Tại Quyết định số 856/QĐ-TTg ngày 4/6, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt kế hoạch vay, trả nợ công năm 2021 và dự kiến chương trình quản lý nợ công 03 năm giai đoạn 2021-2023 trên cơ sở đề nghị của Bộ Tài chính .

Theo đó, quyết định được xây dựng với mục tiêu đảm bảo nhiệm vụ huy động vốn vay để đáp ứng nhu cầu cân đối ngân sách nhà nước và phát triển kinh tế xã hội với mức độ chi phí - rủi ro phù hợp.

Cùng với đó là kiểm soát chặt chẽ các chi tiêu an toàn nợ, đảm bảo trong giới hạn được phê duyệt cho giai đoạn 2021-2025 và thúc đẩy sự phát triển của thị trường vốn trong nước.

NĂM 2021: VAY ĐỂ BÙ ĐẮP BỘI CHI GẦN 319 NGHÌN TỶ ĐỒNG

Thủ tướng đã phê duyệt kế hoạch vay của Chính phủ năm 2021 là 624.221 tỷ đồng. Trong đó, vay trong nước 527.357 tỷ đồng và vay nước ngoài 96.864 tỷ đồng,

Cụ thể, vay cho cân đối ngân sách trung ương là 579.772 tỷ đồng, trong đó vay để bù đắp bội chi 318.870 tỷ đồng, vay để trả nợ gốc 260.902 tỷ đồng; vay về cho vay lại 44.449 tỷ đồng.

Về trả nợ, năm 2021, theo kế hoạch, trả nợ của Chính phủ 394.506 tỷ đồng. Trong đó, trả nợ trực tiếp của Chính phủ 366.224 tỷ đồng, trả nợ của các dự án cho vay lại 28.282 tỷ đồng.

Về vay được Chính phủ bảo lãnh, mức bảo lãnh phát hành trái phiếu đối với 2 ngân hàng chính sách sẽ được xác định trên cơ sở Bộ Tài chính thẩm định hồ sơ đề nghị phát hành của 2 ngân hàng chính sách theo quy định tại Nghị định số 91/2018/NĐ-CP ngày 26/6/2018 của Chính phủ về cấp và quản lý bảo lãnh Chính phủ.

Theo đó, rút vốn vay trong nước và nước ngoài của các doanh nghiệp được Chính phủ bảo lãnh tối đa bằng nghĩa vụ trả nợ gốc trong năm.

Đối với kế hoạch vay, trả nợ của chính quyền địa phương năm 2021, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vay từ nguồn vay lại vốn vay nước ngoài của Chính phủ và các nguồn vay khác với số tiền khoảng 28.797 tỷ đồng.

Về trả nợ, kế hoạch trả nợ của chính quyền địa phương là 6.662 tỷ đồng, gồm chi trả gốc 3.997 tỷ đồng và chi trả lãi 2.665 tỷ đồng.

Về vay thương mại nước ngoài của doanh nghiệp không được Chính phủ bảo lãnh, hạn mức vay thương mại nước ngoài trung, dài hạn của các doanh nghiệp, tổ chức tín dụng theo phương thức tự vay, tự trả tối đa là 6.350 triệu USD. Trong đó, tốc độ tăng dư nợ nước ngoài ngắn hạn khoảng 18%-20% so với dư nợ tại thời điểm 31/12/2020.

KHÔNG ĐỂ XẢY RA TÌNH TRẠNG NỢ QUÁ HẠN

Trong giai đoạn 2021-2023, Thủ tướng Chính phủ quyết định tổng mức vay của Chính phủ khoảng 1,7384 triệu tỷ đồng. Trong đó, vay cho ngân sách trung ương khoảng 1,604 triệu tỷ đồng; vay về cho vay lại khoảng 134,4 nghìn tỷ đồng.

Chính phủ giao Bộ Tài chính chủ động kỳ hạn phát hành, gắn công tác phát hành với tái cơ cấu danh mục nợ và phát triển thị trường trái phiếu Chính phủ; chủ động bố trí nguồn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ trả nợ của Chính phủ, không để xảy ra tình trạng nợ quá hạn, làm ảnh hưởng đến các cam kết quốc tế của Chính phủ.

Về bảo lãnh Chính phủ, đối với 2 ngân hàng chính sách, khống chế mức phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh tối đa bằng nghĩa vụ trả nợ gốc hàng năm.

Chính phủ yêu cầu hạn chế cấp bảo lãnh mới cho doanh nghiệp vay trong nước cũng như vay nước ngoài; hạn mức bảo lãnh vay trong nước, nước ngoài hàng năm đảm bảo tốc độ tăng dư nợ bảo lãnh Chính phủ không vượt quá tốc độ tăng tổng sản phẩm quốc nội của năm trước.

Về vay, trả nợ của chính quyền địa phương, Thủ tướng yêu cầu khống chế hạn mức bội chi và nợ của chính quyền địa phương theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015.

Theo đó, bội chi ngân sách địa phương khoảng 0,2% GDP hằng năm. Nghĩa vụ trả nợ của chính quyền địa phương khoảng 18,4 nghìn tỷ đồng.

Về hạn mức vay thương mại nước ngoài của doanh nghiệp, tổ chức tín dụng theo phương thức tự vay, tự trả, kiểm soát số tăng dư nợ ngắn hạn tối đa 18-20%/năm; hạn mức vay ròng trung, dài hạn hằng năm tối đa khoảng 6.350-7.000 triệu USD, bảo đảm chỉ tiêu nợ nước ngoài của quốc gia trong giới hạn cho phép.

ĐIỀU CHỈNH PHƯƠNG PHÁP THỐNG KÊ NỢ NƯỚC NGOÀI THEO CHUẨN QUỐC TẾ

Về tổ chức thực hiện, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương tiếp tục thực hiện quyết liệt, đồng bộ các quan điểm chỉ đạo và chủ trương, giải pháp cơ cấu lại ngân sách nhà nước, quản lý nợ công để đảm bảo nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững...

Đối với các khoản vay nước ngoài của Chính phủ cho chương trình, dự án, Thủ tướng Chính phủ giao các bộ, cơ quan trung ương và địa phương khẩn trương phân bổ kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách trung ương năm 2021 chi tiết theo danh mục, mức vốn bố trí của từng dự án, gửi phương án phân bổ đối với phần vốn nước ngoài cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính để theo dõi thực hiện và kiểm soát giải ngân theo dự toán.

Bộ Tài chính được giao tiếp tục thúc đẩy phát triển thị trường vốn trong nước, thị trường trái phiếu Chính phủ cả về chiều rộng và chiều sâu theo hướng đa dạng hóa về sản phẩm và cơ sở nhà đầu tư, ưu tiên phát triển nhà đầu tư dài hạn và thu hút sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài vào thị trường vốn, thị trường trái phiếu.

Đồng thời, ngành tài chính cũng được yêu cầu tăng cường năng lực quản lý nợ công theo quy định của Luật quản lý nợ công 2017. Trong đó, tập trung đổi mới mô hình tổ chức, nâng cao chất lượng cán bộ, xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê. Từ năm 2021, điều chỉnh phương pháp thống kê nợ nước ngoài của khu vực công và khi vực tư nhân theo nguyên tắc cư trú để phủ hợp hơn với chuẩn mực quốc tế.

Tuấn Việt