Một số người thuê nhà ở Úc phải chịu trả thêm tiền mặt để thuê được nhà - Ảnh: SHUTTERSTOCK
Theo trang tin The Conversation của Úc, giá thuê nhà trung bình trên khắp nước Úc tăng khoảng 10%/năm, kết hợp lãi suất tăng nhanh và tiền lương tăng không theo kịp lạm phát, đã gây áp lực lớn lên "hầu bao" các hộ gia đình nghèo phải đi thuê nhà.
Đảng Xanh hiện từ chối thông qua dự luật trị giá 10 tỉ AUD của Quỹ Tương lai nhà ở Úc để cung cấp thêm nhà ở cộng đồng, trừ khi chính phủ liên bang đưa ra được các biện pháp kiểm soát chặt chẽ tiền thuê nhà.
Nhưng việc kiểm soát tiền thuê nhà có phải là câu trả lời?
Làm cho thị trường tồi tệ hơn
Theo các chuyên gia bất động sản, về mặt kinh tế, nhà là một sản phẩm.
Trên thị trường cho thuê, để tạo ra một sản phẩm chất lượng, chủ nhà phải đầu tư một khoản tiền đáng kể vào việc xây dựng và bảo trì để đáp ứng các tiêu chuẩn tối thiểu theo luật đối với tài sản cho thuê. Họ cũng phải trang trải chi phí đất đai và thuế thu nhập, bảo hiểm và thế chấp.
Tiền cho thuê từ bất động sản dự kiến sau khi trang trải các chi phí trên, lợi tức đầu tư trung bình còn khoảng 3-7%. Nếu giá cho thuê nhà bị kiểm soát, lợi tức đầu tư bắt đầu giảm và trong một số trường hợp là âm, chủ nhà sẽ cắt giảm những gì họ cho là chi tiêu hợp lý.
Điều này có thể ảnh hưởng đến chi phí bảo trì nhà, vì tất cả chi phí khác đều cố định. Những ngôi nhà sau đó sẽ rơi vào tình trạng hư hỏng, dẫn đến việc chủ nhà phải bán hoặc rút tài sản khỏi thị trường cho thuê dài hạn.
Kinh nghiệm ở Mỹ cho thấy chủ nhà để mặc cho một số ngôi nhà xuống cấp nhằm gian lận tiền bảo hiểm về thiệt hại đối với tài sản.
Kiếm tiền trên thị trường chợ đen
Nếu chính phủ áp đặt các biện pháp kìm giữ tiền thuê nhà sẽ diễn ra tình trạng một số người thuê vì quá cần một chỗ ở mà sẵn sàng trả thêm tiền mặt cho chủ nhà, ngoài tiền thỏa thuận trên giấy tờ.
Các chủ nhà sẽ gia tăng các điều kiện cho thuê, chẳng hạn không cho gia đình có con thuê. Và các gia đình có con lại phải chi thêm khoản tiền mặt thay chủ nhà đóng bảo hiểm hư hỏng cho căn nhà.
Chủ nhà có thể viện đủ lý do để lách những quy định đang kìm hãm giá cho thuê nhà của họ. Và khi không còn nguồn lợi, chủ nhà sẽ ngừng cho thuê.
Vì vậy, dù kiểm soát giá cho thuê nhà có vẻ là phương pháp đơn giản để tăng khả năng chi trả của người dân phải đi thuê nhà, nhưng những hậu quả không mong muốn từ việc siết nguồn lợi của chủ nhà lại có tác động tiêu cực lâu dài đến tổng nguồn cung nhà cho thuê sẵn có, làm giảm chất lượng nhà ở và gia tăng thị trường giá chợ đen.
Theo các chuyên gia, kinh nghiệm trên toàn cầu cho thấy để giảm giá cho thuê nhà, chỉ có cách cải thiện nguồn cung nhà.
Việc giảm bớt các hạn chế về xây dựng và hỗ trợ các dự án phát triển mới cũng là một công cụ chính sách hiệu quả.
Các chủ nhà Úc buộc phải bán lỗ nếu lãi suất tiếp tục tăngCác chủ nhà tại Úc buộc phải đưa ra quyết định khó khăn giữa việc giữ nhà với hy vọng thị trường phục hồi, hoặc buộc phải bán lỗ.