Hiệu ứng vòm nhiệt dị thường

Đợt nắng nóng cực kỳ khủng khiếp hiện nay đang khiến toàn bộ bang Texas, Mỹ như một cái lò nướng khổng lồ.

Thời tiết đặc biệt khắc nghiệt này sẽ tiếp tục trong những ngày tới, đến cuối tuần, không chỉ ở Texas, mà trải dài từ bắc bang Florida đến nam bang New Mexico.

Cơ quan dịch vụ thời tiết Mỹ cảnh báo nắng nóng cực đoan kết hợp cùng độ ẩm cao làm tăng đáng kể nguy cơ mắc các bệnh do nắng nóng.

Nguyên nhân gây ra đợt nắng nóng hiện nay là một dải áp suất cao hội tụ ngay trên vùng trời Texas và không di chuyển đi nơi khác, tạo nên hiệu ứng "vòm nhiệt".

Vòm nhiệt ở Texas khiến không khí bị hun nóng bên dưới, làm các cơn bão đi về phía bắc khiến không khí không thể dịu mát. Thời tiết quang đãng, ít mây, nhiều nắng nên nền nhiệt độ trong vòm nhiệt cao hơn từ 4-9 độ C so với trung bình. Vùng áp cao ngăn không khí nóng thoát ra, khiến cái nóng duy trì cả ngày lẫn đêm.

Điều khiến hiệu ứng vòm nhiệt hiện nay bất thường không chỉ là độ lớn của nó, mà còn là thời gian duy trì dai dẳng của nó. Thành phố Del Rio ở Texas có mức nhiệt 46 độ C ngày 21-6 và có thể duy trì quanh mức nhiệt phá kỷ lục này trong 10 ngày liên tiếp.

Đáng chú ý, nhiệt độ thấp nhất về đêm cũng cao bất thường, ở mức trên 26 độ C kể từ ngày 15-6. Bình thường, nhiệt độ trung bình ở Del Rio vào giữa và cuối tháng 6 chỉ 23 độ C. Độ ẩm cao khiến cả ngày lẫn đêm đều có nhiệt độ cao bất thường. 

Nhiệt độ cao về đêm khiến cơ thể không được nghỉ ngơi và hạ nhiệt, ảnh hưởng đến sức khỏe mọi người, đặc biệt là người già, trẻ nhỏ, người bệnh mãn tính và những người không có máy điều hòa nhiệt độ.

Độ ẩm cao sẽ tiếp tục lan về phía bắc của vịnh Mexico. Thành phố Dallas đã ghi nhận mức nhiệt 26 độ C vào lúc bình minh ngày 15-6 - đây là mức nhiệt cao kỷ lục đầu ngày. Lần gần nhất Dallas có mức nhiệt này là năm 1947.

Con người và rừng cây đều khổ

Sở Y tế bang Texas đã cảnh báo cư dân bảo vệ bản thân khỏi kiệt sức vì nóng và say nắng. Cụ thể là "giữ mát, uống nhiều nước, mặc quần áo thoáng mát và hạn chế các hoạt động nặng ngoài trời".

New Orleans cảnh báo "sự kết hợp của nhiệt độ cao đến trên 43 độ C buổi chiều và nhiệt độ ban đêm cao hơn bình thường khiến cơ thể không thể hạ nhiệt, đặc biệt với những nhà không có máy điều hòa hay thiết bị làm mát.

New Mexico cảnh báo các điều kiện thời tiết nghiêm trọng có thể gây hỏa hoạn do trời nắng nóng kết hợp cùng gió mạnh.

"Chỉ một tia lửa cũng có thể gây cháy rừng", Cơ quan dự báo thời tiết New Mexico cảnh báo và yêu cầu người dân tránh các hoạt động có ngọn lửa trần, không ném thuốc lá ra cửa sổ xe hoặc không đỗ xe trên bụi cỏ khô.

Trái ngược với cái nóng ở phương nam, những cơn bão lớn sẽ phát triển ở phía bắc Mỹ do nền nhiệt nóng kết hợp với một đợt không khí lạnh đang đến gần, sẽ gây mưa đá lớn và dông lốc.

Cảnh báo bão được đưa ra cho các vùng của Kansas, Oklahoma, Nam Dakota và Nebraska. Mưa lớn từ những cơn bão này có thể tạo ra các đợt lũ quét, đặc biệt là ở các khu vực phía đông nam bang New York, Delaware và Pennsylvania. Các cơn bão ở khu vực này trong các ngày 26 và 27-6 đã khiến nhiều chuyến bay bị hoãn và hủy.

Theo Đài CNN, hầu hết các kỷ lục về nhiệt được thiết lập do hiệu ứng vòm nhiệt. Hiệu ứng này sẽ xảy ra thường xuyên hơn và thậm chí còn nóng hơn bởi biến đổi khí hậu do con người gây ra.