line, wechat, Signal... , sử dụng sim số điện thoại của nước ngoài như của Anh, Mỹ, Campuchia... để kết nối toàn cầu, hầu như không để lại dấu tích phạm tội trên điện thoại thông minh khi bị phát hiện, bắt giữ hoặc rất khó để áp dụng biện pháp nghiệp vụ để điều tra.
Thậm chí khi giao dịch, chỉ đạo “đàn em” hoạt động mua bán, vận chuyển ma túy, các đối tượng cầm đầu thường dùng tên giả, cải trang hoặc bịt mặt khi trực tiếp sử dụng videocall. Mỗi đối tượng quan trọng trong đường dây, tổ chức đều được đặt một biệt danh để tránh cơ quan chức năng có thể tìm được, nhận dạng được khi bị phát hiện.
Lợi dụng sự phát triển rất nhanh chóng, phủ sóng rộng khắp của các trang thương mại điện tử, hiện nay, TPMT coi đây như một kênh thông tin, mua bán, giao dịch hiệu quả. Đáng lo ngại hơn, hiện nay, các đối tượng còn nghiên cứu, tìm hiểu việc sử dụng các trang mạng, diễn đàn ngầm (Deepweb) để mua bán trái phép chất ma túy.
Cục C04 cho biết, mặc dù việc sử dụng các trang mạng, diễn đàn ngầm vào việc mua bán trái phép chất ma túy ở nước ta chưa thực sự dễ dàng và phổ biến như đối với mạng xã hội, trang mua bán điện tử nhưng hiện nay cũng đã xuất hiện tình trạng này.
Cùng với đó, các đối tượng người nước ngoài sẵn sàng chi tiền và tìm cách móc nối với các đối tượng trong nước để đào tạo, huấn luyện việc sử dụng, khai thác các trang mạng, diễn đàn ngầm nhằm phục vụ cho hoạt động mua bán trái phép chất ma túy mang tính chất xuyên quốc gia.
Các đối tượng còn dùng “xe ôm công nghệ” để nhận và vận chuyển ma túy trong nước; sử dụng các công ty vận tải để nhận và vận chuyển ma túy xuyên quốc gia. Ma tuý được cất giấu tinh vi trong các container hàng hóa như đá hoa cương, hạt đậu, hạt nhựa pp, dạ dày lợn....
Bà trùm Vũ Hoàng Oanh (tức Oanh “Hà”, SN 1965, tại Hải Phòng) là một ví dụ điển hình trong việc sử dụng 4.0 điều hành nhiều đường dây ma tuý.
Sau khi trốn truy nã sang Campuchia mở sòng bài ngay tại khu vực biên giới, Oanh "Hà" vẫn tiếp tục chỉ đạo các mắt xích ở trong nước hoạt động vận chuyển, mua bán ma túy. Bà trùm này chủ yếu điều hành qua điện thoại với sim số nước ngoài, sử dụng các mạng xã hội, dùng tên giả, xe ôm công nghệ để nhận và vận chuyển ma túy trong nước, các công ty vận tải vận chuyển ma túy xuyên quốc gia,…
Ma tuý được bà trùm gom về tập kết tại các kho ở khu vực biên giới, sau đó chỉ đạo đám tay chân thân tín vận chuyển từ Campuchia qua cửa khẩu vào Việt Nam. “Hàng” sẽ được giao cho các đầu nậu trên địa bàn TPHCM hoặc đưa ra Hà Nội, Hải Phòng, vận chuyển sang nước thứ 3 tiêu thụ.
Với thủ đoạn này, dù đám tay chân lần lượt bị bắt, rất nhiều kẻ đã lãnh án tử, Oanh "Hà” vẫn ung dung ở các sòng bài tại khu vực cửa khẩu Campuchia, tiếp tục lập đường dây ma túy xuyên quốc gia với những "con thiêu thân" mới.
