TP.HCM đứng trước cơ hội với nhiều chính sách vượt trội là động lực thúc đẩy kinh tế - xã hội phát triển bền vững - Ảnh: HÀ PHƯƠNG
Đó là cơ hội và thách thức lớn, đòi hỏi sự sáng tạo và tâm thế hành động của cả đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức TP.
Trao quyền mạnh
* Bà đánh giá những điểm nổi bật nào trong cơ chế, chính sách của nghị quyết đặc thù giúp TP phát triển vượt trội trong thời gian tới?
- Điểm nổi bật nhất của nghị quyết đặc thù là Trung ương đã trao quyền rất mạnh, rất vượt trội cho TP.HCM.
Thứ nhất, trao quyền rất mạnh cho TP ở rất nhiều lĩnh vực quan trọng: quản lý đầu tư; tài chính - ngân sách; quản lý đô thị, tài nguyên môi trường; tổ chức bộ máy; ngành, nghề ưu tiên thu hút đầu tư; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo...
Thứ hai, về phân cấp, ủy quyền, nghị quyết đặc thù đã cho phép chính quyền TP thực hiện việc phân cấp, ủy quyền (gồm thẩm quyền chung của HĐND, UBND và thẩm quyền riêng của chủ tịch UBND TP) xuống cho cấp chính quyền thứ hai là TP Thủ Đức trên nhiều lĩnh vực quan trọng.
Chủ tịch UBND TP cũng được ủy quyền cho người đứng đầu cơ quan hành chính, người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND TP thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ, quyền hạn của mình.
Tiếp đến, chính quyền TP Thủ Đức tiếp tục được phép ủy quyền cho thủ trưởng cơ quan chuyên môn, UBND, chủ tịch UBND phường một số nhiệm vụ, quyền hạn.
Thứ ba, nghị quyết tăng thêm thẩm quyền và trao quyền chủ động cho HĐND TP, UBND TP, chủ tịch UBND TP trong việc: quyết định thành lập, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND TP; quyết định chức năng, cơ cấu, bộ máy, các phòng ban chuyên môn của TP Thủ Đức; quyết định quy mô, cơ cấu chính quyền cấp xã...
Đồng thời, chính quyền TP được quyết định chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức; quyết định thu nhập cho nhân tài, nhà khoa học...
Riêng đối với TP Thủ Đức, việc nghị quyết cho tăng thêm một phó chủ tịch thì cơ cấu tổ chức bộ máy đó tương đương với bộ máy lãnh đạo của một tỉnh loại I.
* Với việc được trao quyền như thế TP.HCM sẽ có nhiều thuận lợi hơn?
- Với nghị quyết mới, cơ chế đặc thù giúp TP không chỉ được tháo gỡ các điểm nghẽn về cơ chế, chính sách mà còn được trao thêm thẩm quyền trên nhiều lĩnh vực, thêm bộ máy, thêm cơ chế để TP chủ động, linh hoạt thực hiện các thẩm quyền.
Nếu TP tận dụng, phát huy, duy trì lợi thế cơ chế được trao thì sẽ tạo ra được nguồn lực cũng như thu được nguồn ngân sách rất lớn cho TP.
Tuy nhiên việc được trao thêm quyền đồng nghĩa với việc TP sẽ có thêm nhiều nhiệm vụ, trách nhiệm tương ứng. Vì vậy, với nghị quyết thay thế, TP đang đứng trước không chỉ thuận lợi, cơ hội mà còn cả thách thức rất lớn.
Cần tâm thế, đồng lòng của cả bộ máy
* Có thể nói rõ hơn về thách thức đối với TP.HCM trước việc triển khai chính sách vượt trội?
- Cơ hội cho TP.HCM là khá rõ, tuy nhiên nhìn nhận rõ các thách thức và có thể là cả nguy cơ là rất cần thiết cho TP khi triển khai nghị quyết.
Về thách thức, lớn nhất là khả năng đáp ứng của bộ máy chính quyền TP.HCM tương ứng với thẩm quyền, nhiệm vụ tăng thêm.
Nghị quyết mới trao quyền rất lớn cho TP để chủ động, tự triển khai và chịu trách nhiệm.
Nghị quyết trao quyền cùng với cơ chế chính sách cho TP trên các lĩnh vực đậm tính chuyên môn sâu (như quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào TP; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo...).
Vì thế việc này sẽ thử thách bộ máy nhân sự của TP.
Ngoài ra, TP được trao cơ chế vượt trội hơn quy định luật ở một số ngành, lĩnh vực để thực hiện thí điểm trong khi cơ chế kiểm soát vẫn là cơ chế chung theo quy định pháp luật hiện hành. Vì vậy TP cần kiểm soát tốt khi triển khai nghị quyết đặc thù để tránh nguy cơ tiềm ẩn phát sinh.
* Trước cơ hội cũng như thử thách như vậy, TP cần chuẩn bị gì để triển khai nghị quyết thành công và phát triển xứng tầm?
- Được tăng thẩm quyền ở các mảng lĩnh vực thiên về chuyên môn vì vậy đòi hỏi người đứng đầu các cấp chính quyền, thủ trưởng sở ngành, đơn vị phải kết hợp hài hòa giữa người lãnh đạo về chuyên môn và người làm chính trị. Kết quả triển khai nghị quyết sẽ chứng minh được năng lực của cán bộ chủ chốt TP trong lãnh đạo, quản lý, điều hành.
Còn về đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức của TP nói chung khi nghị quyết được triển khai thì cũng sẽ đối mặt với khối lượng công việc tăng thêm rất lớn, trách nhiệm và tính chủ động của từng khâu, từng bộ phận, từng cá nhân sẽ tăng lên nhiều lần.
Tránh tâm lý chỉ làm thí điểm
Mới đây Chủ tịch UBND TP Phan Văn Mãi có khẳng định TP đã chuẩn bị đội ngũ, kế hoạch và sẽ nỗ lực triển khai tốt nghị quyết, đáp ứng niềm tin của cả nước. Tâm thế sẵn sàng, hành động chủ động như thế là rất cần thiết. TP cần tận dụng tốt và nhanh chóng chính sách vượt trội đó.
TP cần chủ động tính toán, dự liệu kết quả đạt được theo lộ trình triển khai nghị quyết, rồi định hướng phát triển sau đó nữa thì cần gì, cơ chế chính sách, pháp luật cần phải thay đổi tương ứng ra sao chứ không chỉ làm thí điểm, đến đâu vướng lại xin thí điểm.
Triển khai nghị quyết đạt được thành công sẽ đóng góp vào phát triển chung của cả nước. Quan trọng hơn, từ thực tiễn của TP sẽ góp phần đúc kết về mô hình lãnh đạo, quản lý phù hợp và sửa đổi, bổ sung hoặc xây dựng luật mới về chính quyền đô thị tạo hành lang pháp lý, cơ chế chính sách áp dụng cho các tỉnh, thành, đô thị khác.
Nghị quyết mới về cơ chế đặc thù cho TP.HCM: Cơ hội tăng tốc kinh tếTrong bối cảnh kinh tế khó khăn, các doanh nghiệp kỳ vọng nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM vừa được Quốc hội thông qua sẽ là một cú hích cho các doanh nghiệp tận dụng cơ hội về cơ chế để hồi phục và phát triển.