Chỉ phạt tiền chủ hàng là trái luật
Theo viện kiểm sát, từ tháng 8-2019 đến ngày 24-5-2021, Hoàng Duy Tiến thành lập 47 công ty và sử dụng 45 công ty để làm thủ tục nhập khẩu máy móc, thiết bị cũ từ nước ngoài về Việt Nam trái quy định. Sau đó Tiến giao lại cho các chủ hàng để thu tiền phí nhập khẩu theo thỏa thuận trước.
Trong đó có 7 chủ hàng, gồm: Nguyễn Mạnh Toàn, Nguyễn Thị Mai Phương, Nguyễn Đình Thiều, Lê Văn Thành, Vũ Văn Tuấn, Phạm Toàn và Võ Văn Đông.
Các bị cáo là chủ hàng đều là những người trực tiếp liên lạc, gửi thông tin danh sách hàng hóa cho Tiến để làm thủ tục nhập hàng, trực tiếp trả tiền, nhận hàng từ Tiến và đều được hưởng lợi từ việc này.
Mặt khác, mỗi bị cáo đều thực hiện hành vi phạm tội nhiều lần, số lượng hàng hóa mà các bị cáo thuê Tiến nhập về đều rất lớn. Các bị cáo này bị Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM truy tố và bản án xác định phạm tội buôn lậu theo quy định tại khoản 4, điều 188 Bộ luật Hình sự, thuộc trường hợp phạm tội đặc biệt nghiêm trọng.
Do vậy việc hội đồng xét xử tuyên hình phạt chính là phạt tiền đối với 5 bị cáo trên là không có căn cứ, vi phạm quy định tại điều 35 Bộ luật Hình sự về trường hợp được áp dụng hình phạt tiền là hình phạt chính.
Mặt khác các bị cáo nhóm chủ hàng đều có tình tiết tăng nặng ở điểm g, khoản 1, điều 52 Bộ luật Hình sự, chỉ có bị cáo Nguyễn Thị Mai Phương và Nguyễn Mạnh Toàn mỗi bị cáo nộp 20 triệu đồng thu lợi bất chính nhưng hội đồng xét xử áp dụng điểm b khoản 1 điều 51 Bộ luật Hình sự và cho 6 bị cáo áp dụng khoản 1, điều 54 để hạ khung hình phạt cho các bị cáo là không có căn cứ.
Đề nghị tăng nặng hình phạt với 7 bị cáo khác
Theo kháng nghị, bị cáo Vũ Văn Tuấn, với vai trò là chủ hàng, đã thuê Tiến nhập lậu 18 container hàng hóa là máy móc, thiết bị cũ từ nước ngoài về Việt Nam, tổng trị giá là 3 tỉ đồng, hưởng lợi số tiền 425 triệu đồng.
Bị cáo Dương Mạnh Linh (trưởng phòng giám định chất lượng sản phẩm, hàng hóa của Công ty Đại Minh Việt) đã có hành vi nhận chỉ đạo từ ban giám đốc rồi trực tiếp chỉ đạo cấp dưới lập biên bản giám định hiện trường, thảo chứng thư giám định hàng hóa theo số liệu trên hồ sơ do Hoàng Duy Tiến cung cấp, không đúng với thực tế hàng hóa kiểm tra, để cấp chứng thư giám định trái pháp luật. Vai trò của Linh là người chỉ đạo trực tiếp trong vụ án.
Các bị cáo Tuấn, Linh đều có 1 tình tiết định khung tăng nặng (phạm tội từ 2 lần trở lên) và chỉ có 1 tình tiết giảm nhẹ nhưng hội đồng xét xử vẫn áp dụng khoản 1 điều 54 Bộ luật Hình sự để tuyên xử các bị cáo Tuấn, Linh mức án 7 năm tù, là mức án thấp nhất của khung hình phạt liền kề là trái quy định.
Đối với các giám định viên, gồm: Cao Đăng Minh, Võ Hoài Đức, Trần Đình Hùng, Đinh Quang Triều, Dương Quốc Hòa và Mai Đức Tài đã lập khống các biên bản hiện trường, trực tiếp cùng lãnh đạo công ty ký vào các chứng thư giám định để giúp sức cho Tiến. Các bị cáo này đều có 1 tình tiết định khung tăng nặng và chỉ có duy nhất 1 tình tiết giảm nhẹ.
Theo Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM, mức án với các bị cáo là quá nhẹ, không tương xứng với hành vi phạm tội của các bị cáo, không đủ nghiêm để răn đe và phòng ngừa tội phạm, không có tính công bằng đối với các bị cáo đồng phạm khác trong vụ án.
Từ đó viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân TP.HCM kháng nghị một phần bản án, đề nghị TAND cấp cao tại TP.HCM xét xử phúc thẩm vụ án theo hướng không áp dụng hình phạt tiền đối với 5 bị cáo gồm: Nguyễn Mạnh Toàn, Nguyễn Thị Mai Phương, Nguyễn Đình Thiều, Lê Văn Thành và Phạm Toàn.
Tăng hình phạt đối với 8 bị cáo gồm: Vũ Văn Tuấn, Dương Mạnh Linh, Cao Đăng Minh, Võ Hoài Đức, Trần Đình Hùng, Đinh Quang Triều, Dương Quốc Hỏa và Mai Đức Tài.
Trưa 27-5, TAND TP.HCM đã tuyên án đối với 26 bị cáo trong đường dây buôn lậu đồ cũ từ nước ngoài về Việt Nam do bị cáo Hoàng Duy Tiến (cựu cán bộ Đội phòng chống buôn lậu, Phòng cảnh sát kinh tế, Công an TP.HCM) cầm đầu.