Bầu không khí Euro đã xuất hiện ở thủ đô Rome (Ý) - nơi khai mạc giải đấu hấp dẫn của châu Âu - Ảnh: UEFA

Sau một năm trì hoãn vì dịch bệnh, VCK Euro đã chính thức khai mạc vào rạng sáng hôm nay (12-6). Kỳ Euro độc nhất vô nhị trong lịch sử này với quy mô trải dài trên 11 quốc gia, hứa hẹn mang bầu không khí lễ hội bóng đá trở lại, cùng những tín hiệu hồi sinh nền kinh tế sau cơn đại dịch.

Ý tưởng về một kỳ Euro "liên hiệp quốc" được Michel Platini đưa ra vào năm 2012 - thời điểm ông vẫn còn là chủ tịch LĐBĐ châu Âu (UEFA). 9 năm sau, kế hoạch của Platini vô tình tạo ra cơ hội, và cũng là thách thức cực lớn cho các nước châu Âu trong cuộc chiến chứng tỏ sự hồi sinh sau đại dịch.

Một sự kiện "lãng mạn" - đó là cách dùng từ mà Platini sử dụng 9 năm trước khi mô tả về Euro 2020. Việc tổ chức vòng chung kết (VCK) Euro ở nhiều quốc gia khác nhau hòa quyện với xu hướng và triết lý của những nhà lãnh đạo bóng đá - mang quả bóng tròn đến tất cả ngóc ngách trên thế giới.

San sẻ gánh nặng

Nhiều năm qua, người ta đã thấy FIFA và UEFA nỗ lực thế nào với triết lý này. Ngày càng có nhiều đội bóng… không ai biết tên thi đấu ở các giải vòng loại World Cup và Euro cũng như ở Champions League.

Một kỳ Euro được tổ chức ở 11 nước chủ nhà hoàn toàn phù hợp với triết lý đó. Có chờ đợi thêm 50 năm nữa có lẽ Scotland, Romania, Hungary hay Azerbaijan cũng khó lòng được chọn tổ chức trọn vẹn một giải đấu hàng đầu thế giới.

Cũng trong năm 2012, ông Gianni Infantino (chủ tịch FIFA hiện tại, và là tổng thư ký UEFA khi đó) nói: "Một cơ hội như thế này giúp nhiều quốc gia, nhiều thành phố có thể đăng cai một phần của VCK Euro. Chắc chắn đây là điều tuyệt vời, đặc biệt là trong thời đại mà chúng ta khó lòng chờ đợi mọi quốc gia đều có thể đầu tư thật nhiều vào cơ sở hạ tầng cho thể thao đỉnh cao".

Đó là nhận định được đưa ra 9 năm trước, nhưng tình cờ lại cực kỳ phù hợp với bối cảnh hiện tại. Với ảnh hưởng nặng nề của đại dịch, thật khó để đòi hỏi các quốc gia đầu tư cho việc tổ chức một giải đấu tầm cỡ Euro. Việc Copa America 2021 bị đùn qua đẩy lại những ngày gần đây là ví dụ điển hình.

Hãy thử tưởng tượng nếu Euro chỉ được tổ chức bởi một quốc gia, ai sẽ sẵn sàng đứng ra? Vài tháng trước, Anh từng bày tỏ mong muốn sẽ đơn độc tổ chức toàn bộ Euro 2020. Nhưng nếu điều đó diễn ra, đó sẽ là một giải đấu "ích kỷ", vì Chính phủ Anh vẫn rất hạn chế trong việc tiếp nhận du khách nước ngoài, các khán đài Euro sẽ chỉ dành cho người Anh.

Bản đồ 11 địa điểm tổ chức Euro 2020 - Ảnh: AFP - Đồ họa: T.ĐẠT

Nỗ lực đưa CĐV trở lại khán đài

Trong kế hoạch ban đầu, Euro 2020 sẽ được tổ chức ở 12 quốc gia khác nhau. Nhưng cách đây 2 tháng, UEFA quyết định loại bỏ thành phố Dublin của Ireland và thay Bilbao bằng Seville ở Tây Ban Nha, vì 2 thành phố này không đáp ứng được độ an toàn phòng chống dịch bệnh khi cho phép CĐV vào sân.

Quyết định của UEFA cho thấy quyết tâm của họ trong việc mở cửa với CĐV. Sau hơn một năm trời đóng kín cửa, Euro 2020 sẽ đánh dấu sự trở lại của những khán đài sôi động (cuối năm ngoái một số giải đấu đã cho phép CĐV vào sân nhưng sớm phải đóng cửa trở lại vì tình hình dịch bệnh không dứt).

Tiến độ tiêm vắc xin của các nước châu Âu là cơ sở để UEFA tin tưởng vào kế hoạch tổ chức dàn trải của họ. Hầu hết các quốc gia châu Âu (bao gồm các quốc gia đăng cai) đã tiêm ít nhất một liều vắc xin cho 40% dân số trở lên (theo số liệu của Our World In Data). Bản thân các nước chủ nhà cũng rất thận trọng trong việc tiếp nhận du khách.

Đan Mạch và Scotland cấm cửa toàn bộ du khách nước ngoài. Đức, Anh, Ý và Hà Lan phân vùng và chỉ cấp visa cho những người đến từ các quốc gia ít rủi ro về dịch bệnh, Romania cùng Azerbaijan tương tự nhưng dễ dàng hơn.

Và chỉ có Nga cùng Hungary là rộng mở với những du khách đã mua vé xem trận đấu, riêng Nga còn miễn visa cho những ai có fan ID (từng có tiền lệ khi họ tổ chức World Cup 2018). Nhưng tất cả các quốc gia đều đòi hỏi du khách phải có kết quả xét nghiệm âm tính trước khi di chuyển.

Sắc thiên thanh mở màn Euro 2020

TTO - Thủ đô Rome (Ý) là nơi mở màn cho bầu không khí lễ hội của Euro 2020. Sau một năm trì hoãn vì dịch bệnh, 2h ngày 12-6 (VTV3 trực tiếp), VCK Euro sẽ mở màn với trận Ý - Thổ Nhĩ Kỳ ở bảng A.