Thế nhưng, "vỏ quýt dày có móng tay nhọn", lưới trời lồng lộng, thưa mà khó thoát. Sau khi liên tiếp lập 2 chuyên án 128Y và 322D, bắt gọn cả đường dây ma tuý xuyên quốc gia nhưng vẫn bị lọt mất kẻ cầm đầu, Cơ quan CSĐT-Bộ Công an đã phát lệnh truy nã đặc biệt đối với Vũ Hoàng Oanh. Bà trùm cũng bị Tổ chức Hình sự quốc tế (Interpol) ban hành lệnh truy nã “đỏ”.
Xác định với những kẻ có đến 7 tiền án như Oanh “Hà”, chắc chắn bà ta sẽ không dừng hoạt động phạm tội, Cục C04 đã lên kế hoạch “giăng lưới”. Ngày 23/9/2022, Cục C04 phối hợp cùng Cơ quan đại diện Bộ Công an tại nước ngoài và các lực lượng chức năng Campuchia tóm gọn bà trùm Vũ Hoàng Oanh cùng một số đàn em và đối tượng Nguyễn Ngọc Sơn bị Công an tỉnh Quảng Ninh truy nã đặc biệt về tội ma túy, dẫn giải về Việt Nam chịu án.
Sau khi bà trùm Oanh “Hà” bị bắt, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã tiếp tục mở rộng vụ án, đến nay đã khởi tố, bắt giữ gần 40 đối tượng, thu 131 kg ma túy các loại, bước đầu làm rõ các đối tượng đã mua bán, tiêu thụ trái phép trên 1,6 tấn ma túy.
Tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng, chống TPMT
Thời gian qua, lợi dụng chính sách phát triển kinh tế của Đảng, Nhà nước; hoạt động kinh doanh, giao thương khu vực biên giới giữa Việt Nam và các nước; cùng với chính sách quản lý rủi ro của thủ tục Hải quan (làn xanh, làn đỏ, làn vàng), TPMT còn dùng thủ đoạn thuê các công ty logictic làm thủ tục hải quan điện tử để cất giấu ma túy vào các kiện hàng hóa, vận chuyển về Việt Nam qua đường hàng không, đường biển và đường bộ.
Ngoài ra, TPMT còn sử dụng các thành tựu, phương tiện khoa học công nghệ để điều chế, sản xuất ma túy tổng hợp, pha trộn với bột phụ gia, hương liệu hoa quả, cà phê… đóng gói thành nhiều loại với tem nhãn mác và hương vị khác nhau, nhắm tới đối tượng sử dụng là thanh thiếu niên hoặc vận chuyển đi các nước…
Các đối tượng cũng luôn tìm mọi cách để tạo bằng chứng “ngoại phạm”, chối tội khi bị bắt giữ hoặc lợi dụng những “sơ hở” của pháp luật để gây khó khăn cho công tác điều tra như: giả tâm thần, khai báo không thành khẩn, quanh co, “nhỏ giọt”, thông cung, thậm chí tự sát...
TPMT ngày càng có xu hướng cấu kết chặt chẽ trong từng khâu nhưng triệt để sử dụng thủ đoạn “ngắt đoạn” trong quá trình thực hiện hành vi phạm tội, điều này sẽ tiếp tục gây khó khăn cho công tác điều tra, xử lý triệt để.
Cục CSĐT tội phạm về ma tuý dự báo, thời gian tới, tình hình ma tuý thế giới tiếp tục xu hướng tăng cả nguồn cung lẫn nguồn cầu trên phạm vi toàn cầu; do đặc điểm địa lý chịu tác động trực tiếp từ một trong những trung tâm sản xuất ma tuý thế giới là Tam giác vàng nên TPMT trong nước cũng sẽ diễn biến rất phức tạp.
Để công tác đấu tranh, phòng chống ma túy có hiệu quả, đi vào chiều sâu, thực chất, không để đi sau đối tượng phạm tội, lực lượng Công an sẽ tập trung nâng cao hiệu quả các công tác nghiệp vụ, đảm bảo chủ động kiểm soát tình hình.
Ngoài việc tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác phối hợp giữa các lực lượng, đơn vị, địa phương, lực lượng Công an sẽ tăng cường hợp tác quốc tế để tổ chức đấu tranh triệt phá các đường dây ma túy từ sớm, từ xa, từ nơi xuất phát. Cùng với đó, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ trong phòng, chống loại “tội phạm của tội phạm” này.